Gele koorts wordt verspreid door muggen. Deze mug prikt met name overdag (in Zuid-Amerika prikt deze ook 'snachts). Het is een zeldzame, maar ernstige ziekte, welke helaas nog dodelijk kan aflopen. Als u de ziekte heeft is er geen behandeling; alleen symptoombestrijding.
Vandaar de naam "gele koorts". Gele koorts kan na drie tot zes dagen koorts, spierpijn, hoofdpijn, koude rillingen, misselijkheid en braken geven. Het varieert van een mild griepachtig beeld tot een ernstige en vaak fatale vorm. Hierbij worden lever en nieren aangetast met bloedingen uit alle lichaamsopeningen.
Wat te doen? Vaccinatie biedt de enige volledige bescherming tegen gele koorts. Het vaccin werkt zeer effectief, een eenmalige inenting geeft levenslange bescherming. De bescherming is tien dagen na vaccinatie op peil.
De klachten kunnen erg verschillen, van milde griep tot hoge koorts met bloedingen. Over het algemeen overlijdt ruim 1 op de 10 patiënten aan gele koorts. Er bestaat geen medicijn tegen gele koorts.
Het vaccin moet minimum tien dagen voor aankomst gegeven worden. Een éénmalige booster is geadviseerd bij een volgende reis naar een gele koorts gebied.
Als je niet volledig beschermd bent na 3 prikken
Dit zijn vooral mensen met hiv of hepatitis C en mensen die ouder zijn dan 40 jaar. Om zeker te weten of je beschermd bent, kun je 4 tot 8 weken na je 3e prik je bloed laten controleren.
Bali: welke vaccinaties worden aanbevolen? De volgende inentingen worden aanbevolen bij een bezoek aan Bali: DTP (difterie, tetanus, polio) en hepatitis A (besmettelijke geelzucht). Heb je nooit een mazelen-vaccinatie gehad en ook de ziekte nooit gehad, dan wordt ook de BMR-vaccinatie aangeraden.
Deze bijwerkingen ontstaan op de dag van de vaccinatie en duren doorgaans niet langer dan twee dagen. Gele koorts is hierop een uitzondering. Eventuele bijwerkingen hiervan ontstaan meestal pas vijf tot tien dagen na vaccinatie. Als u last van bijwerkingen heeft, is het meestal niet nodig om naar de dokter te gaan.
Belangrijker nog: er zijn ook aanwijzingen dat als iemand bijvoorbeeld knokkelkoorts (dengue, veroorzaakt door een verwant virus) heeft gehad, hij als gevolg hiervan voor een deel beschermd is tegen gele koorts. En dan is er altijd nog ieders individuele gevoeligheid.
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend. Paracetamol is bij koorts het veiligste middel om te gebruiken. Coffeïne wordt soms toegevoegd aan paracetamol vanwege zijn opwekkende effect. Propyfenazon werkt net als paracetamol pijnstillend en koortsverlagend.
Koorts is een symptoom en is niet besmettelijk.
Verkoudheid en andere infecties kunnen echter wel besmettelijk zijn. Aangezien koorts ook een symptoom kan zijn van covid-19, is het belangrijk om thuis te blijven en een dokter te contacteren om te evalueren of je een test nodig hebt.
In het begin ziet men een 'griepachtig' ziektebeeld met hoofdpijn, spierpijn, misselijkheid, braken en soms diarree. Indien de patiënt niet tijdig wordt behandeld, kunnen er na verloop van enkele dagen levensbedreigende complicaties ontstaan zoals hersenmalaria, nierinsufficiëntie en shock.
Het gelekoortsvaccin is sinds 2002 internationaal op de markt. Injecties met dit vaccin zijn op recept verkrijgbaar onder de merknaam Stamaril.
Wat zijn de bijwerkingen van een gele koorts vaccinatie? Het gele koorts vaccin is een levend verzwakt vaccin en heeft hierdoor wat meer bijwerkingen dan andere vaccins. Tussen vijf à tien dagen na vaccineren kun je mogelijk last krijgen van koorts, hoofdpijn en sufheid.
We raden je aan een medische verklaring mee te nemen. Denk hierbij o.a. aan medicijnen die onder de Opiumwet vallen (zoals ADHD-medicatie, sterke pijnstillers en bepaalde slaapmiddelen). De zon is op Bali (ook in de winter!) aanzienlijk krachtiger dan in Nederland.
Het is aangeraden om de DTP-inenting minimaal één tot twee weken voor vertrek naar Bali te halen. Hepatitis A, ook wel besmettelijke geelzucht, is een ontsteking aan de lever veroorzaakt door een virus.
Welke pil hangt af van het gebied waar je doorheen wilt reizen. Zo heb je voor Bali geen malaria pillen nodig. Terwijl voor het naastgelegen eiland Lombok en de eilanden Sumatra en Borneo Lariam of Malarone wordt voorgeschreven. Voor Java wordt vaak het smeren met een anti-insect spray geadviseerd.
Het gele koorts-vaccin beschermt in principe levenslang. Voor een optimale bescherming en onvoorziene zaken, adviseren we dat u altijd 6-8 weken voor vertrek een afspraak maakt. Is dit niet mogelijk, dan kunt u vaak zelfs tot op de dag van vertrek nog gevaccineerd worden.
Gele koorts komt alleen voor in Afrika en Zuid-Amerika (inclusief Panama en Trinidad en Tobago).
Maak, indien mogelijk, 4 tot 6 weken vóór vertrek een afspraak. Bijna alle vaccinaties werken langere tijd. Je kunt dus meestal ruim van tevoren komen.