“Maar je hebt toch alles goed voor elkaar?” “Rust een paar dagen uit en dan ben je er zo weer bovenop.” “Je moet je niet zo aanstellen” of “je hebt gewoon een schop onder je kont nodig.” “Ik heb ook wel eens een slechte dag.”
Wees open; geef het aan als je niet goed weet wat je kunt zeggen, maar dat je wel graag de ruimte wil bieden voor een gesprek. Iemand met een burn-out is niet helemaal zichzelf. Verwacht dan ook dat de reactie die je krijgt op wat je zegt anders zal zijn dan hoe de persoon normaal gesproken zou reageren.
Geef oprechte aandacht, neem de tijd om in gesprek te gaan en interesse te tonen hoe iemands leven er op dit moment uitziet en wat iemand bezig houdt. Bied rust en geduld, niets hoeft, geef de tijd die nodig is om een verhaal te vertellen, om na te denken om even uit te rusten.
En misschien dat we dan meteen ook het tweede grote misverstand kunnen tackelen: een burn-out kan je niet faken. Een getrainde professional prikt daar meteen doorheen en iemand met een burn-out wil dat ook helemaal niet faken, want wil niks liever als zijn werk gewoon blijven doen.
Geef je partner of vriend(in) de ruimte om zijn of haar verhaal te doen en soms letterlijk even bij je uit te huilen. Probeer in zo'n gesprek ook niet te (ver)oordelen en geef vooral niet te veel goedbedoelde adviezen. Iemand die kampt met een burn-out heeft vooral steun nodig.
Man, wat ben ik geschrokken van het nieuws dat je overspannen bent. Ik ben er stil van en weet eigenlijk niet wat ik je moet zeggen. Alleen dat ik met je mee voel. Ik denk de laatste dagen vaak aan je.
Burnout duurt het langst van alle werkgerelateerde psychische klachten. Opvallend is ook de grote spreiding in duur van burnout: van drie maanden tot meer dan een jaar. Waarom duurt het herstel soms zo lang? Patiënten ogen niet ziek, maar kunnen maanden, soms jaren niet normaal functioneren.
Ik wens je heel veel sterkte en succes en hoop je snel te zien. Ik hoop dat je je gauw weer wat beter voelt, ik vind het echt enorm ellendig voor je. Ik denk terug aan je collegialiteit van de afgelopen maanden, je bent een top collega maar ik mis je ook als persoon, het is hier echt anders zonder jou.
Of je partner burn-out is, herken aan je aan een combinatie van de volgende symptomen, waarvan de belangrijkste lichamelijke- en geestelijke uitputting zijn: Stemmingswisselingen. Piekeren. Het gevoel nergens grip op te hebben.
Vroeger dacht men dat alleen rust voldoende was om te herstellen. Tegenwoordig weten we dat een actieve aanpak nodig is. Niet alleen om sneller te herstellen, ook om te voorkomen dat u opnieuw overspannen raakt. Het herstel verloopt in drie fasen en duurt gemiddeld 11 weken.
Overspanning geeft klachten zoals moeheid, slaapproblemen, prikkelbaarheid, piekeren, concentratie- en geheugenproblemen. U heeft het gevoel dat u geen grip meer heeft op uw situatie. Het lukt u niet meer om uw dagelijkse bezigheden goed te blijven doen.
Wanneer je partner burn-out klachten heeft, dan uit zich dat meestal naar de omgeving in emotionele uitspattingen. Dit kan in de vorm van verdriet zijn, maar vaak is het in de vorm van boosheid. Het is de machteloosheid, die je partner voelt over de huidige situatie.
Een aanpassingsstoornis is een psychische aandoening waarbij sprake is van aanhoudende stress na een ingrijpende verandering in iemands leven. De symptomen die je hebt bij deze stoornis zijn een reactie van je lichaam en geest die je binnen drie maanden op een stressfactor hebt gekregen.
Iemand met burn-out klachten heeft last van de volgende drie kenmerken: Spanningsklachten, zoals: lichamelijke vermoeidheid, concentratieproblemen, geheugenproblemen, onrustig slapen, piekeren en/of een gejaagd gevoel. Verliezen van grip op de situatie en een gevoel van machteloosheid.
De eerste herstelfase duurt gemiddeld 3 weken, de tweede 3 tot 6 weken en de derde 6 weken. In totaal ben je dus al snel 12 tot 15 weken bezig om te herstellen. Belangrijk om op te merken is dat de totale herstelduur per persoon sterk kan verschillen.
Er gebeurt meer om je heen dan dat je kunt verwerken waardoor je raakt overprikkeld. Door deze stress kun je vaak niet goed slapen, waardoor je vermoeid raakt. Deze vermoeidheid is vervolgens weer de oorzaak van verminderde concentratie. Zo kom je terecht in een vicieuze cirkel die lastig te doorbreken is.
U kunt iemand met psychische klachten vaak al helpen door goed naar hem/haar te luisteren: Probeer echt te luisteren, zonder te oordelen of meteen adviezen te geven. Probeer niet in discussie te gaan. Luister gewoon en probeer uw naaste te begrijpen.
Toon begrip
Al is het maar af en toe een belletje, kaartje of berichtje. Probeer te laten weten dat je er voor hem of haar bent en dat deze persoon er toe doet. Vraag ook of je wat kunt doen of betekenen maar liever niet: ''Als ik een keer wat kan doen, dan zeg het maar.'' Maak het liever concreet.
Een burn-out kan behoorlijk ingrijpend zijn in je relatie met je partner. Tijdens een burn-out zie je vaak dat mensen behoorlijk veranderen. Ze worden bijvoorbeeld veel kribbiger dan normaal, krijgen moodswings, gaan opeens anders eten of meer alcohol drinken, zijn sneller moe en reageren anders dan je gewend bent.
Het verschil tussen overspannen zijn en een burn-out hebben, is dat overspannenheid omkeerbaar is. Dat betekent dat als je de oorzaak van de stress wegneemt, je snel weer herstelt. Dit geldt niet voor een burn-out. Iemand met een burn-out moet doorgaans een lange tijd stoppen met werken om volledig te herstellen.