Werkt een gezagdragend ouder onvoldoende mee, dan kan een gezinsvoogd een schriftelijke aanwijzing geven. Wordt een aanwijzing niet nageleefd door de ouders, dan moet de GI weer naar de rechter voor een dwangmiddel. Dit kan een dwangsom zijn. De gezinsvoogd mag niet eenzijdig bijvoorbeeld een omgangsregeling inperken.
Als voogd heb je allerlei rechten en plichten. Zo ben je net als de ouders de wettelijke vertegenwoordiger van het kind en beheer je zijn vermogen. Ook ben je verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind. Als jij alleen de voogd wordt van een kind, dan hoef je hem niet per se in huis te nemen.
Als ouders bijvoorbeeld gingen scheiden werd één van de ouders als voogd benoemd en de andere ouder als toeziend voogd. De toeziend voogd was belast met het beheer over het vermogen van het kind. Omdat in de praktijk kinderen relatief zeer weinig vermogen hebben, was het takenpakket van de toeziend voogd aldus beperkt.
Het ouderlijk gezag is namelijk het gezag over het kind dat door de ouders wordt uitgeoefend en voogdij is het gezag over het kind dat door een ander dan de ouder van het kind, over het kind, wordt uitgeoefend.
Een voogd is in het recht een handelingsbekwame (rechts)persoon die instaat voor de persoon en de goederen van een onbekwame minderjarige, soms pupil genoemd. De voogd kan de taak van de ouders overnemen wanneer deze komen te overlijden of wanneer deze het kind "niet meer kunnen hanteren".
U kunt een voogd aanwijzen in het gezagsregister van de rechtbank, of in uw testament. Wij adviseren u goed na te denken over de vraag wie de voogdij over uw kinderen krijgt. Dit kunnen bijvoorbeeld opa en oma zijn, een ander familielid of een gezamenlijke vriend(in) of kennis.
Wat verdient een gezinsvoogd? Als gezinsvoogd verdien je een bruto maandsalaris van ongeveer € 2.720,- exclusief 8 procent vakantietoeslag en een eindejaarsuitkering. Je salaris loopt maximaal op tot €4.095,- per maand. Daarnaast mag je rekenen op een vergoeding voor onregelmatige diensten.
Uw voogdij eindigt als het kind 18 jaar wordt. De voogdij kan ook stoppen omdat 1 of beide ouders het gezag weer terugkrijgen.
Voogd aanwijzen via gezagsregister
U kunt een voogd aanwijzen door een aantekening in het gezagsregister. U kunt hiervoor het webformulier voor aantekening gezag na overlijden invullen op de website Rechtspraak.nl. Het aanwijzen van een voogd in het register is gratis.
De gezinsvoogd begeleidt uw kind en helpt u bij het oplossen van de problemen. U moet de hulp en ondersteuning van een gezinsvoogd bij de opvoeding van uw kind accepteren. Maar u houdt wel het gezag over uw kind. U blijft dus zelf verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van uw kind.
U moet hiervoor een verzoek tot verkrijgen van gezag indienen bij de rechtbank. De rechter zal het verzoek alleen bij hoge uitzondering inwilligen, als dat voor uw kind echt nodig is. Nadat het gezamenlijk gezag stopt, moet de andere ouder nog steeds meebetalen aan de opvoeding en verzorging van het kind.
Gezamenlijke voogdij houdt in dat de voogden het kind zelf verzorgen en opvoeden. Daarnaast brengt gezamenlijke voogdij ook een onderhoudsplicht met zich mee. De kosten van het levensonderhoud van het kind dienen dus door de voogden te worden voldaan en daarvoor mag het vermogen van het kind niet worden aangewend.
De gezinsvoogd neemt samen met de ouders de beslissingen, maar de gezinsvoogd kan ook beslissingen nemen als de ouders het daar niet mee eens zijn. Een voogd heeft ook het gezag over een kind. De ouders hebben dan geen gezag meer. De voogd is verantwoordelijk voor de opvoeding en verzorging van een kind.
Het verzoek tot opheffing van de ondertoezichtstelling kan worden gedaan door Bureau Jeugdzorg, door de met het gezag belaste ouder en door een minderjarige die twaalf jaar of ouder is.
Bij ondertoezichtstelling krijgt u verplicht hulp bij het opvoeden van uw kind. Bijvoorbeeld omdat de ontwikkeling van uw kind in gevaar is. U krijgt een gezinsvoogd die samen met u beslissingen neemt over uw kind. U houdt zelf het ouderlijk gezag.
Bent u de biologische moeder en jonger dan 16 jaar? Dan krijgt het kind een voogd totdat u 18 jaar oud bent. Een voogd is een niet-ouder met gezag.
Wat als je een voogd hebt aangewezen, maar dit wilt veranderen? Dat kan. Je kunt het wijzigen in je testament door contact met je notaris op te nemen. In het gezagsregister kun je het ook eenvoudig wijzigen.
Een voogd die alleen het gezag heeft, mag het kind zelf verzorgen en opvoeden, maar mag dat ook uit handen geven. Ook mag hij de verzorging en opvoeding betalen uit het vermogen van het kind (in feite uit de erfenis).
Voogdij is een vorm van gezag waarbij het gezag niet bij de ouders ligt, maar bij een of twee voogden. De keuze hiervan kan door de ouders of door de rechter worden gedaan. Wanneer een minderjarige onder voogdij staat, is de voogd verplicht om te zorgen voor de minderjarige en om hem op te voeden.
Geen voogd
In het geval dat niemand de voogdij op zich wil of kan nemen, krijgt een instantie (bijvoorbeeld Stichting Jeugdbescherming) het gezag over het kind. Vervolgens zal de instelling een pleeggezin zoeken of het kind begeleiden met zelfstandig wonen.
Een gezinsvoogd of jeugdbeschermer heeft, anders dan de ouder(s) of voogd van een kind, geen gezag over het kind waarop hij toeziet. Dat betekent dat u een gezinsvoogd geen toegang mag geven tot het medisch dossier van het kind.
Ouders wijzen u aan als voogd
Ouders kunnen 1 of 2 personen op de volgende manieren aanwijzen als voogd: Ouders kunnen u als voogd aanwijzen door registratie in het gezagsregister. Ouders kunnen in een testament bij de notaris laten vastleggen dat zij u aanwijzen als voogd.
Het Burgerlijk Wetboek regelt in artikel 1:377a dat een kind recht heeft op omgang 'met zijn ouders en met degene die in nauwe persoonlijke betrekking tot hem staat'. Dit betekent dat ook opa en oma een recht op omgang met hun kleinkinderen kunnen hebben.
Plichten van de juridisch ouder zonder ouderlijk gezag
Plicht tot omgang met het kind (artikel 1:377a lid 1 BW). Plicht om het recht op familieleven van het kind te respecteren (artikel 8 EVRM). Plicht tot betalen van kinderalimentatie, naar draagkracht (artikel 1:392 lid 1 BW).