De kleuromslag van roze naar blauw wordt veroorzaakt door een reactie in het pigment anthocyaan, aanwezig in de steriele bloemen van hortensia. Anthocyaan zweeft tussen rood en blauw, en is afwezig in witte bloemen. Dit verklaart waarom witte bloemen vrijwel niet verkleuren.
Om een hortensia blauw te laten worden kunt u aan de grond wat aluminium-sulfaat of kali-aluin toevoegen. Strooi dit jaarlijks rond eind september, begin oktober rondom de hortensia en hark het in de grond. Of los het op in lauw water en giet het zo dicht mogelijk bij de hortensia zonder het blad te raken.
Kleur beïnvloeden van de hortensia
Onder neutrale omstandigheden (pH-waarde tussen 5,5 en 6,5) en zonder te veel aluminium in de bodem, neemt de hortensia zijn normale kleur aan. Met meer kalk in de grond wordt de kleur roze. Zuurdere grond met aluminiumsulfaat zorgt voor een verkleuring naar blauw.
De bloemen van veel roze hortensia's kunnen blauw worden gekleurd als je het volgende doet: Bij nieuwe aanplant: meng de grond waarin de hortensia komt met veel tuinturf of potgrond. Bij bestaande hortensia's: geef deze eind augustus- begin september 'aluminium' aan de plant (aluin of aluminiumsulfaat).
Blauwe Hydrangea blauw houden
Door bij een roze bloeiende struik in februari-mei 'hortensia blauwmaker' (met aluin of aluminiumsulfaat) in de grond te harken verkleuren de bloemen blauw.
Eén ervan is de zuurtegraad. Op kalkrijke bodems zullen zogenaamde blauwe hortensia's altijd roze bloemtuilen hebben. Wil je blauwe bloemen dan is een voldoende lage zuurtegraad van de bodem noodzakelijk. Het omgekeerde is niet altijd waar, een aantal roze rassen zijn kleurvast en niet blauw te krijgen.
Overigens een witte hortensia blijft een witte hortensia en kan hooguit aan het einde van de bloeiperiode wat roze stipjes krijgen. Staan de planten in zure grond (grond met een lage pH waarde) en wordt kali-aluin of aluminiumsulfaat toegevoegd, dan zullen de bloemkleuren blauw worden.
Van zichzelf hebben hortensia's de 'basiskleur' roze, rood, blauw of wit. Maar door de grondsoort waar ze op staan, kan de kleur veranderen. Is de grond zuur, dan is de pH-waarde van de grond laag en krijg je meestal blauwe bloemen. Dit gaat niet van het ene op het andere moment.
Wat te doen als je de zuurheid kent? Indien je grond zuurder wil maken om sommige planten een juiste bodem te geven, vul de grond dan aan met turf of afgemaaid gras. Is de grond te zuur om planten te kweken, voeg dan kalk toe of compost. De grond meer of minder zuur maken, doe je niet in één seizoen.
Boerenhortensia's (Hydrangea macrophylla)
De soorten met donkere bloemkleuren kunnen vaak iets beter tegen meer zon. Veel felle middagzon is echter niet aan te raden. Witte bloemen drogen vaak het snelst uit.
Hortensia's bemesten
Naast goede grond, hebben hortensia's ook behoefte aan goede voeding. Bij voorkeur een voeding die naast een hoog kaligehalte ook ijzer en magnesium bevat. IJzer zorgt voor een mooie volle kleur van de bloemen, magnesium met name voor een mooie kleur van het blad.
Kali-aluin wordt gebruikt om hortensia`s blauw te kleuren. Om echt intens blauwe of paarse kleuren te krijgen zult u vaak de plant ook nog in de turf moeten planten. U lost 20 tot max. 100 gram (afhankelijk van de grootte van de plant.)
Wanneer een witte Hortensia bijvoorbeeld in de schaduw geplaatst wordt zullen de bloemen groen kleuren. Ook gaat de verkleuring sneller wanneer de planten een beetje zon krijgt. Sommige Hortensiasoorten zijn niet geschikt om bijvoorbeeld blauw te worden.
Om de Hortensia rood te maken moet de bodem dus de juiste pH-waarde hebben. Omdat regen zuur is, en zelfs steeds zuurder wordt, is het belangrijk om jaarlijks kalk te strooien. Kalk verhoogt de pH-waarde van de bodem. Vooral als de Hortensia's op een zandbodem staan is dat belangrijk.
Bij het bereiken van die kleur is niet enkel de soort hortensia belangrijk, minstens even belangrijk is de bodemgesteldheid. Bij witte hortensia's is het eenvoudig: witte bloemen blijven wit, of de plant nu in een zure, neutrale of licht kalkrijke grond staat.
De Hortensia is één van de populairste planten in Nederland. Net als Rododendrons houdt de Hortensia van zure bodems (dus geen kalk bij deze plant). Zoals bij veel planten is het van belang om te kijken naar welke samenstelling de bemesting heeft die je gebruikt bij de plant.
Bepaalde planten, bloemen en gewassen in je (moes)tuin worden helaas graag opgegeten door slakken. Om dit te voorkomen kun je gebroken eierschalen rondom je planten en gewaassen leggen. De schalen zijn te scherp voor de lijfjes van de slak waardoor ze er niet overheen gaan.
De beste grondsoort voor een hortensia is verse humusrijke grond, die goed doorlatend is, voedzaam en neutraal tot licht zuur. Dit is echter meestal niet haalbaar. De meeste Hortensia' s doen het ook gewoon goed op normale tuingrond. Voorwaarde is wel dat de Hortensia in de zomer voldoende water krijgt.
Kalk heeft ook de eigenschap de grond minder zuur te maken: kalk maakt de pH waarde van de grond hoger. Kalkminnende planten zoals de vlinderstruik, buxus, clematis, druif, lavendel, seringen, gazongras en rozen groeien graag op een bodem met een hogere pH-waarde.
In het voorjaar en de zomer kunt u de hortensia twee keer per week water geven. Ook hier is een drinkglas (250 ml) per keer voldoende. In de zomer kunt u uw tuinhortensia dagelijks aangieten en bij hitte tweemaal daags.
De boerenhortensia of bolhortensia is een sterke, enorm rijk bloeiende heester die officiëel de Hydrangea Macrophylla heet. Er zijn twee typen: met bolle bloeischermen of met platte. Ze zijn er in allerlei prachtige rode, roze, witte en blauwe tinten. De verzorging is makkelijk en ook in pot bloeien ze geweldig.
Dan hoef je je hortensia maar op één manier te snoeien. Dat kun je het beste in het voorjaar (in maart of april) doen. Knip de takken van je hortensia tot 10 cm boven de basis van de struik af. Houd de snoeischaar tijdens het knippen in een hoek van 45 graden.
De bruine bloemen kunnen ontstaan doordat de hortensia uitgebloeid raakt. Meestal raakt deze uitgebloeid in het najaar. Het is dus heel normaal dat de bloemen dan bruin verkleuren. Later zal de hortensia ook het blad verliezen.
Het is een misverstand dat alle hortensia's schaduw willen. Zolang de grond vochtig genoeg is, kan zelfs de bolhortensia (Hydrangea macrophylla) in de volle zon staan.
Bloeitijd hortensia
Er zijn wel honderden verschillende hortensia soorten. Over het algemeen bloeien hortensia's in het voorjaar en zomer. Enkele soorten bloeien slechts enkele weken, terwijl de Hydrangea 'Forever & Ever' het wel enkele maanden (april t/m november) bloeit. Een hortensia bloeit ieder jaar.