Het is het alomvattende recht (én plicht) om een kind op te voeden en te verzorgen. Een ouder met gezag kan, als wettelijk vertegenwoordiger, bijvoorbeeld een paspoort aanvragen, beslissen over een medische behandeling, bepalen naar welke school het kind gaat en beheert de spullen en het geld van een kind.
Een ouder met gezag is bevoegd om beslissingen over het minderjarige kind te nemen. Denk hierbij aan medische beslissingen, schoolkeuze en de keuze voor de woonplaats van het kind.
Ouderlijk gezag is het wettelijke recht én de verantwoordelijkheid van ouders om voor hun kinderen te zorgen en ze op te voeden. Het omvat onder meer het recht en de plicht om beslissingen te nemen over de opvoeding, het onderwijs, de gezondheid en de verzorging van het kind.
Rechten van de biologische vader
Je hebt recht op omgang met jouw kind als je in 'nauwe persoonlijke betrekking' tot je kind staat. Alleen het biologische vaderschap is daarvoor niet voldoende. Als enkel biologische vader zul je meer moeten bewijzen dan een juridische ouder om het omgangsrecht te verkrijgen.
Geen beslissingsbevoegdheid: Een vader zonder gezag mag geen beslissingen nemen over de opvoeding en verzorging van het kind. Geen toegang tot officiële documenten: Zonder gezag heeft een vader geen toegang tot officiële documenten van het kind, zoals paspoorten en identiteitsbewijzen.
Wanneer de omgangsregeling voor de vader of moeder is vastgelegd door de rechter, is het weghouden van het kind zonder toestemming in strijd met de wet. Als de vader zijn kind niet mag zien van de moeder, of andersom, kan de ouder die wordt buitengesloten juridische stappen ondernemen.
Veel mensen denken onterecht dat de moeder altijd de meeste rechten heeft als het om de kinderen gaat. Tegenwoordig is het echter zo dat de vader in de meeste gevallen evenveel rechten heeft als de moeder.
Ouderlijk gezag kan alleen gezamenlijk worden verkregen als beide ouders daarmee instemmen. Zonder instemming van de moeder moet de vader naar de rechter stappen om gezamenlijk gezag aan te vragen. De rechter zal beslissen op basis van het belang van het kind.
U kunt de rechtbank vragen om het gezamenlijk ouderlijk gezag te beëindigen. Dit heet eenhoofdig gezag aanvragen. Dat doet u als u of uw (ex)partner niet meer beiden willen of kunnen zorgen voor uw kind(eren). Bijvoorbeeld na een scheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap.
Ouderlijk gezag betekent dat de juridische ouder(s) verantwoordelijk zijn voor de opvoeding en verzorging van het kind. U vraagt samen gezag aan bij de rechter als het kind voor 1 januari 2023 erkend is. Dit kan digitaal of schriftelijk via het formulier gezamenlijk gezag aanvragen.
Echtgenoten en geregistreerde partners moeten elkaar onderhouden. Ook na de scheiding. Ouders hebben die plicht voor hun kinderen tot 21 jaar.
Alleen de rechter kan recht op omgang ontzeggen
De wet geeft aan dat alleen in uitzonderlijke gevallen dit recht van vader op een omgangsregeling kan komen te vervallen. Moeder kan niet zomaar een omgangsregeling van vader weigeren en het kind weghouden bij vader.
Ouders hebben een alimentatie-/onderhoudsplicht ten opzichte van hun kind, dit is vastgelegd in art. 203, §1 oud BW. Dit is een eenzijdige plicht waarbij de ouders moeten zorgen voor het levensonderhoud, de gezondheid, de huisvesting, het toezicht, de opvoeding, ontplooiing en opleiding van hun kinderen.
Wat is de minimale omgangsregeling? Wettelijk gezien is er geen vastgelegde minimale omgangsregeling. Het uitgangspunt is altijd dat beide ouders recht hebben op contact met hun kind, tenzij dit niet in het belang van het kind is.
Waarom gezamenlijk gezag? Het gezag is belangrijk omdat daarmee rechten en plichten ontstaan die de meemoeder niet heeft als zij het kind slechts heeft erkend. Door het gezag heeft de meemoeder het recht en de plicht het kind te verzorgen en op te voeden en is zij de wettelijk vertegenwoordiger van het kind.
Ouders wijzen u aan als voogd
Ouders kunnen in een testament bij de notaris laten vastleggen dat zij u aanwijzen als voogd. Na hun overlijden krijgt u dan als voogd het gezag over hun kind indien u daarmee instemt. De voogdij vastleggen in een testament kan zelfs voordat het kind geboren is.
Gevolgen erkenning kind
De erkenning van een kind betekent het volgende: Tussen u en uw kind ontstaat een juridische band (familierechtelijke betrekking). U krijgt automatisch het gezamenlijk gezag met de moeder. U moet het kind onderhouden (onderhoudsplicht) totdat het 21 jaar wordt.
De moeder kan niet zomaar omgang weigeren als de biologische vader een gerechtelijk vastgestelde omgangsregeling heeft. Als er echter geen wettelijke omgangsregeling is vastgesteld, heeft de moeder in principe het recht om omgang te weigeren.
Een vader met gezag heeft het recht om beslissingen te nemen over de opvoeding en verzorging van het kind.Hij heeft ook de plicht om bij te dragen aan de kosten van het levensonderhoud en de opvoeding van het kind.
Vaders hebben dezelfde rechten . Vaders kunnen voogdij krijgen, net zoals moeders voogdijrechten kunnen krijgen. Als de ouder een actieve rol wil spelen in het leven van hun kind en voogdij wil hebben, moet de ouder contact opnemen met de juridische wereld en hulp krijgen.
Er zijn geen standaardafspraken. U bepaalt samen wanneer, hoe vaak en hoe lang het kind bij welke ouder is. Deze afspraken komen in afspraken komen in het ouderschapsplan te staan.
Volgens de wet hebben beide ouders recht op omgang met hun kinderen. Elke ouder heeft een plicht om mee te werken aan de omgang met de andere ouder van je kind. Alleen als er zwaarwegende redenen zijn, kan een rechter de omgang van een ouder met het kind ontzeggen.
Als een ouder een kind bewust onttrekt aan het gezag van de andere ouder, dan is dat een strafbaar feit volgens artikel 279 van het Wetboek van Strafrecht. Om een melding of aangifte te doen kunt u bellen met 0900-8844.
Als één van deze ouders geen toestemming wil geven, kan de andere ouder de rechter verzoeken om de toestemming van de weigerachtige ouder te vervangen. Hiervoor moet dus wel een procedure worden gestart bij de rechtbank.