De melkprijs vastzetten op 38 cent bleek voor ruim 200 melkveehouders in Nederland en België in dit bizarre coronajaar een gouden zet.
Miljoen melkveehouders
Wat krijgt de producent voor zijn product? Melkveehouders krijgen nu ca 35 cent per liter. 40 jaar geleden in 1981 kregen ze Hfl 0,67 = € 0,30.
Het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf genereert per jaar 51.000 euro aan inkomen. Daar komt nog eens 18.400 euro bij die buiten het bedrijf wordt verdiend, bijvoorbeeld door een parttime werkende partner.
Ten opzichte van januari 2021 is de melkprijs maar liefst € 15 hoger. Gemiddeld over het hele jaar 2021 bedroeg de melkprijs € 37,31.
De gemiddelde FrieslandCampina-garantieprijs voor 2022 tot en met juli bedraagt 50,57 euro per 100 kg melk. De FrieslandCampina-garantieprijs geldt voor 100 kg melk met standaardgehaltes 3,57% eiwit, 4,42% vet en 4,53% lactose, exclusief btw.
De meeste kosten zitten 'm in klimaatverandering (25 cent per kilo melk), omdat de veeteeltindustrie zorgt voor veel methaan- en CO2-uitstoot. Op plek twee staan de kosten voor de menselijke gezondheid (14 cent), omdat de melkveehouderij indirect zorgt voor fijnstof en drinkwatervervuiling.
Het senior Boer salaris ligt het hoogst en het junior Boer salaris ligt het laagst.
Het inkomen van melkveebedrijven is in de periode 2013-2017 uitgekomen op gemiddeld 1.085 euro per hectare. Grotere boeren weten, met 1.227 bij 200 koeien en 1.047 euro bij rond de 100 koeien, meer inkomen per hectare te genereren dan kleinere boeren (761 euro bij gemiddeld 25 en 889 bij gemiddeld 50 koeien).
De krant laat in zijn overzicht zien dat boeren 44%, de zuivelverwerker 28% en de super eveneens 28% krijgen van de prijs voor een liter melk die wij aan de kassa afrekenen.
Als je in de supermarkt voor een doosje met tien eieren €2,24 betaalt, gaat er €0,80 naar de boer. Daarvan moet hij alles betalen, zoals het voer, de mest, de elektriciteit, de huisvesting en de arbeid. De overige €1,44 gaat naar de andere schakels in de keten: het transport, het inpakstation en de supermarkt.
De boeren is gevraagd hoeveel uur zij gemiddeld per week werken. Ruim de helft van de boeren werkt meer dan 60 uur per week.
Gemiddeld ligt de prijs op €1.900 met uitschieters naar €2.500 voor de vaarzen die al goed wat kilo's melk geven. Verwacht wordt dat de prijs van melkkoeien en vaarzen nog wel even op dit hele hoge niveau blijft.
Door schaalvergroting en waardestijging van duurzame productiemiddelen nam het gemiddelde vermogen op een agrarisch bedrijf toe van €1,5 miljoen in 2001 tot €3,5 miljoen in 2018.
Het gemiddelde aantal melkkoeien per melkveebedrijf is, op basis van het Bedrijveninformatienet, tussen 2000 en 2021 toegenomen van 57 tot ruim 108 stuks. Uit de CBS landbouwtelling blijkt dat er in 2021 per saldo 414 melkveebedrijven zijn gestopt (3%).
Er zijn veel mogelijkheden om uiteindelijk als Boer aan de slag te kunnen. Je kunt beginnen met de lagere agrarische school, dan de middelbare agrarische school en uiteindelijk de hogere agrarische school doen (op HBO niveau). Een andere optie is de Landbouwuniversiteit te doen, dus een opleiding op WO niveau.
In dit land hebben boeren dus de grootste kans om miljonair te worden, want één op de vijf is miljonair. Het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf is 1,8 miljoen euro waard en het gemiddelde eigen vermogen bedraagt 1,2 miljoen. Eén op de vijf landbouwhuishoudens heeft een inkomen van meer dan 100.000 euro per jaar.
Wat boeren verdienen hangt sterk af van wat voor soort bedrijf ze hebben. Zo is het bruto-inkomen voor sierteelt-tuinders met kassen veel en veel hoger dan bij melkveehouders, al was 2021 voor beiden een prima jaar.
Inkomen fluctueert per jaar
Uit cijfers van Wageningen Economic Research blijkt dat het bruto-inkomen van de boer gemiddeld 44.000 euro bedraagt. Dit inkomen wordt uitgedrukt in onbetaalde 'arbeidsjaareenheid' (oftewel aje; een volledige jaarrondbaan staat gelijk aan 1 aje).
Een boer begint vaak al om 5:00 's morgens met een rondje door de stal. Daarna worden de koeien gemolken en gevoerd. Na de koffie is het tijd voor klusjes. In de zomer is de boer druk met het maaien van het gras, omdat ze een wintervoorraad aan moeten leggen.
Door de droogte heeft het gras minder vocht. Hierdoor wordt minder melk geproduceerd en zijn de zuivelschappen bij Jumbo Supermarkten leeg. Een bericht met die strekking heeft afgelopen weekend op sociale media veel stof doen opwaaien.
De melkprijs wordt bepaald door de wereldwijde vraag naar melk en de aanbod daarvan. De totale wereldwijde melkproductie bedroeg in 2018 887 miljard kilogram melk, gecorrigeerd naar 4 procent vet en 3,3 procent eiwit. Daarmee is de wereldwijde productie met 2,5 procent toegenomen ten opzichte van 2017.
Eén oorzaak springt daarbij in het oog: door het neerslagtekort zouden koeien minder melk produceren. "Landelijk hebben we te maken met een tekort aan melk. De oorzaak ligt bij het feit dat we te maken hebben met geen tot weinig neerslag waardoor het gras te weinig vocht heeft.