Sinds 2017 kent Zweden als een van de weinige Europese landen weer een militaire dienstplicht. Zeven jaar eerder was de dienstplicht vervangen door een vrijwillig systeem, in de relatieve rust die volgde op het einde van de Koude Oorlog.
Het ministerie van Defensie kijkt naar een dienstplicht volgens Zweeds model. Dat betekent volgens Derk Boswijk dat iedereen kan worden opgeroepen, maar wordt wel een echte selectie gemaakt. “Er wordt echt gekeken of mensen gemotiveerd zijn. Jongeren moeten een lijst invullen en worden gescreend.
In 1997 is de opkomstplicht opgeschort. Dat betekent in de praktijk dat dienstplichtigen niet meer worden opgeroepen voor militaire dienst. Maar iedere jongen van 17, en binnenkort dus ook ieder meisje, krijgt nog steeds een brief thuisgestuurd met de mededeling dat hij of zij dienstplichtig is.
Iedere man en vrouw in Nederland tussen de 17 en 45 jaar oud heeft te maken met de dienstplicht.
Tijdens de militaire dienstplicht moet je een tijd verplicht bij de krijgsmacht van een land werken. Dit was in Nederland tot 1997 verplicht: alle jongens ouder dan 18 moesten in dienst. Sommigen hadden als militair de tijd van hun leven, terwijl anderen er alles aan deden om eronderuit te komen.
Als iemand echt niet wil, hoeft hij niet in het leger. Maar je mag niet zomaar zeggen dat je niet in het leger wil. Dat mag je alleen als je het echt verkeerd vindt om soldaten van andere landen dood te schieten. Deze regel geldt tijdelijk niet meer omdat Nederland geen dienstplicht meer heeft.
De Nederlandse krijgsmacht bestaat uit beroepspersoneel. Toch is er in Nederland nog steeds een dienstplicht. De dienstplicht geldt voor mensen vanaf 17 tot 45 jaar. Maar het ministerie van Defensie roept dienstplichtigen niet meer op.
Brief over dienstplicht
Daarom roept Defensie dienstplichtige mannen en vrouwen tussen de 17 en 45 jaar niet meer op. Zij ontvangen op 17-jarige leeftijd wel een brief waarin staat dat ze zijn ingeschreven voor de dienstplicht. Ook mensen die tot hun 35e (opnieuw) Nederlander worden, krijgen de brief.
Een militair kan alleen schriftelijk zijn ontslag indienen. Afhankelijk van de rang van de militair beslist of de minister erover, of het gaat bij koninklijk besluit. Een ontslagaanvraag van een militair ambtenaar kan worden afgewezen.
Net als in Oekraïne riskeren dienstplichtigen in Nederland een gevangenisstraf als ze zich niet melden. Zij zijn dan 'dienstweigeraars'.
Jarenlang gold in Nederland een dienstplicht van 18 maanden voor soldaten en 21 voor officieren en onderofficieren, maar de dienstplicht heeft ook 20 en 16 maanden geduurd. Vanaf 1983 was het 'nog maar' 14 maanden voor gewone soldaten en 16 voor (onder)officieren, waar later nog eens 2 maanden vanaf ging.
militair recht: hulp aan de naaste;volbrenging van de militaire dienst door een oudere broer. ...
Dat kan al vanaf 15 jaar. Een maximumleeftijd voor VeVa is er niet, maar dat geldt wel voor een baan bij Defensie. De maximum leeftijd verschilt echter per functie, dus kijk goed naar de functie-eisen bij de betreffende functie.
Iedere Zwitserse man is in principe dienstplichtig (Wehrpflicht). Het Zwitserse leger telt bijna 400.000 militairen. Van die 400.000 militairen zijn er 2.000 vrouw. Vrouwen mogen in het Zwitserse leger dienen, maar zijn niet dienstplichtig.
De regering van Duitsland schaft de militaire dienstplicht op 1 juli 2011 af. De afgelopen jaren werden al steeds minder mensen opgeroepen om in het Duitse leger te dienen. Coalitiepartij FDP was al langer voor afschaffing van de dienstplicht, en onlangs stemden ook regeringspartijen CDU en CSU ervoor.
De straf is 2 jaar gevangenisstraf of een boete van de vierde categorie in vredestijd, en 7½ jaar gevangenisstraf of een boete van de vijfde categorie in oorlogstijd. Desertie is een minder zwaar misdrijf dan hulp aan de vijand, maar is toch iets dat niet getolereerd wordt in een leger.
Voor militairen is het vervroegd laten ingaan van het pensioen niet aan de orde, omdat voor hen de pensioenleeftijd geldt van 65 jaar en het pensioen dus op die leeftijd tot uitkering komt.
In de Eerste Wereldoorlog riskeerden deserteurs de dood met de kogel, wat in een twintigtal gevallen ook effectief gebeurd is. Anderen werden naar een strafcompagnie gestuurd. Vandaag wordt in België voor desertie een onderscheid gemaakt tussen oorlogstijd en vredestijd.
Nederlandse Jongeren die dit jaar 17 zijn of worden, lezen hierin dat ze van hun 17e tot hun 35e levensjaar staan ingeschreven voor de dienstplicht. Bijzonder is dat voor het eerst ook vrouwen de brief ontvangen. Sinds 1 januari 2020 geldt de dienstplicht ook voor hen.
Het Russische leger bestaat uit 400.000 dienstplichtigen en 300.000 beroepsmilitairen. Dienstplichtigen worden officieel niet ingezet, omdat het volgens Moskou geen oorlog is maar een 'speciale militaire operatie'.
Dienstweigering is het geheel of gedeeltelijk weigeren om aan de militaire dienstplicht te voldoen.
Artikel 11.
2 Onverminderd het eerste lid kan van de dienst worden uitgesloten degene die bij rechterlijke uitspraak is veroordeeld ter zake van een van de misdrijven omschreven in artikel 36, tweede lid, van deze wet en in de artikelen 109 en 139 van het Wetboek van Militair Strafrecht.
Sinds 1994 is het in België niet meer verplicht om een militaire dienstplicht of een legerdienst te doen. In veel landen is de legerdienst ook afgeschaft.
In sommige legers worden nieuwe rekruten vrijwel traditioneel kaalgeschoren alvorens ze effectief in dienst treden. Redenen voor kaalscheren in het leger zijn bijvoorbeeld hygiëne en het uitstralen van meer uniformiteit. Het kan ook deel uitmaken van een overgangsritueel, zoals bij het Neptunusfeest in de Marine.