Als het buiten koud is kunt u last krijgen van winterhanden of wintertenen. Een andere naam hiervoor is perniones. U heeft hierbij jeuk en/of pijn aan uw vingers of tenen. Meestal zijn de klachten niet ernstig en gaat het vanzelf over.
Wintertenen, winterhanden of ook wel Perniones, de een heeft er nooit last van en de ander elke jaar opnieuw. Je herkent wintertenen- en handen aan dat ze rood, of soms zelf paars worden, opzwellen, jeuken en vaak doet het pijn.
Secundaire perniones
Bij COVID-19 manifesteren deze huidverschijnselen zich bijvoorbeeld op de voeten en tenen, vandaar de bijnaam 'COVID-tenen'. Deze huidmanifestatie lijkt vooral voor te komen bij jongere patiënten. In het Engelstalige artikel wordt verder gesproken over chilblain lupus erythematosus (CHLE).
Wintertenen (perniones) zijn één of meerdere plekken op de tenen die verschijnen na blootstelling aan kou. De plekken zijn vaak rood of paarsblauw van kleur en zorgen voor een branderig gevoel, jeuk en soms licht gezwollen plekken op de tenen.
Perniones is een abnormale reactie van de kleine haarvaatjes in de huid op koude. De grotere vaatjes in de lederhuid gaan vernauwen om de warmte in de huid vast te houden. De kleine haarvaatjes gaan echter verwijden, in plaats van vernauwen, waardoor de huid blauwrood gaat zien.
De klachten gaan meestal binnen enkele weken vanzelf over. De klachten kunnen in de kou terugkomen of erger worden. Vermijd kou of bescherm uzelf tegen de kou. Er is geen medicijn, zalf of crème die de klachten kan verminderen.
Sokken wintertenen
Een sok of kous met wol is zeer geschikte sok voor wintertenen. Ze zijn vriendelijk voor de voeten, isoleren goed en zorgen dat de voeten droog blijven. Veel sokken hebben een wat dikker laagje voor onder de voet, dat extra isoleert en zacht en comfortabel loopt.
Perniones zijn wintertenen of -voeten. Perniones is een abnormale reactie van de kleine haarvaatjes in de huid op koude. De grotere vaatjes in de lederhuid gaan vernauwen om de warmte in de huid vast te houden. De kleine haarvaatjes gaan echter verwijden, in plaats van vernauwen, waardoor de huid blauwrood gaat zien.
Door de kou vernauwen de kleine bloedvaten en hierdoor komt er te weinig zuurstof en voedingsstoffen bij de tenen. Je kan dan pijnlijke tenen krijgen, maar ook kan het zorgen voor blaarvorming en bacteriële infecties. Extra vitamine D wordt weleens gegeven tegen wintertenen, in de vorm van injecties.
Koude voeten ontstaan voornamelijk door een slechte doorbloeding. Wanneer de omgevingstemperatuur en daarmee de lichaamstemperatuur daalt, trekken de bloedvaten in de huid samen om het warmteverlies te beperken.
Dit kan veroorzaakt worden door artrose, een hallux valgus of stijfheid in het grote teengewricht. Op of tussen de tenen kan overmatige eeltvorming of een likdoorn of wrat ontstaan wat zorgt voor pijnlijke tenen. Daarnaast komt het voor dat er standsveranderingen van de tenen ontstaan, zoals klauwtenen of hamertenen.
Bij het fenomeen van Raynaud krijgt u aanvallen van koude, gevoelloze vingers of tenen. Ze zijn eerst wit, dan paars en rood. Ze gaan tintelen en gloeien. De aanvallen komen door tijdelijk minder bloed in vingers of tenen.
De ziekte van Raynaud hoeft bijna nooit behandeld te worden. Bij ernstige klachten krijgt u vaatverwijdende medicijnen of zalven. Bij hoge uitzondering is een operatie nodig. Daarbij schakelt de chirurg de zenuw uit die de bloedvaten vernauwen (sympathectomie).
In het geval van wintertenen en wintervingers is dat proces in de huid verstoord. De wat dieper in de huid gelegen grotere bloedvaten vernauwen. Hierdoor ontstaat de roodblauwe kleur van de huid. Het is niet precies bekend waarom de één wel last krijgt van wintervoeten en/of winterhanden en de ander niet.
De pijn verminderen kan met een natte doek maar houd rekening met kou, dit verergert de ontsteking. Een pijnstiller slikken is toegestaan om de pijn te verlichten. Nadat de pijn wegtrekt is het belangrijk om de teen weer te bewegen.
Het bloed stroomt niet goed door, waardoor er stuwing of een tekort aan zuurstof in de huid ontstaat. Het gevolg zijn licht beschadigde of ontstoken bloedvaatjes. Je huid ziet blauw, rood of paars, zwelt op en gaat jeuken of zelfs pijn doen. Je voeten zijn niet in optimale conditie.
Eén van de bekendste oorzaken van koude handen en voeten is een verminderde doorbloeding. De bloedvaten functioneren niet optimaal en zijn bijvoorbeeld vernauwd. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij stress, maar ook als je diabetespatiënt bent.
U kunt voetschimmel behandelen met een crème met een middel tegen schimmel. Zoals terbinafine op de huid, miconazol op de huid of clotrimazol op de huid. U kunt dit zonder recept kopen bij de drogist of apotheek. Terbinafine-crème hoeft u minder vaak en minder lang te smeren dan de andere crèmes.
De behandeling bestaat uit het “vrijleggen” van de voorvoetszenuw en het corrigeren van een afwijkende voetstand. Dit kan door middel van taping, podotherapeutische inlegzool of een teenorthese. Gezien het chronische karakter van deze aandoening, zijn corrigerende zolen meestal de meest aangewezen therapie.
Een deel van de mensen houdt na besmetting met het coronavirus nog langdurige klachten. En gaat vaak, maar niet altijd over extreme vermoeidheid en benauwdheid, verwardheid en bijvoorbeeld verlies van concentratie. Gezamenlijk noemen we die klachten 'Long COVID'.
Rode voeten
Deze verschijnselen kunnen duiden op onder andere een infectie, maar ook op een zeldzame 'Charcot voet' die bij diabetes patiënten kan voorkomen. Er is dan sprake van meerdere fracturen in de voet, die door een gebrek aan gevoel (neuropathie) onopgemerkt zijn ontstaan.
De belangrijkste oorzaak voor jeuk aan de voeten is een droge huid. Deze klacht treedt vooral in de wintermaanden op. Ouderen hebben sneller last van droge voeten (en een droge huid in het algemeen) omdat op oudere leeftijd de talgklieren minder talg aanmaken.
Het fenomeen van Raynaud is een vaataandoening waarbij de bloedtoevoer stopt naar de vingers of tenen. Dit zorgt voor gevoelloze, verkleurde vingers of tenen. Een aanval ontstaat vooral bij kou en vocht, het aanraken van koude voorwerpen of heftige emoties.
Hoe kan een hamerteen behandeld worden? Als uw hamerteen of klauwteen voor pijnklachten zorgt, is het aan te raden om hiermee naar uw huisarts of podotherapeut te gaan. Met name als u te maken heeft met diabetes is dit erg belangrijk. Een podotherapeut zal uw voeten en uw looppatroon onderzoeken.
Mensen met de primaire vorm van Raynaud hebben vaak milde klachten aan beide handen, met uitzondering van de duimen. Als het fenomeen van Raynaud wordt veroorzaakt door een reumatische aandoening, dan zijn de klachten vaak ernstiger. Er kunnen wondjes ontstaan. Heel soms kunnen de vingertoppen zelfs zwart worden.