Venatio (meervoud venationes, naar het Latijnse woord voor jachtpartij) noemde men in het Romeinse Rijk het volksvermaak waarbij mensen tegen wilde (roof)dieren of dieren onderling tegen elkaar in het strijdperk traden.
Door de eeuwen heen veroverden de Romeinse soldaten steeds meer gebieden. Eerst werd Italië veroverd, later heel het gebied rond de Middellandse zee. Uiteindelijk veroverden ze ook onder andere Egypte, Engeland en een deel van Nederland.
Eén van de manieren om jezelf te vermaken was door naar de bars, de popinae, te gaan. Iedere stad had vaak meerdere bars. Vanaf laat in de middag tot diep in de nacht gingen Romeinen naar de bars om te eten, te drinken en plezier te maken. Dit plezier maken gebeurde voornamelijk door te gokken in de popinae.
Lange tijd had het rijk Rome als hoofdstad en zetel van de macht omdat de Romeinse staat is ontstaan uit de polis (stad) van Rome in de landstreek van Latium in Italië, volgens de mythe gesticht in 753 v. Chr. door Romulus en Remus.
Zo werkt de app
Het Oost-Romeinse Rijk wordt ook het Byzantijnse Rijk genoemd, een verwijzing naar deze stad. Zij zagen zichzelf echter als 'de Romeinen' en bleven het Romeinse Rijk voortzetten tot het jaar 1453 waarin het Romeinse Rijk definitief ten einde kwam toen zij werden verslagen door de Ottomanen.
De Plundering van Rome vond plaats op 24 augustus 410. De stad werd door de Visigoten onder leiding van koning Alarik I aangevallen. Rome was op dat moment al niet meer de hoofdstad van het West-Romeinse Rijk. Mediolanum, het oude Milaan, werd in 286 de hoofdstad, gevolgd door Ravenna in 402.
Invasies, oorlogen, volksverhuizingen en epidemieën, of een combinatie ervan, markeerden de abrupte overgang van het ene naar het andere tijdvak. Van strijd tussen Romeinse troepen en 'barbaarse' invallers is in Zuid-Holland nooit enig spoor gevonden.
Het Britse Rijk bereikte in 1921 zijn grootste omvang van bijna 33.000.000 km² (bijna een kwart van het landoppervlak van de aarde) en was daarmee samen met het Mongoolse Rijk het grootste wereldrijk dat ooit op aarde heeft bestaan.
Maar dat ging ten koste van andere culturen. Philip Matyszak presenteert zijn lezers de vijanden van Rome, onder wie koninginnen als Boudicca, Cleopatra en Zenobia, en veldheren zoals Hannibal, Jurgurtha, Alarik en Attila de Hun.
De omgeving van Rome heette Latium en de bewoners Latijnen. Daarom noemen we de taal de van Romeinen Latijn. Rome werd een wereldmacht en daardoor werd Latijn de belangrijkste voertaal. Als je in die wereld iets wilde bereiken, dan moest je Latijn kunnen spreken.
Dit is een spectaculaire scène uit de oscarwinnende film Gladiator, waarin de heldhaftige generaal Maximus gedwongen wordt als gladiator te vechten in de arena. Gladiatorenspelen en wagenrennen waren erg populair bij het Romeinse volk. Voor de Romeinse keizer diende dit volksvermaak een politiek doel.
Geen volk was veilig voor de expansiedrang van consuls, senatoren en keizers. Het geheim voor het immense succes? Het Romeinse leger. Doortastend, meedogenloos en onvermoeibaar voegden de legerleiders keer op keer gebieden toe aan het uitdijende rijk.
Het Rijk wordt aangevallen door de Franken en de Germanen. Die trekken zelfs op richting Rome. In het jaar 476 wordt het Keizertje Romulus Augustulus afgezet, en klimt het Germaanse stamhoofd Odoaker op de troon. Het west Romeinse Rijk is ten einde, de Middeleeuwen kunnen beginnen!
Middellandse Zee leverde economische groei op
Na vele jaren oorlog op zee tegen Macedonische piraten en het machtige Carthago in Noord-Afrika kregen de Romeinen de heerschappij op de Middellandse Zee, die ze Mare Nostrum – Onze Zee – noemden. Daardoor bloeide de handel als nooit tevoren.
Het Romeinse leger had lange tijd een indrukwekkende reputatie. Het stond bekend als een sterke, efficiënte krijgsmacht waartegen geen kruid gewassen was. Germaanse en Keltische tegenstanders, hoe driest en moedig ook, waren dikwijls geen partij voor de Romeinse beroepssoldaten.
“Over de gemiddelde leeftijd van de Romeinen heerst bijvoorbeeld veel discussie”, zegt demograaf Patrick De Boosere (VUB). “We moeten ons daarvoor behelpen met aantekeningen op grafstenen. Toch kunnen we ervan uitgaan dat men toen tussen de 26 en 30 jaar oud werd.
Het bereikte zijn grootste omvang onder keizer Trajanus (98 - 117). Kenmerkend voor het Romeinse Rijk was de grote omvang en de belangrijke rol van steden die onderling verbonden waren met verharde wegen, die ook de snelle verplaatsing van de legioenen naar de legerplaatsen aan de grenzen mogelijk maakten.
Het enige dat de Romeinen niet tolereerden, was dat de keizer buiten de verering viel. Daarom hadden ze ook grote moeite met aanhangers van puur monotheïstische godsdiensten, in eerste instantie de joden, later de manicheeërs en christenen.
Het Romeinse leger bestond uit soldaten en officieren. De soldaten waren goed bewapend en konden goed vechten. Daarom is het Romeinse Rijk ook zo groot geworden. Een Romeinse soldaat droeg een borstharnas, helm en sandalen.
1. Het Britse Rijk. Het Britse Rijk steekt met kop en schouders uit boven welk ander wereldrijk dan ooit in de geschiedenis.
Het Mongoolse rijk: groot dankzij Dzjengis Kahn
Onder Dzjengis Kahn veroverden de Mongolen bijna heel Azië. Op het hoogtepunt, tussen 1270 en 1309, was naar schatting 16 procent van het aardoppervlak in bezit van de Mongolen.
China was toen al zo'n twee millennia een keizerrijk. Denk ook aan het Romeinse en Byzantijnse keizerrijk, het Perzische keizerrijk, de Europese keizers tussen Karel de Grote en de Habsburgers, het Osmaanse rijk, en de Japanse keizers – de langst bestaande dynastie ooit.
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
Deze krijgt de naam Bataafse Republiek (1795-1806). Onder Lodewijk Napoleon werd Nederland voor het eerst een Koninkrijk, het Koninkrijk Holland. Dit duurde slechts vier jaar (1806-1810). In 1813 herwon Nederland zijn onafhankelijkheid.
In tegenstelling tot Romeinen die waren gericht op internationale handel en steden, waren Germanen en Kelten vooral gericht op de landbouw en op kleinschalige handel. Elke stam had zijn eigen relatie met de Romeinse overheersers. Sommige stammen werden bondgenoten, andere stammen juist onverzoenlijke vijanden.
Toen de Romeinen 2000 jaar geleden naar het zuiden van Nederland kwamen, woonden hier de Germanen. De Germanen waren een volk met veel stammen, zoals de Bataven en Cananefaten. Ze waren boeren en woonden in dorpen in simpele boerderijen.