Linkse partijen pleiten over het algemeen voor een gelijkere welvaartsverdeling en een grotere rol van de staat, terwijl rechtse partijen het belang van individuele verantwoordelijkheid en de vrije markt benadrukken.
Extreemlinks, ook wel uiterst links of ultralinks, is een verzamelnaam voor politieke overtuigingen aan de uiterste linkerzijde van het politiek spectrum. De termen worden nogal eens als synoniem gebruikt voor "links-radicaal", hoewel die van oorsprong een fundamenteel andere betekenis heeft.
Sommige politicologen reserveren de term extreemrechts dus voor groepen die staat en samenleving totaal anders willen inrichten – elitair, hiërarchisch en autoritair – en daarbij geweld niet schuwen. Mudde typeert uiterst rechtse groeperingen die de democratische staat in stand willen houden als 'radicaal rechts'.
Partijen en politici die een gematigd linkse of rechtse politiek voorstaan worden doorgaans centrum-links en centrum-rechts genoemd. Deze partijen vallen ook onder de noemer "partijen van het politieke midden" of "centrumpartijen".
Populisme (van het Latijnse populus, "volk") is een manier van communiceren en van politiek bedrijven, waarin de centrale tegenstelling die tussen "het volk" en "de elite" is, en waarbij de populist de kant van "het volk" kiest.
Het conservatisme is een politieke, ethische en culturele gezindheid die zich grondvest op de traditie. Het begrip conservatisme is afgeleid van het Latijnse conservare, dat beschermen, in ongeschonden toestand bewaren betekent.
Het Nederlands liberalisme is sinds 1948 georganiseerd in de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD). Sinds 1959 heeft de VVD bijna constant in de regering gezeteld. In 1966 ontstaat naast de behoudend liberale VVD een tweede, progressief liberale partij Democraten 66 (D66).
Socialisme is een politieke maatschappijvorm, en ook een economische filosofie gebaseerd op socialisatie en het collectief eigendomsrecht van de productiemiddelen. Kerngedachte binnen deze stromingen is dat het collectief de hoogste beslissingsbevoegdheid heeft over de verdeling van macht en goederen.
Nederland. In Nederland verklaarde D66 zich in 1998 tot sociaalliberale partij. In de loop der tijd verzwakte het sociale profiel en zijn buiten deze partij progressief-liberalen actief geworden: in oktober 2005 is DeZes opgericht en in augustus 2006 de Liberaal Democratische Partij (LibDem).
Op deze manier was het dus het tegenovergestelde van het klassieke liberalisme, dat individuele vrijheid steunt, in zowel economisch als sociaal opzicht. Naarmate dit algemener werd onder de conservatieven verdween de term 'liberaal-conservatisme' naar de achtergrond en werd gewoon gekend als conservatisme.
Conservatief is het tegenovergestelde van vooruitstrevend. Conservatieve mensen willen dingen het liefste houden zoals ze zijn. Vooruitstrevende mensen vinden het juist goed als dingen veranderen.
Conservatief werd in Nederland in de 19e eeuw gebruikt voor aanhangers van een politieke stroming, die zich keerde tegen een te grote volksinvloed op het bestuur. Nu wordt de aanduiding als verzamelnaam gebruikt voor politici die behoudend zijn. Er heeft in de 19e eeuw geen landelijke conservatieve partij bestaan.
Progressivisme is een politieke stroming die gebaseerd is op progressie (vooruitgang). Dit begrip wordt beschouwd als de tegenhanger van conservatisme, een stroming die gericht is op behoudsgezindheid.
De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) was een sociaaldemocratische Nederlandse politieke partij die van 1894 tot 1946 bestond. De partij ontstond uit een scheuring binnen de Sociaal-Democratische Bond en ging uiteindelijk op in de Partij van de Arbeid.
Een one-issuepartij, single-issuepartij of belangenpartij is een politieke partij die slechts voor een beperkt aantal doelen, als regel gerelateerd aan één politiek onderwerp of gericht op één doelgroep, opgericht is en waarvan de beginselen uitsluitend of praktisch alleen deze punten behandelen.
Democratie (van het Grieks δῆμος/dèmos, "volk" en κρατειν/kratein, "heersen", dus letterlijk "volksheerschappij") is een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening.
De PVV werd in 2006 als rechts en conservatief gekenmerkt maar schoof in 2010 op naar een middenpositie op de sociaaleconomische as door een combinatie van (uiterst) rechtse en linkse standpunten. Ook in 2012 werd de PVV op een middenpositie op de links/rechts-as gepositioneerd.
Nederland is op veel vlakken een progressief land, bijvoorbeeld door de positie ten aanzien van softdrugs, het homohuwelijk, euthanasie en abortus.
behoudend, behoudsgezind, ouderwets, reactionair, rechts. als synoniem van een ander trefwoord: ouderwets (bn) : achterhaald, antiek, archaïsch, belegen, conservatief, conventioneel, gedateerd, ingeworteld, nostalgisch, oubollig, oud, oudmodisch, pruikerig, square, uit de mode, uit de tijd, van vroeger, verouderd.
Conservatieve behandeling betekent in de geneeskunde dat bij een therapie niet wordt geopereerd. Soms is van een operatie niet veel te verwachten, soms heeft de patiënt bijkomende ziekten of aandoeningen die een operatie te gevaarlijk maken.
Een reactionair is iemand die vanuit politieke overtuiging een situatie uit het verleden wil herstellen. De politieke houding van een reactionair is altijd een reactie op ontwikkelingen die als schadelijk gezien worden.
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een Nederlandse politieke partij met een liberale signatuur. De partij maakt onderdeel uit van kabinet-Rutte IV en levert sinds 14 oktober 2010 Mark Rutte als minister-president.
Nederland. De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie wordt in het algemeen beschouwd als een conservatief-liberale partij, ook al kent de partij ook duidelijk sociaal-liberale politici.
GroenLinks is een Nederlandse politieke partij met een progressief-linkse signatuur. GroenLinks is in 1990 opgericht na een fusie van vier kleine linkse partijen: de PPR, de PSP, de CPN en de EVP.