Leesmotivatie staat of valt bij motiverend lees- en literatuur- onderwijs. Hieronder vindt je twee inspirerende voorbeelden. CORI (Concept Oriented Reading Instruction) is een aanpak voor begrijpend lezen in het primair onderwijs. Thematisch lezen staat binnen deze aanpak centraal.
leesmotivatie verwijst naar iemands overtuigingen met betrekking tot lezen, wordt leesattitude veelal in verband gebracht met gevoelens ten opzichte van lezen (Conradi et al., 2014; Schiefele et al., 2012).
Het is belangrijk om de leesmotivatie van leerlingen te (blijven) voeden. Dat kan door rekening te houden met de drie psychologische basisbehoeften – autonomie; competentie en verbondenheid – door de waarde van lezen te benadrukken en door aan te sluiten bij de interesses van leerlingen.
Het effectiefst zijn programma's die nadruk leggen op redenen om te lezen, in combinatie met het bevorderen van zelfvertrouwen. Ook het wekken van persoonlijke interesse, aandacht voor de autonomie van de leerling en het stimuleren van samenwerking vergroten het plezier in lezen.
Stimuleer verschillende leesactiviteiten
Onderneem verschillende leesactiviteiten. Onderzoek toont aan dat – naast voorlezen – praten over boeken, boeken cadeau geven en een bezoek aan de boekhandel en bibliotheek het leesgedrag en de leesmotivatie stimuleren.
Dwing je kind niet om een boek te gaan lezen, maar zorg bijvoorbeeld voor een breed aanbod aan boeken. Niet alleen maar boeken met veel tekst, maar ook andere soorten boeken kunnen helpen om de leesmotivatie te vergroten. Kies ook het juiste moment om te lezen. Bijvoorbeeld voor het slapen gaan of na de avondmaaltijd.
Vertel over wat je leest en toon je favoriete boeken. Praat dus ook over je eigen leeservaringen – ook als je een boek niet graag las – met kinderen en jongeren. Maak boeken zichtbaar aanwezig op school, thuis, in de kinderopvang. Laat boeken rondslingeren of stel ze frontaal op met de cover naar voor.
Van zeven tot negen jaar oefenen kinderen de basisvaardigheden van het lezen. Ze leren wat sneller te lezen en gaan steeds meer begrijpen van wat ze lezen. Lees samen met je kind een boek, waarbij je om de beurt een stukje leest. Het is belangrijk dat je kind het leuk vindt, het hoeft niet lang te duren.
Wie leest, leert de wereld!
Wie goed leest en verhalende en informatieve teksten begrijpt, kan kennis opdoen en zich ontwikkelen. Gaat het alleen om kennis? Nee, verhalen en gedichten helpen je kind en tiener ook om zich beter in te leven en om meer begrip te hebben voor anderen.
Lezen is brandstof voor het brein
Inhoudelijk zijn verhalen brandstof voor het brein. De hersenen hebben namelijk kennis en informatie uit de omgeving nodig voor hun rijping. Vooral nieuwe prikkels zijn belangrijk voor ons functioneren. Daarom is nieuwsgierigheid een kerneigenschap van de mens.
Tips voor meer leesplezier:
Organiseer leesactiviteiten zoals voorlezen, boekbesprekingen, leesclubs en bezoekjes aan de bibliotheek. Laat leerlingen lezen voor een doel, bijvoorbeeld om hun kennis uit te breiden. Laat leerlingen meerdere teksten lezen over één thema, om zo voort te kunnen bouwen op opgedane kennis.
Leesbevordering is het systematisch en structureel aanbieden van activiteiten met als doel de bereidheid tot lezen, de waardering voor het boek en het plezier in lezen te ontwikkelen.
Het onderzoek van Stichting Lezen noemt redenen waarom jongeren minder boeken lezen. Jongeren zouden het lastig vinden om actuele boeken te vinden die hen aanspreken. Jongeren bezoeken immers geen bibliotheken en boekwinkels en in de media komen ook weinig boeken voorbij.
Waarom is leesplezier belangrijk? Als een kind met plezier een boek heeft gelezen, zal het daarna sneller een nieuw boek oppakken. In 2020 publiceerden de Raad voor Cultuur en de Onderwijsraad hun advies 'Lees! Een oproep tot een leesoffensief' om jongeren vaker, met meer plezier en beter te laten lezen.
Gebrek aan motivatie: Een gebrek aan motivatie kan worden veroorzaakt door depressie.Ook andere psychische aandoeningen, zoals stress en hoge en lage lichamelijke opwinding, kunnen je motivatie verzwakken.
Oorzaken lusteloosheid
Bij lusteloosheid is er een probleem met jouw energiebalans. Als je genoeg energie hebt, is die balans goed op orde: je bent actief genoeg en rust ook genoeg uit. Bij lusteloosheid is er iets mis. Er kunnen verschillende oorzaken van lusteloosheid zijn, zowel fysiek, mentaal als emotioneel.
Dit kan komen doordat kinderen en adolescenten meer zin hebben in televisie kijken, computer- spelletjes of sport.Maar het is ook mogelijk dat negatieve emoties over lezen de oorzaak zijn. In beide gevallen wordt weinig gelezen maar de oorzaak is anders en de remedie verschilt.
Kinderen gaan, naarmate ze ouder worden, lezen dus minder leuk vinden. Zowel basis- als middelbare scholieren lezen in het bijzonder vanuit een intrinsieke motivatie. Ze lezen boeken om hun nieuwsgierigheid in bepaalde onderwerpen te bevredigen en om zich te kunnen onderdompelen in de wereld van een verhaal.