Terbeschikkingstelling, afgekort tbs (voor 1988: terbeschikkingstelling van de regering, afgekort tbr), is in het Nederlandse strafrecht een maatregel die de rechter kan opleggen aan een verdachte van een misdrijf, waar minimaal vier jaar gevangenisstraf op staat of van enkele specifiek genoemde delicten (bijvoorbeeld ...
Als reactie op de kritiek die de tbr in de loop der jaren krijgt, wordt tbr in 1988 vervangen door tbs.
Terbeschikkingstelling (tbs) met dwangverpleging is de zwaarste maatregel als onderdeel van een straf. De behandeling richt zich op een veilige terugkeer van daders in de samenleving. Een rechter bepaalt of een dader tbs krijgt bij een ernstig misdrijf, een psychische stoornis en een gevaar voor herhaling.
TBS en levenslang niet toegestaan
Het is een rechter niet toegestaan om naast een levenslange gevangenisstraf ook TBS met dwangverpleging op te leggen (HR 14 maart 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU5496.
De tbs-gestelde zit altijd eerst een eventueel opgelegde gevangenisstraf uit, deze straf is bedoeld als vergelding. En wel voor dat deel van het delict dat de veroordeelde - ongeacht de stoornis - te verwijten valt.
Terbeschikkingstelling (tbs) is er in 2 soorten: tbs met voorwaarden en tbs met dwangverpleging. Welke soort tbs een dader krijgt, hangt af van het misdrijf en de kans op terugval.
Een tbs-behandeling in een forensisch psychiatrisch centrum kost per dag ongeveer € 465,-.
Als iemand tbs met dwangverpleging krijgt opgelegd, wordt hij opgenomen in een tbs-kliniek. Blijft een terbeschikkinggestelde (tbs'er) ondanks behandeling toch gevaarlijk voor de maatschappij? Dan gaat hij naar een verblijfsafdeling voor lange duur (longstay).
Is TBS verplicht? Nederland kent in haar wet geen dwangbehandeling. Dit houdt in dat ook iemand aan wie TBS opgelegd is niet verplicht kan worden hier aan mee te werken. Ook al wordt er wel TBS met bevel tot verpleging opgelegd door de rechter.
Geen einde aan tbs
Als de tbs-behandeling de kans op terugval onvoldoende vermindert, kan de behandeling gericht op terugkeer in de maatschappij (tijdelijk) worden stopgezet. De tbs'er gaat dan naar een longstay-afdeling.
Als het gevaar duidelijk is verminderd, kan de rechter de tbs met dwangverpleging voorwaardelijk beëindigen.
Van die ex-tbs'ers gaat zo'n 20? procent binnen twee jaar na vrijlating opnieuw de fout in, maar zij doen dat wel minder vaak dan voorheen. Die tbs'ers doen dat steeds minder vaak: tussen 2005 en 2009 ging het gemiddeld om 2,3 misdrijven per persoon, tegenwoordig ligt dat aantal op 1,7.
In de meeste gevallen betaalt het ministerie van Justitie en Veiligheid de kosten van forensische behandeling. Voor intensieve behandeling en beveiligde intensieve zorg kun je terecht bij je zorgverzekeraar.
De jongere krijgt de PIJ-maatregel voor 3 jaar. De maatregel kan 1 of 2 keer worden verlengd en mag in totaal maximaal 7 jaar duren. Na de maximale periode kan de PIJ-maatregel, als de veiligheid van de maatschappij dit vereist, omgezet worden in een maatregel van terbeschikkingstelling (tbs).
Voorwaarden tbs
De dader heeft een misdrijf gepleegd waar minstens 4 jaar gevangenisstraf op staat. Of een misdrijf dat speciaal genoemd wordt in de wet, zoals bedreiging. De dader leed aan een persoonlijkheidsstoornis, psychose of verstandelijke beperking toen hij de misdaad beging.
Internering – de Belgische 'tbs'
Te noemen valt al- leen al de juryrechtspraak in ernstiger zaken (Assisenzaken – te vergelijken met berechtin- gen van verdachten met betrekking tot ernstige delicten, in Nederland in eerste aanleg berecht bij de arrondissementsrechtbanken).
FPA's zijn er voor behandeling na detentie, of voor observatie eraan vooraf. Een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) biedt gespecialiseerde forensisch- psychiatrische zorg binnen de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) .
Behandeling in een tbs-kliniek duurt gemiddeld zeven tot acht jaar, maar er is in principe geen van tevoren afgesproken einddatum bekend. Eens in de twee jaar is er sprake van een verlengingszitting over het al dan niet verlengen van de TBS. De patiënt is daarbij persoonlijk aanwezig, samen met een advocaat.
In de tbs-kliniek mag de patiënt zijn bezoek gewoon op kamer ontvangen. Op de kamer mag gerookt worden en natuurlijk hebben we een toilet en een douche. Om half 4 's middags gaan ze weer op kamer, tot kwart over 7 's ochtends. Dat is bedoeld voor de nachtrust.
Tbs is effectief als je kijkt naar de kans op herhaling van een delict oftewel recidive. Voormalig tbs'ers gaan minder vaak de fout in dan ex-gedetineerden. Er zijn ook tbs'ers waarbij behandeling geen zin blijkt te hebben. Sommigen plegen tijdens verlof of na terugkeer in de maatschappij toch ernstige vergrijpen.
TBS wordt jaarlijks rond de 200 keer door de rechter opgelegd. Momenteel zitten er rond de 1600 tbs-gestelden in een tbs-kliniek.
Wat houdt een verblijf op de longstay-afdeling in? Als je op de longstay-afdeling van een tbs-kliniek terechtkomt krijg je geen intensieve behandeling meer voor je stoornis. Ook staat een terugkeer in de maatschappij niet meer centraal in de behandeling.
Nederland heeft ongeveer 140 vrouwen met tbs tegenover ongeveer 1800 mannen. Het aantal tbs-opleggingen aan vrouwen stijgt wel. Ook is bijna 90 procent van de vrouwen in fpc's een risico voor hun kinderen.
Nederland heeft momenteel iets meer dan 1400 tbs-gestelden. De laatste jaren stromen er meer tbs-patiënten in. Er waren wachtlijsten voor tbs-patiënten. Door onder andere meer capaciteit te creëren in klinieken kunnen patiënten beter doorstromen naar een kliniek voor behandeling.
Bij transmuraal verlof verblijft de patiënt langere tijd buiten de beveiligde zone van de kliniek. Bijvoorbeeld in een zelfstandige woning, een regionale instelling voor beschermd wonen (RIBW) of een forensisch psychiatrische afdeling van een psychiatrische instelling (FPA).