Speed (of "pep") is de straatnaam voor amfetamine. Er zijn meerdere amfetaminen: Dexamfetamine, voor mensen met ADHD kan dit als medicijn voorgeschreven worden, maar voor anderen (zonder recept) een recreatieve drug. Methamfetamine is een vorm van amfetamine maar heeft een krachtiger effect.
Dexamfetamine als partydrug
Dexamfetamine is een milde variant op amfetamine. Mensen die niet lijden aan ADHD en het middel gebruiken, ervaren hierdoor een stimulerend effect wat lijkt op de effecten van speed. Om deze reden wordt dexamfetamine regelmatig als partydrug gebruikt in het uitgaansleven.
Als je ADHD hebt, brengt speedgebruik mogelijk extra risico's met zich mee. Speed ontregelt het dopaminesysteem wat voor ADHD'ers tot onverwachte, negatieve effecten kan leiden. Je kunt je angstig voelen en last krijgen van wisselende stemmingen. Vaak gebruiken mensen met ADHD medicatie.
Dexamfetamine zorgt ervoor dat u meer aandacht heeft. Ook verbetert het uw stemming. Bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). En bij narcolepsie (u moet vaak overdag slapen terwijl u genoeg geslapen heeft).
Dexamfetamine is niet verslavend wanneer je het gebruikt omdat je ADHD hebt. Als je geen ADHD hebt, kan dexamfetamine echter wel lichamelijk en geestelijk verslavend zijn bij regelmatig gebruik.
Wanneer je dexamfetamine (recreatief) gebruikt, is dat nooit helemaal zonder risico. Dexamfetamine is namelijk een stimulerend middel. Je hart gaat er sneller van kloppen, je bloeddruk stijgt, je krijgt het warmer en je eetlust vermindert. Hierdoor loop je een risico op hartritmestoornissen.
Tijdens een uitgaansnacht nemen uitgaanders die speed gebruiken gemiddeld 4 lijnen speed.
Grote, wijde pupillen. Bleke huid. Sommige mensen krijgen van speed huiduitslag of puistjes. In de dagen na speedgebruik zijn mensen vaak lusteloos, somber, geïrriteerd en oververmoeid.
Pepdrugs als methylfenidaat en speed zijn middelen waar je actiever van wordt, doordat ze bijvoorbeeld zorgen voor extra dopamine en noradrenaline in je hersenen. Methylfenidaat wordt als medicijn gebruikt tegen onder andere ADHD en narcolepsie terwijl speed een illegale drug is.
Verlamming. Verwardheid, sufheid en bewusteloosheid. Maagbloeding: pijn in de buik, misselijkheid, braken met rood en/of zwart bloed. Psychische symptomen als paranoia, hallucinaties, paniek en agressie.
Speed versnelt de hartslag en verhoogt de bloeddruk. Dit kan gevaarlijke gevolgen hebben, zoals hartritmestoornissen, een hartinfarct of een beroerte. Mensen die al hart- en vaatproblemen hebben lopen extra risico. Ook een hoge dosis vergroot het risico, net als het combineren van speed met andere oppeppende drugs.
Speed prikkelt het beloningscentrum waardoor je prettig gaat voelen (zie de animatie drugs in de hersenen). Naar dit positieve effect kun je sterk verlangen. Na een aantal weken van frequent gebruik kan het verlangen al zeer groot zijn.
Dexamfetamine. Deze amfetamine bevordert de afgifte van dopamine en noradrenaline. Het heeft een iets langere werkingsduur dan methylfenidaat, ongeveer 5 uur, en het geeft iets mildere bijwerkingen. Het is ongeveer twee keer zo sterk als methylfenidaat.
O.b.v. een meta-analyse van al het beschikbare onderzoek bij kinderen en volwassenen met ADHD is gebleken dat, o.b.v. effectiviteit en bijwerkingen methylfenidaat eerste keus is voor kinderen, en dexamfetamine voor volwassenen met ADHD (Cortese 2018).
Aanbevolen dosering
De startdosis bij volwassenen is 40 mg. Na 1 tot 2 weken wordt de dosis verhoogd tot 80-100 mg. Het effect is pas adequaat te beoordelen na 6 weken gebruik. Maximale dosering 100 mg/dag.
Speed is de straatnaam voor amfetamine en valt onder de stimulerende middelen. Mensen gebruiken de drug vanwege de oppeppende werking. Bij regelmatig gebruik is echter steeds meer nodig om het gewenste effect te behalen, waardoor er sprake kan zijn van een speedverslaving.
Een gram speed kost ongeveer 5 tot 10 euro per gram. De prijs kan, net als de kwaliteit, verschillen per regio. Ook andere zaken, zoals beschikbaarheid spelen een rol.
Bij snuiven werkt het na enkele minuten. Bij spuiten na 5 tot 10 minuten. Bij slikken duurt het zo'n 20 à 30 minuten voordat het begint te werken. Na zo'n 4 tot 8 uur is de speed uitgewerkt.
Na de dunne darm gaat het bloed (via de poortader) naar de lever. Daar wordt een klein deel van de speed door enzymen afgebroken. Vervolgens gaat het bloed met de overgebleven speed naar het hart. Het hart pompt het bloed naar de longen (om zuurstof op te nemen).
Regelmatig gebruik kan voor een slechte huid zorgen (puistjes). Er is kans op schade aan tanden, kiezen en tandvlees (door verminderde speekselproductie en knarsen). De kans op deze klachten neemt toe bij hogere doseringen en bij regelmatig (wekelijks of meer) gebruik.
Door de stimulerende werking gaat het gebruik van uppers vaak gepaard met problemen met in slaap komen. In het geval van speed kan dit tot wel 12 uur lang aanhouden.
Er moet dan wel sprake zijn van een medische indicatie. Dit is bijvoorbeeld het geval als er geen adequaat geregistreerd alternatief is . Een andere dosering van dexamfetamine, zoals het merk Amfexa 5 mg, wordt niet of slechts deels vergoed. Je betaalt dan dus de wettelijke eigen bijdrage tot 250 euro per jaar.
Acute overdosering: misselijkheid, braken, diarree, buikkramp, rusteloosheid, tremor, verwardheid, agressie, hallucinaties, paniek, hyperreflexie, snelle ademhaling, hyperpyrexie, aritmie, hypertensie of hypotensie, circulaire collaps, rabdomyolyse. Gevolgd door vermoeidheid en depressie.
Abrupt stoppen met speed gebruiken ('cold turkey') kan de afkickverschijnselen verergeren en verhoogt daarbij het risico op het ontwikkelen van langdurige psychische problemen. Het is dan ook belangrijk om altijd professionele hulp te zoeken als je wilt afkicken.