Obesitas is een extreme vorm van overgewicht. Of er sprake is van overgewicht wordt vaak berekend aan de hand van het lichaamsgewicht, de BMI en de middelomtrek. Van overgewicht is sprake bij een BMI van 25 of hoger. Van obesitas is sprake bij een BMI van 30 of hoger.
Wat is overgewicht? In zijn algemeenheid kan men spreken van overgewicht als iemand meer weegt dan goed is voor zijn/haar gezondheid. Er is concreet sprake van overgewicht als er te veel vetweefsel in het lichaam aanwezig is. Dit wordt bepaald aan de hand van de lengte, gewicht en buikomvang.
Bij een BMI tussen de 18,5 en de 25 is sprake van een gezond gewicht. Bij een BMI tussen de 25 en de 30 heeft men overgewicht. En een BMI van 30 of hoger betekent dat men obesitas heeft. Wanneer de BMI 40 of hoger is dan spreken we van morbide obesitas, ofwel ziekelijk overgewicht.
Bij een volwassene is sprake van overgewicht bij een BMI van 25 of hoger. Bij een BMI van 30 of hoger spreekt men van ernstig overgewicht, oftewel obesitas. Obesitas kan worden onderverdeeld in drie klassen. De grenswaarden hiervan zijn: BMI 30 tot 35 (klasse 1), BMI 35 tot 40 (klasse 2) en BMI 40 of hoger (klasse 3).
Behalve risico's op hart- en vaatziekten, vergroot ernstig overgewicht de kans op suikerziekte, hoge bloeddruk, galstenen, versnelde slijtage van gewrichten, slaapademhalingsproblemen en verschillende kwaadaardige tumoren en daarmee de kans op sterfte.
Extreem overgewicht is niet meer op te lossen met simpelweg veel bewegen en gezond eten. Er moet een behandeling aan te pas komen, wil je dat tegengaan. "Obesitas is een ziekte, zo moet je het ook behandelen. Daar doen we nu echt te weinig aan", zegt Van Rossum.
Er werd lang gedacht dat zwaarlijvigheid of obesitas het gevolg was van een ongezonde leefstijl, maar tegenwoordig is obesitas erkend als een chronische ziekte. Sinds 1975 is het percentage obesitaspatiënten over de hele wereld bijna verdriedubbeld. In 2016 hadden wereldwijd 650 miljoen mensen obesitas.
In Nederland zijn op dit moment 3 goedgekeurde anti-obesitasmiddelen verkrijgbaar. Het meest gebruikte medicijn bij obesitas is momenteel orlistat. Sinds 2019 zijn ook liraglutide en het combinatiemiddel naltrexon/bupropion beschikbaar. Gemiddeld leiden deze medicijnen tot zo'n 5 tot 6 procent gewichtsverlies.
Iemand heeft ernstig overgewicht bij een BMI van 40 of meer, of een BMI vanaf 35 in combinatie met gezondheidsproblemen. Vaak is er geen goede balans in de energiehuishouding en is het energiegebruik groter dan het energieverbruik. Dit komt doordat er te weinig lichamelijke activiteit is.
Sommige ziektes, zoals een langzaam werkende schildklier of het syndroom van Cushing, kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht. Soms ontstaat obesitas door een foutje in een gen. Of is obesitas een kenmerk van een erfelijke ziekte, zoals het Prader-Willi syndroom of het Bardet-Biedl syndroom.
Een koolhydraatarm dieet is zeer effectief om snel af te vallen [2,3]. Uit onderzoek blijkt dat je 2 tot 3 keer sneller afvalt door minder koolhydraten te eten in plaats van minder vetten [4]. Daarnaast is koolhydraatarm eten effectief tegen ongewenst buikvet en een vette lever [5,6].
Dat hangt er natuurlijk ook vanaf hoe lang je bent. Maar 52Kilo is het gemiddelde voor Een 14 jarig meisje.
Omdat ondermeer calorierijke voeding en te weinig beweging en sport overgewicht in de hand werken, zijn gewicht, voeding en fysieke activiteit onlosmakelijk met elkaar verbonden. Roken is daarentegen de oorzaak van net iets meer dan 30% van alle kankers. Het verschil tussen roken en overgewicht is dus niet zo groot…
Verwijs door naar de kinderarts bij verdenking op een onderliggende oorzaak, zoals een neurologische aandoening of syndroom, en bij obesitas graad 3 (dit komt overeen met een BMI > 40 bij volwassenen).
Op dit moment zijn er volgens Van Rossum drie effectieve middelen op de markt: Orlistat, Mysimba, en als laatste heb je het zusje van semaglutide: liraglutide. Vorig jaar zijn de laatste twee verschenen. Mysimba kost honderd euro per de maand en liraglutide kost 150 euro in de maand.
Het medicijn Mysimba kan voor de behandeling van overgewicht worden vergoed uit het basispakket. Uit onderzoek blijkt dat het middel effectief is bij mensen met een Body Mass Index (BMI) van 30 of hoger die al deelnemen aan een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI).
Voor volwassenen ligt een gezond BMI tussen de 18,5 en de 25.
Overgewicht komt het meest voor bij kinderen en jongeren met een migratieachtergrond. Jongeren met een migratieachtergrond hebben ook vaker ernstig overgewicht dan jongeren zonder migratieachtergrond. Overgewicht komt bij meisjes en jongens ongeveer evenveel voor.
Bij kinderen met obesitas graad 2 (BMI > 35) met geassocieerde morbiditeit of met obesitas graad 3 ( BMI > 40) dient screening middels polysomnografie laagdrempelig te worden overwogen. Bij onvoldoende effect van gewichtsreductie kan additionele behandeling zoals een adenotonsillectomie (ATE) worden overwogen.
Mensen met obesitas hebben een grotere kans op episodische migraine; een hoofdpijn waarbij de aanvallen in clusters van enkele weken tot maanden verschijnen waarna ze weer verdwijnen. Dat blijkt uit onderzoek van de John Hopkins University School of Medicine in Baltimore.
U kunt hulp krijgen van uw huisarts, praktijkondersteuner, leefstijlcoach, diëtist, fysiotherapeut of oefentherapeut. Wat kan werken is meedoen aan een leefstijl-programma. Een paar kilo lichter worden is al heel goed voor uw gezondheid.
Ernstig overgewicht leidt vaak tot psychologische problemen. Futloosheid en lusteloosheid, kenmerkend voor depressies, maken diëten moeilijker. Wie zich depressief voelt, gaat ook vaak eten om zich gelukkiger te voelen.
Iemand heeft morbide obesitas als zijn Body Mass Index (BMI) groter of gelijk is aan 40 of groter dan 35 met bijkomende medische klachten, zoals suikerziekte (diabetes), hart- en vaatziekten of gewrichtsproblemen.