Ze zijn allebei geënt op een onderstam. De snelheid waarmee de onderstam groeit bepaalt de uiteindelijke hoogte van de boom. Het verschil tussen hoogstam en laagstam is dat er meer oude rassen zijn in de hoogstam variant dan in de laagstam variant.Een hoogstam heeft daarbij een sterkere onderstam en wortelt dieper.
Wat is een laagstam
We spreken van een laagstam als de stamlengte tussen de 50 en 80 cm is. Op die hoogte beginnen de eerste takken. Deze bomen zijn eigenlijk altijd geënt op een trager groeiende onderstam van een andere boom.
Hoogstam: dit zijn bomen op een onvertakte stam met een lengte van 180, soms 200 of 220 cm. Bijna altijd staat hier een maat bij. Dat is de stamomvang in centimeters, gemeten op 1 meter boven de grond. Dus Hoogstam 10/12 is een boom met meestal een stamlengte van 180 cm en een stamomvang van 10 tot 12 cm.
De stam van laagstam fruitbomen is meestal rond de 50 centimeter hoog. In totaal kunnen deze fruitboompjes 2 tot 4 meter hoog worden. De eerste jaren moet je ze goed steunen met een boompaal. Laagstam fruitbomen passen heel goed in een kleine tot middelgrote moes- of siertuin.
Enkel de stamlengte is verschillend, bij halfstam ca 1,5 m en bij hoogstam is dit ca 2 m. - Laagstam appel- en perenbomen kunnen op ca 1,5 (2) meter van elkaar geplant worden. Afhankelijk van de onderstam, grondsoort en ras kan de aanbevolen afstand nog verschillen. WANNNEER OOGSTEN.
De hoogte is afhankelijk van de leeftijd van de boom. Uiteindelijk kunnen hoogstam pruimenbomen wel acht meter hoog worden.
Vrijstaande appelboom in een kleine tuin
Wil je graag een vrijstaande appelboom, kies dan een dwergonderstam (M9, tot ca. 2,5 meter hoog). Plant je boom in de volle grond of in een grote pot of bak. Deze onderstam is ook geschikt voor step-over appels.
Vooral deze groep van fruitbomen moet gesnoeid worden, anders verwilderen ze snel en worden ze te groot. Alhoewel een laagstam een korte stam heeft en klein verkocht wordt zal deze snel groot worden zonder snoei. Door te snoeien kun je deze boom op een hoogte van 2-2.5 meter houden.
Niet langer is alleen de boomsoort op zich van belang, maar ook de manier waarop men een boom laat groeien. Men kijkt dus ook naar de feitelijke toestand van die boom: hoe hij gesnoeid is en of de wortelvorming beperkt wordt. Is het resultaat meer een struikgewas, dan gaat het om een laagstammige.
14-16, ho is een hoogstam boom met een stamomtrek tussen 14 en 16 cm op 1 meter boven het maaiveld.
Laagstam fruitbomen zijn onder andere verkrijgbaar als appelbomen, perenbomen, abrikozenbomen, kweeperenbomen en kersenbomen.
De stamomtrek wordt gemeten op 1 meter hoogte vanaf het maaiveld. De stamomtrek begint bij de maat 6-8 cm. Onder die maat rekenen we met de hoogte dus bijvoorbeeld 175-200 cm stamhoogte. Dat betekent dus dat het een dunnere en kleinere boom dan 6-8 cm stamomtrek is.
Hoe kleiner de boom, hoe sneller de boom vruchten zal geven, bij een hoogstam boom kan dit wel 8 jaar duren. Kleinere bomen geven wel minder appels en de boom gaat minder lang mee.
Hoogstam appelbomen worden 4,5 tot 5 meter hoog en twee tot drie meter breed (of lager door te snoeien). De onderste takken zitten op ongeveer 1,8 tot 2 meter boven de grond. Gemiddeld geven hoogstam appelbomen minder fruit en worden daarom niet voor de appels, maar voor het mooie aanzicht geplant.
Onderhoudsarme bomen
Er is zelfs een kleinblijvende boom die jaarrond interessant is en maar weinig onderhoud nodig heeft: de Amelanchier lamarckii (krentenboompje). In de lente krijg je witte bloesem, in de zomer sierlijke groene blaadjes, bessen en een prachtige herfstverkleuring.
Hoe hoog mag een boom zijn? Daar is gemakkelijk een antwoord op te geven. Zo hoog als de boom kan groeien zonder zwaarwegende en buitenproportionele hinder te veroorzaken. Zo is het en daar zult u het mee moeten doen.
Voor elke boom met een stamomtrek vanaf 80 centimeter (gemeten op 1,30 meter hoogte) die u wilt kappen, heeft u een kapvergunning nodig. Eerst mochten bomen (dikker dan 80 cm) in particuliere tuinen vaak zonder vergunning gekapt worden. Dit mag nu niet meer.
Appelboom snoeien is erg belangrijk voor de groei van een appelboom. Het is zelfs zo dat wanneer je een appelboom niet snoeit hij blijft groeien, wat resulteert in geen appels. Om meer appels aan je boom te krijgen is het belangrijk dat de appelboom veel bloesemhout aanmaakt.
Het juiste moment
Fruitbomen kun je planten van november tot eind maart, wanneer ze in rust zijn. De beste periode is november, na het vallen van het blad.
De beste plaats voor een appelboom is een zonnige plaats. Appelbomen verdragen ook een plaats die half in de schaduw ligt. U kunt de boom het beste tussen november en maart planten, waarbij de plantafstand afhankelijk is van de maat die u koopt. Een laagstam heeft minder ruimte nodig dan een halfstam.
Ouderwetse rassen zoals 'Notarisappel' en 'Goudreinette' groeien uit tot metershoge bomen die veel ruimte innemen. Ze worden als hoogstamboom (180 cm) gekweekt. Is de ruimte beperkt, kies dan een halfstam (120 cm) fruitboom. In een kleine tuin is een laagstam (40 cm) of leivorm ideaal.
Een fruitboom heeft ook ruimte nodig om te kunnen groeien. Hoeveel ruimte een boom nodig heeft kun je zien aan de kroondiameter van de volwassen versie van die boom. Voor een pruimenboom is dit bijvoorbeeld 6 meter en een appelboom tussen de 10 en 12 meter.
Ook de fruitsoort bepaalt hoe groot jouw boom wordt. Als half- of hoogstam nemen kweepeer, pruim, perzik en abrikoos de minste ruimte in. De grootte van appel- en perenbomen is rasafhankelijk en een walnotenboom neemt de meest ruimte in.