Kalebas is een verzamelnaam voor diverse vruchtsoorten van de geslachten Cucurbita. Datzelfde geldt voor de pompoen. Pompoenen zijn in het algemeen, in elk geval in het Nederlands, eetbare soorten, terwijl kalebassen geschikt zijn voor het maken van gebruiksvoorwerpen.
De bekendste eetbare variant is de flesvormige kalebas, maar de vruchten kunnen sterk variëren in grootte en vorm. De fleskalebas wordt in het Nederlands soms 'flespompoen' genoemd, maar dat klopt officieel niet; dat is een muskaatpompoen of butternut squash in het Engels.
' De kalebas als heerlijk stukje groente tussen de tournedos en de gebakken aardappeltjes valt dus af. Heel anders dan zijn broer, de pompoen. Die is prima eetbaar. Bovendien kun je daar tijdens Halloween grappige gezichtjes in snijden.
Zijn de pompoenen wél of niet eetbaar? Met pompoenen uit de supermarkt of groentewinkel zit je veilig. Sierpompoenen zoals kalebassen daarentegen zijn giftig, en worden voornamelijk als decoratie gebruikt.
Een giftige pompoen herkennen
Daarom kun je, voordat je je kookkunsten erop loslaat, het rauwe vruchtvlees het best eerst even proeven. Smaakt het bitter? Dan kun je het stukje het best meteen uitspugen. Dit betekent namelijk dat de pompoen giftig is.
Waarom is een flespompoen goed voor je gezondheid:
De flespompoen bevat goede hoeveelheden vitamine C, kalium en vezels én is erg rijk aan bètacaroteen. Bètacaroteen is het stofje dat verantwoordelijk is voor de gele of oranje kleur van veel groente- en fruitsoorten.
De meest bekende pompoen is de oranje pompoen. De smaak van deze pompoen is zacht en melig. Door de zachte smaak is hij perfect in gerechten met veel smaakmakers zoals chutney en curry. Ook wordt deze pompoen veel gebruikt voor de bekende pompoensoep.
Twee soorten pompoen zijn superinteressant als je niet houdt van pompoen schillen: de butternut (of flespompoen) en de hokkaido (ook wel kastanjepompoen genoemd). In theorie is de schil van elke pompoen eetbaar, alleen is die bij dikke pompoensoorten ook vrij dik en daarom minder aangenaam in de mond.
De schil van de flespompoen heeft wel een iets andere smaak dus als je er niet van houdt, lekker weggooien. De spaghettipompoen, muskaatpompoen en pattinson zijn pompoenen die je beter gewoon kunt uithollen. De schil van deze pompoenen is te dik en dat maakt de structuur van je gerecht een stuk minder fijn.
De kalebassen zijn er in verschillende soorten en maten, met verschillende prijscategorieën. De kleintjes zijn al te koop vanaf €0,50 en de grotere lopen op tot ongeveer €4,50.
Kalebassen kunnen in de meeste klimaatzones groeien, maar ze doen het het beste bij warm weer. Als het een koude winter is, waarbij er het grootste deel van de winter temperaturen onder nul zijn, dan zul je je kalebassen binnen moeten voorkiemen voor je ze buiten kunt zetten.
Kalebassen ophangen om te drogen. Hang kalebassen op aan de steel. Als je maar een paar kalebassen hoeft te drogen, knoop dan een draad aan de steel en hang ze aan boomtakken om te drogen. Je kunt kalebassen ook ophangen in goed geventileerde gebouwen of langs hekken.
Alle pompoenen zijn in principe eetbaar, maar de een is lekkerder dan de ander. Beter gezegd: er zijn varianten bij die veel te bitter zijn om te eten. Dit zijn dan vaak kalebassen. Deze herken je aan hun lichte kleur, hele harde schil en ze zijn vaak ook platter en breder.
Volgens sommige mensen kun je pompoen rauw eten, maar dat is toch een variatie die we je moeten afraden. Rauwe groente is echt niet per se altijd gezonder, en rauwe pompoenen strekken qua smaak (veel minder intens) en vooral qua textuur (zeer vezelig en hard) duidelijk minder tot aanbeveling dan het gegaarde product.
Pompoen bevat weinig kilocalorieën en veel vezels. Ideaal dus als je gezond wilt eten. De vezels zorgen ervoor dat je goed gevuld bent en helpen je darmen gezond te houden. Daarnaast krijg je via pompoen lekker veel ijzer, calcium, vitamine C en E binnen.
De muskaatpompoen lijkt op de gewone pompoen, maar heeft een golvende schil. Deze soort pompoen kan behoorlijk groot worden. De schil is dik en de smaak is zoet, en doet tegelijk denken aan nootmuskaat.
Groenten zoals pompoen, knollen en wortelen kun je perfect invriezen zonder ze vooraf te bereiden of blancheren. Let er wel op dat je de pompoen in hapklare blokjes snijdt. Bovendien zijn ze daarna niet meer voor elk gerechtje geschikt. De blokjes nemen namelijk extra water op tijdens het bevriezen.
Antigifcentrum waarschuwt: "Niet alle pompoenen zijn eetbaar, giftige pompoenen maken je ziek" Nu Halloween voorbij is, verdwijnen veel pompoenen die als decoratie gediend hebben in de soep. Het antigifcentrum waarschuwt dat niet alle pompoenen eetbaar zijn. Sierpompoenen zijn giftig en die eet je dus best niet op.
Welke pompoen wel? De winterpompoen, Japanse hokkaido, groene kabocha en de flespompoen kun je zonder problemen eten. De schil van die laatste heeft echter wel een specifieke smaak, dus kan bij voorkeur makkelijk verwijderd worden met een dunschiller.
De schil van een pompoen is bijna altijd gewoon eetbaar. Tijdens het koken word deze zachter. Je kan er natuurlijk wel voor kiezen om hem te schillen, maar het is niet perse nodig. Je kunt geblancheerde en vervolgens afgekoelde pompoenstukken in de vriezer 6 tot 7 maanden goed houden.
Pompoen bevat veel vitamine C, en dat is dan weer goed om je immuunsysteem in shape te houden. Regelmatig een kommetje pompoensoep verwarmt en voedt je dus niet alleen, het helpt je ook gezond de herfst en winter door te komen.
Gezonde huid
Maar pompoen doet nog meer voor een gezonde huid. Pompoen is rijk aan vitamine C, die je huid nodig heeft om gezond, glad en rimpelvrij te blijven. Door een gerecht met pompoen klaar te maken, werk je dus actief aan een mooie en gezonde huid. Maak bijvoorbeeld eens gevulde pompoen, lekker!
Pompoenpitten bevatten naast vitaminen nog veel meer bouwstoffen zoals zink. De pepita's hebben antischimmel, antibacteriële en antivirale eigenschappen. Wetenschappelijk is aangetoond dat pompoenpitten rijk zijn aan antioxidanten.