In hoger beroep kan het gaan over zowel de feiten als de rechtsregels die op de feiten zijn toegepast.In cassatie gaat het in beginsel alleen nog maar over de rechtsregels. De Hoge Raad toetst of die regels goed zijn toegepast. Discussie over de feiten is in cassatie zo goed als uitgesloten.
Het belangrijkste verschil tussen hoger beroep en cassatie is dat in hoger beroep de zaak in zijn geheel opnieuw ter beoordeling kan worden voorgelegd en in cassatie niet; in cassatie beoordeelt de Hoge Raad alleen of in hoger beroep het recht goed is toegepast.
Cassatie heeft dus geen zin als beide partijen denken dat de procedure bij de desbetreffende rechter volgens de regels is verlopen, terwijl de uitspraak rechtens juist is en voldoende gemotiveerd. De partij die om de cassatie heeft gevraagd wordt eiser tot cassatie genoemd, de tegenpartij de verweerder in cassatie.
De cassatietermijn
Een cassatieberoep moet doorgaans binnen drie maanden na de datum van de te bestrijden uitspraak worden ingesteld. Als de wet voor het hoger beroep een termijn voorschrijft die korter is dan drie maanden, wordt ook de termijn voor het cassatieberoep verkort.
Ongeveer 30% van de cassatieberoepen leidt tot succes. “De hoge werkdruk van de Hoge Raad is en blijft een bron van zorg.” antwoord op prangende juridische vragen. De rechter die de vragen heeft gesteld zal vervolgens met behulp daarvan een eindoordeel kunnen vellen.
Ingeval het cassatieberoep wordt afgewezen, dan wordt de uitspraak van het gerechtshof onherroepelijk. Het kan dan tot een executie van de straf komen. Gewoonlijk is dat het einde van de zaak.
De kostprijs van een cassatieprocedure hangt af van het ereloon van de cassatieadvocaat en de complexiteit van de zaak. Voor het cassatieadvies bedraagt het bedrag ongeveer 2.500 EUR, idem voor de effectief voeren van procedure.
Hoger beroep wordt ingesteld in ongeveer 10 % van de zaken. Hiervan slaagt zo'n 40 %. Het komt dus niet zo vaak voor, maar hoger beroep maakt meer kans dan u denkt.
De beide cassatiegronden worden genoemd in art. 79 lid 1 RO: rechtsschending (onder b) en vormverzuim (onder a).
Waarom cassatie? Cassatie is er om fouten te herstellen. Dat is in eerste instantie in het belang van degene die in cassatie ging. Cassatie biedt diegene rechtsbescherming.
Er kan slechts éénmaal beroep worden aangetekend. Wanneer tegen een uitspraak geen hoger beroep meer mogelijk is, kan (principieel) nog cassatieberoep worden ingesteld bij het hoogste rechtscollege, het Hof van Cassatie. Dit betekent niet dat het Hof van Cassatie de volledige zaak herneemt.
De hoogte van het griffierecht kan verschillen en ligt tussen € 143 en € 579. De Hoge Raad neemt een belastingzaak pas in behandeling wanneer het griffierecht is betaald. Als het griffierecht niet of niet op tijd is betaald, wordt het cassatieberoep in beginsel niet-ontvankelijk verklaard.
De procedure begint met een dagvaarding of verzoekschrift waarin de gronden van het cassatieberoep (de “middelen”) zijn opgenomen. Wanneer de verweerder in cassatie verschijnt (in de persoon van een advocaat bij de Hoge Raad), krijgt hij een termijn om een conclusie van antwoord in te dienen.
Die kan het beroep verwerpen. Als de Hoge Raad oordeelt dat het cassatieberoep gegrond is, dan volgt vernietiging van de in cassatie bestreden uitspraak. In het merendeel van die gevallen verwijst de Hoge Raad de zaak dan naar een hof voor verdere afdoening.
Als u het niet eens bent met de uitspraak van het gerechtshof kunt u in cassatie gaan bij de Hoge Raad der Nederlanden. U doet dan een verzoek aan de Hoge Raad om de uitspraak van het gerechtshof te vernietigen.
Cassatie kan een tijd duren. Het kan lang duren voordat de Hoge Raad het dossier ontvangt. Daarna onderzoekt de Hoge Raad heel precies het hele strafproces. Het onderzoek duurt gemiddeld 9 maanden maar het kan ook uitlopen tot 2 jaar.
De termijn waarbinnen het cassatieberoep moet worden ingesteld, bedraagt in de regel vijftien dagen na de uitspraak van de bestreden beslissing.
In de meerderheid van de gevallen volgt de Hoge Raad evenwel het advies. Het aantal cassatieberoepen dat leidt tot vernietiging van de uitspraak van een lagere rechter ligt – mede door het relatief grote aantal bij voorbaat ondeugdelijke cassatie -beroepen – tegenwoordig rond de 30%.
Die kan variëren van € 143 tot € 823. Voor meer informatie verwijzen wij u graag naar de website van de Raad voor Rechtsbijstand. Ook kunt u bellen met één van onze advocaten voor meer informatie.
In hoger beroep
Natuurlijke personen (particulieren) betalen een tarief van € 289 (was tot 1 januari 2025 € 279). Niet-natuurlijke personen (verenigingen, stichtingen, bedrijven, overheden) betalen een bedrag van € 579 (was tot 1 januari 2025 € 559).
De duur van de procedure in hoger beroep hangt mede af van de complexiteit van de zaak. Een appelprocedure grofweg tussen de 6 – 12 maanden duren.Bij ingewikkelde rechtszaken kan dat ook langer duren.Bij hoger beroep van een kort geding ook korter.
Aan het indienen van hoger beroep zijn zeker risico's verbonden. In het strafrecht kunt u bijvoorbeeld een hogere straf opgelegd krijgen. Tevens zit u een zekere tijd in onzekerheid. De hele zaak moet opnieuw worden behandeld.
Van een beroep in cassatie wordt een verdachte nooit slechter; het geeft wel tijdwinst. Is de Hoge Raad het met de verdachte eens, dan wordt de uitspraak vernietigd en moet de zaak meestal behandeld worden door een ander gerechtshof of een andere rechtbank.
Een cassatieberoep in strafzaken kan slechts worden ingesteld door een advocaat die houder is van een getuigschrift van een opleiding in cassatieprocedures zoals bedoeld in boek II, titel III van het Wetboek van Strafvordering (art. 425 Sv).