De werking van beide apparaten berust deels op hetzelfde principe: met behulp van een computer kunnen dwarsdoorsneden van het menselijk lichaam worden gemaakt. De CT-scan maakt gebruik van röntgenstraling om deze dwarsdoorsneden te maken, terwijl bij een MRI-scan de patiënt in een groot magneetveld ligt.
Door de beelden van de MRI-scan krijgt de radioloog een goed beeld van de mogelijke aanwezigheid van bijvoorbeeld ontstekingen, tumoren, fracturen, cysten en slijtage (artrose). Hierdoor kan een MRI-scan inzicht geven in de eventuele oorzaak van klachten zoals (chronische) pijn vanuit je organen en gewrichten.
Wat is een botscintigrafie? Een botscan of -scintigrafie is een isotopisch onderzoek en is op hetzelfde principe gebaseerd als de PET-scan. Er wordt dus een zwakke radioactieve stof (isotoop) in het lichaam gespoten. Die stof hecht zich vast in zones met verhoogde stofwisseling, zoals tumoren en botmetastasen.
Hiermee kan de scan de tumorcellen en mogelijke uitzaaiingen in beeld brengen. Martijn: “Door deze PET-component van de nieuwe techniek te verbinden met een MRI kunnen we de precieze locatie van een tumor bepalen en zichtbaar maken, ook van zeer kleine en beweeglijke tumoren in buik- en borstholte.
Met een MRI-scan kan de arts de mogelijke tumor en/of uitzaaiingen zien.
de resolutie van de PET-scan wordt steeds beter, maar hele kleine tumoren zijn er niet mee te zien. Die kleine tumoren nemen de isotoop wel op, maar ze zijn kleiner dan het kleinste object dat zichtbaar gemaakt kan worden op de foto. Daarom zijn tumoren kleiner dan ongeveer 5-10 mm moeilijk te zien op een PET-scan.
Met een botscan kunnen eventuele goedaardige (bijvoorbeeld artrose (ook wel gewrichtsslijtage genoemd), ontstekingen of botbreuken) of kwaadaardige aandoeningen (zoals metastasen/uitzaaiingen en tumoren) van bot en gewricht opgespoord worden.
Om de aandoening toch te kunnen vaststellen kan je arts je botten onderzoeken. Een botscan laat het duidelijkst zien of je SAPHO hebt. Om de botstructuur zichtbaar te maken, krijg je een stof ingespoten die licht radioactief is. Zo kan je arts afwijkingen aan je skelet duidelijker zien.
Dit onderzoek is niet pijnlijk en weinig belastend. De gebruikte radioactieve stoffen zijn in de streng gecontroleerde dosis niet schadelijk. De hoeveelheid straling komt overeen met een klassiek radiografisch onderzoek.
PET-CT-scan
Je krijgt in 1 keer een PET-scan en een CT-scan. Zo is goed te zien waar in het lichaam de kankercellen precies zitten. Met de CT-scan wordt duidelijk of er uitzaaiingen in andere botten zitten. Met de PET-scan kan de arts uitzaaiingen op andere plekken van het lichaam opsporen.
Op het linker beeld is de witte vlek bij de rode pijl afkomstig van botoedeem dat samengaat met plaatselijke ontsteking. Als deze toestand blijft voortduren wordt dit chronisch, en komt men tot het middelste beeld waar de rode pijlen de aanwezige synovitis laten zien.
Het beginstadium van reuma is mogelijk al op een MRI-scan zichtbaar, nog voordat er gezwollen gewrichten zijn. De afdeling Reumatologie van het LUMC onderzoekt of met MRI al bij de eerste klachten te voorspellen is of iemand reuma krijgt.
Zo blijken deze technici een verhoogde kans te hebben op een hoge bloeddruk, ongevallen tijdens woon-werkverkeer en een verminderde slaap. Ook het gehoor kan worden aangetast door het lawaai dat de MRI-scanners maken.
Omdat de scanner een krachtige magneet is, zal u mogelijk geen MRI kunnen krijgen als u metalen voorwerpen zoals een pacemaker in uw lichaam heeft. Een tandbeugel, knie- of heupprotheses, stents of tattoos vormen normaal geen probleem.
Elektromagnetische straling is in principe niet gevaarlijk. Wel zijn sommige mensen hypersensitief voor deze vorm van straling en kunnen dan ook vage klachten krijgen (zoals hoofdpijn, duizeligheid en slapeloosheid) bij langdurige blootstelling door mobieltjes, computers en soortgelijke apparaten.
We doen een botscan als we vermoeden dat u een afwijking aan uw botten of gewrichten heeft. Dat kan een bottumor zijn, of een uitzaaiing van kanker in de botten van bijvoorbeeld prostaatkanker, borstkanker of longkanker. Een belangrijke reden om dan een botscan te doen, is om het stadium van kanker vast te stellen.
De straling wordt opgevangen met een 'gammacamera', waardoor een beeld van het skelet ontstaat. Als er grotere botactiviteit is wordt meer straling opgevangen en ontstaan er donkere plekken op de botfoto (ofwel het scintigram). Deze kunnen bijvoorbeeld wijzen op oude breuken, slijtage of uitzaaiingen.
De uitslag van de botscan is niet meteen na het onderzoek beschikbaar. Je krijgt deze op een later tijdstip van de behandeld arts.
De straling is vergelijkbaar met die bij een röntgenonderzoek en is dus niet gevaarlijk voor u en de mensen uit uw omgeving. Er treden ook nauwelijks allergische reacties op.
In uw arm wordt een zwak radioactieve stof, een isotoop, gespoten. De stof gaat op de plaats van de uitzaaiingen zitten. De foto laat dankzij de isotoop de eventuele uitzaaiingen zien. Het duurt een paar uur voordat de stof uw botten heeft bereikt, waarna de foto's genomen kunnen worden.
Bij een PET/CT-scan worden eventuele ontstekingen of kanker in beeld gebracht. Uw organen en weefsels worden op twee manieren in beeld gebracht: PET-scan: hierbij wordt een radioactieve stof in een bloedvat in uw arm gespoten. Deze stof gaat naar de eventuele zieke organen en weefsels toe.
De nieuwe PET/CT-scan onderscheidt zich van zijn voorgangers in die zin dat het gedeelte van het lichaam dat in één keer gescand kan worden, bijvoorbeeld een orgaan, groter is. Dat levert een betere kwaliteit op, waardoor kleine afwijkingen, zoals uitzaaiingen van tumoren en kleine infectiehaarden, beter te zien zijn.
De kosten komen op ongeveer € 1.200 per scan. Even prijzig overigens als de breed toegepaste Choline PET scan. Wel duidelijk duurder dan de gewone CT scan of de botscan die op circa € 200 uitkomen.
Bij de meeste onderzoeken wordt gebruik gemaakt van Technetium 99m. De hoeveelheid radioactiviteit van deze stof halveert iedere 6 uur. Daarnaast scheidt het lichaam deze stof via de natuurlijke weg uit. Hierdoor is de radioactieve stof slechts enkele dagen in uw lichaam aanwezig.