Bij de normale verbranding van koolstofhoudende brandstoffen zoals hout, kolen, aardgas, butaangas, propaangas of stookolie, ontstaat koolstofdioxide (CO2). Wanneer de verbranding door gebrek aan zuurstof onvolledig is, ontstaat koolstofmonoxide (CO).
CO belemmert dat zuurstof vervoerd wordt in het lichaam.Een hoge CO-waarde in de lucht is dodelijk.CO2 is in beperkte mate aanwezig in onze atmosfeer en is minder schadelijk. Een hoge CO2-waarde veroorzaakt hoofdpijn, sufheid en concentratiestoornissen.
Wat is CO2 (koolstofdioxide)?
Koolstofdioxide, of CO2, is een gas dat van nature in de atmosfeer aanwezig is. Maar als gevolg van menselijke activiteiten is de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer in de laatste 150 jaar extreem sterk toegenomen. CO2 is een broeikasgas, sterker nog: het is het voornaamste broeikasgas.
Een CO2 meter maakt een melding wanneer het CO2-gehalte te hoog is. De concentratie CO2 wordt weergegeven in deeltjes per miljoen, wat afgekort wordt tot PPM (Parts Per Million). In een woning is de normale hoeveelheid CO2 maximaal 800 PPM. Wanneer de waarde hier overheen gaat, zal de meter alarm slaan.
Vooral bij gebruik van verwarmingstoestellen in huis bestaat er een potentieel CO-gevaar. CO is een geurloos, reukloos en dodelijk gas. Het ontstaat bij een onvolledige verbranding van fossiele brandstoffen.
Een slecht onderhouden, defect of verkeerd gemonteerd verwarmingstoestel, zoals een kachel, geiser, cv- of combiketel, hybride warmtepomp of rookgasafvoer is meestal de oorzaak van het vrijkomen van het zeer giftige koolmonoxide. Om deze ongelukken met CO te voorkomen, geldt sinds 1 april 2023 nieuwe wetgeving.
Bij de normale verbranding van koolstofhoudende brandstoffen zoals hout, kolen, aardgas, butaangas, propaangas of stookolie, ontstaat koolstofdioxide (CO2). Wanneer de verbranding door gebrek aan zuurstof onvolledig is, ontstaat koolstofmonoxide (CO).
Het basisniveau bij koolmonoxide in de buitenlucht is 1 PPM. PPM staat voor Parts Per Million. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert een grenswaarde van 6 PPM bij continue blootstelling.Dit mag oplopen naar 26 PPM bij 1 uur per dag.
Is een CO-melder verplicht? Nee, een CO-melder in je woning is niet verplicht. Wel is het heel sterk aan te raden, omdat een CO-melder het enige middel is dat je kan waarschuwen bij een te hoge concentratie koolmonoxide in je woning. Koolmonoxide proef, ruik en zie je namelijk niet.
CO belemmert dat zuurstof vervoerd wordt in het lichaam. Een hoge CO-waarde in de lucht is dodelijk. CO2 is in beperkte mate aanwezig in onze atmosfeer en is minder schadelijk. Een hoge CO2-waarde veroorzaakt hoofdpijn, sufheid en concentratiestoornissen.
CO2 – oftewel koolstofdioxide – is een onzichtbaar, reukloos en niet giftig gas dat ontstaat door verbrandingsprocessen en verrotting van planten. Het komt van nature voor in onze atmosfeer en is zelfs noodzakelijk voor de temperatuurregulatie op aarde.
Er is een grenswaarde ingevoerd voor 15-minuten blootstelling (100 ppm) en de grenswaarde voor 8 uur is verlaagd naar 20 ppm. Als gevolg van deze aangepaste grenswaarde is het 'persoonlijke alarm', een meter die bijvoorbeeld ambulancemedewerkers bij zich dragen, bijgesteld naar 20 ppm.
Koolstofmonoxide (CO) is een zeer giftig, kleur-, smaak- en reukloos gas en komt vrij bij onvolledige verbranding. CO verdringt zuurstof in het bloed, wat bij heel hoge concentraties (in slecht verluchte binnenruimtes) dodelijk kan zijn.
CO ontstaat:
bij een onvolledige of slechte verbranding van alle brandstoffen zoals steenkool, gas, stookolie, petroleumcokes, hout en pellets; daar waar de vlammen aanwezig zijn en dus steeds in de ruimte waar het (water)verwarmingstoestel staat.
Koolmonoxide is onzichtbaar. Deze dingen kunnen erop wijzen dat er koolmonoxide in de ruimte aanwezig is: Lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, misselijkheid, sufheid, duizeligheid, vermoeidheid, bewusteloosheid, een versnelde hartslag en braken. De klachten nemen langzaam af zodra je naar buiten gaat.
Wat is het verschil tussen een rookmelder en een koolmonoxidemelder? Voor leken lijken deze twee melders wellicht hetzelfde in gebruik maar dit is geenszins zo. Het voornaamste verschil tussen rook en koolmonoxide (CO) is dat rook omhoog stijgt. En dat CO blijft hangen op ongeveer anderhalve meter.
Koolmonoxide in een ruimte is gevaarlijk, maar wordt pas schadelijk wanneer het ingeademd wordt. Daarom wordt geadviseerd om de koolmonoxidemelder op ademhoogte te plaatsen. Dit kan loop-, zit- of slaaphoogte zijn. Het is een fabel dat koolmonoxide uit zichzelf stijgt of daalt in de ruimte.
Hang de CO-melder op de slaapkamer op 'slaaphoogte', dus de hoogte waarop je slaapt. Plaats deze zeker niet naast luchtinlaten of luchtuitlaten (bijvoorbeeld een raam) en zeker niet achter objecten zoals gordijnen en kasten.
Richtlijnen voor CO2 in binnenruimten
Groen: 400 tot 800 ppm is goed (±400 is het niveau van de buitenlucht). Oranje: 800 tot 1200 is medium. Rood: 1200+ is slecht (1200 is echt de limiet voor binnen-lucht, ventileren is noodzakelijk).
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert om langdurige blootstelling aan lage concentraties te vermijden. Bij een blootstellingsduur van 8 uur adviseert de WHO om de gemiddelde concentratie koolmonoxide in de lucht de 9 ppm (parts per million) niet te laten overschrijden.Voor 24 uur is dat 6 ppm.
Aangenomen werd dat koolmonoxide geen gevaar oplevert zolang de concentratie onder de 50 ppm blijft. Het advies van de Gezondheidsraad gaat echter over de gezondheidsschade die kan ontstaan bij langdurig inademen van concentraties vanaf 6 ppm, oftewel de 'chronische' vergiftiging (zie kader).
Koolmonoxide (CO) ruik en proef je niet maar is wel zeer giftig voor mensen en dieren. Door blootstelling aan hoge concentraties raak je snel bewusteloos. Het CO-gas is daarom een echte sluipmoordenaar. Jaarlijks overlijden in Nederland tussen de 10 en 15 mensen aan de gevolgen van een acute koolmonoxidevergiftiging.
Koolmonoxide (CO) is een levensgevaarlijk gas dat ontstaat bij onvolledige verbranding van bijvoorbeeld aardgas, hout of benzine. Het is vooral zo gevaarlijk omdat het niet te ruiken, proeven of zien is.
Koolmonoxide wordt na inademing vanuit de longen opgenomen in je bloed waar het zich hecht aan Hemoglobine (Hb), het eiwit dat zuurstof transporteert en aan de weefsels afgeeft. Koolmonoxide bindt zich ±230 keer sneller aan Hb dan zuurstof, waardoor zuurstof zich niet meer kan binden.Het gevolg: Zuurstoftekort.