Te empathisch, te inlevend, te invoelend of te begripvol is een valkuil. Je kunt je goed verplaatsen in de ander maar je gaat te ver. Merk je dat je soms té inlevend bent en dat je je teveel verplaatst in de gevoelens van de ander? Dat is een valkuil!
Egoïstische mensen met een gebrek aan empathie
Ze houden dus geen rekening met de gevoelens, de gedachten en de verlangens van anderen. Eén van de opvallendste kenmerken van mensen zonder empathie is hun egoïsme.
Een gebrek aan empathisch vermogen betekent niet dat iemand zich niet probeert te verplaatsen in een ander. Het betekent dat hij of zij niet aanvoelt wat er precies in de ander omgaat en vervolgens zijn of haar eigen gevoelens in die ander veronderstelt.
Empathie werkt verbindend. Soms raak je zo betrokken dat het kan leiden tot emotionele uitputting. Compassie is gericht op actie en gaat nog een stap verder dan empathie; als je medeleven voelt en vervolgens de pijn van de ander wilt verlichten, omarmen.
Hoe ontwikkelt een kind inlevingsvermogen ? Inlevingsvermogen is iets dat zich gedeeltelijk vanzelf ontwikkelt bij een kind, maar dat voor een groot deel ook aangeleerd en vooral ook voorgeleefd moet worden. Een kind van twee is in zijn ontwikkeling nog niet zo ver dat hij of zij zich echt in een ander kan verplaatsen.
Self-kindness: Zelfcompassie betekent dat je warm en begripvol bent tegen jezelf wanneer je lijdt of wanneer je faalt of je tekort voelt schieten, in plaats van je gevoelens te negeren of jezelf onder te dompelen in zelfkritiek.
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...
Een narcistische persoonlijkheid wordt gekenmerkt door opgeblazen gevoelens van eigenwaarde, een enorme behoefte aan bewondering, en een gebrek aan empathie (inlevingsvermogen). Een 'narcist' heeft veel zelfvertrouwen, en voelt zichzelf enorm belangrijk, bijzonder en uniek.
Iemand met een gebrek aan empathie weet nauwelijks wat zijn gedrag bij anderen teweegbrengt. Hij loopt er tegenaan dat hij geen goed contact met anderen heeft. Ook ervaart hij vaak onbegrip. Hij begrijpt niet waarom andere mensen bijvoorbeeld geïrriteerd reageren op zijn gedrag.
Het probleem met het niet uiten van emoties – het zogeheten binnenvetten – is dat ze daar sterker van worden. Mensen die hun gevoelens onderdrukken zijn dan ook vatbaarder voor depressie en angst en bovendien kunnen ze er allerlei vervelende andere gevoelens bij krijgen.
Verschillen in empathie: de oorzaken
Voor een deel zullen verschillen in empathie zeker erfelijk bepaald zijn. Maar ingrijpende traumatische gebeurtenissen en je hechtingsstijl (hoe je moeder in het algemeen reageerde als je als kind huilde) kunnen daarbij zeker een rol spelen.
Die empathie is geen aangeleerd sociaal gedrag, maar aangeboren. En dat betekent volgens hen dat ook het troostgedrag van de mens een basaal mechanisme is met diepe evolutionaire wortels.”
Empathie is je vermogen om de emotionele toestand van je partner te herkennen en je ermee te identificeren. Daarvoor moet je: je kunnen verplaatsen in het perspectief of standpunt van je partner. inleven en meevoelen met je partners gemoedstoestand.
Empathie (Grieks: ἐμπάθεια, invoelen) is inlevingsvermogen, het vermogen om zich in te leven in de situatie en gevoelens van anderen.
De uitdaging is een vorm van zelfbescherming om uit je valkuil te komen of om te voorkomen dat je in een valkuil raakt. Wanneer je merkt dat je een hoge mate van inlevingsvermogen hebt, en je neigt tot de valkuil perfectionisme, is het van belang dat je leert loslaten en iemand pas helpt als diegene erom vraagt.
Narcisten vallen op gevoelige en empathische vrouwen en mannen. Mensen met prachtige eigenschappen en waarden als zorgzaamheid, respect, eerlijkheid, openheid. Zorgzaamheid, bijvoorbeeld, zorgt ervoor dat je oog hebt voor de behoefte van anderen.
Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vindt zichzelf beter dan anderen. Hij of zij vertoont egoïstisch gedrag, is dominant, wil bewonderd worden en heeft vaak een gebrek aan inlevingsvermogen. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vinden zichzelf belangrijker dan anderen.
Een HSP (Highly Sensitive Person) is gevoelig voor invloeden van buiten, voor emoties, wensen en het oordeel van anderen. Tegelijk is daar het verlangen naar liefde en gezien worden. Deze eigenschappen maken de HSP ontvankelijk voor een relatie met een narcistisch persoon.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Mensen met narcisme zijn vaak veel energie kwijt aan hun gevoel van minderwaardigheid en hebben weinig oog voor anderen en hun eigen gevoelens. Toch voelen ze zich ook speciaal en uniek, waarbij ze vanuit hun minderwaardigheid kunnen denken dat ze bepaalde dingen niet hoeven doen, gewoon omdat ze er recht op hebben.
Vaak komt een gesloten houding voort uit een gevoel van onveiligheid. De persoon in kwestie heeft op een bepaald punt in zijn of haar leven een link gelegd tussen kwetsbaar zijn en gekwetst worden. Die link is vaak, bewust of onbewust, zwaar beladen met angst en kan daardoor niet zo makkelijk worden uitgewist.
Compassie of mededogen is het natuurlijke vermogen om je betrokken te voelen bij pijn en lijden, met de wens om deze pijn en dit lijden in jezelf en anderen te verlichten en daarin verantwoordelijkheid te nemen.
Plaats jezelf in hun schoenen
Zoals eerder al aangehaald is het makkelijker om compassie te tonen wanneer je de dingen bekijkt vanuit iemand anders perspectief. Plaats jezelf dus even in iemand anders schoenen zodat je makkelijker compassie kan tonen.