Jaloersheidswaan is een vorm van waanstoornis.Kenmerkend voor de stoornis is een overheersende en ongegronde jaloezie en/of de overtuiging dat de partner ontrouw is. De aandoening wordt ook wel het Othello-syndroom genoemd naar het gelijknamige toneelstuk.
Cognitieve gedragstherapie is verreweg de meest effectieve vorm van therapie voor ziekelijke jaloezie. In deze therapie staan twee zaken centraal: het wijzigingen van gedachten en het veranderen van gedrag.
Obsessieve jaloezie
Jaloezie kan daar een uitingsvorm van zijn. Het gaat dan niet zozeer om de angst om niet genoeg te krijgen, maar vooral over de angst om niet te weten wat er aan de hand is. Iemand die een obsessieve vorm van jaloezie heeft, zal bijvoorbeeld jaloers zijn als de partner te laat thuis komt.
Want als je hem jaloers wil maken, moet je er eerst voor zorgen dat hij je heel graag wil. Hij moet zo naar je verlangen dat het hem pijn doet als jij naar een ander kijkt. Dat verlangen zal niet op gang komen als je hem afkraakt, maar wel als je hem het gevoel geeft dat hij de sterkste man op aarde is.
Jaloezie zegt iets over je eigen verlangens
Het is belangrijk om te beseffen dat de kern van deze emotie in jezelf ligt en niets te maken heeft met de ander. Hetgene wat de ander heeft, raakt een gevoelige snaar bij jou. Het gaat om een tekort, behoefte of verlangen dat diep in je verscholen ligt.
Controlerende en bezitterige mannen worden gekenmerkt door obsessieve persoonlijkheden. Ze willen alles weten en lijken altijd in de verdediging te schieten. Ze worden gemakkelijk boos, hoewel ze hun agressie soms in toom proberen te houden.
Daarnaast speelt onzekerheid een rol bij jaloezie. Mensen die jaloers zijn, zijn vaak zelf onzeker of hebben weinig zelfvertrouwen. Ook kan jaloezie in een relatie voortkomen uit de angst om iemand te verliezen.
Een jaloerse vrouw is vaak ook een onzekere vrouw. Dat moeten we in het achterhoofd houden. Het kan zijn dat ze onzeker is over haar uiterlijk en zichzelf daarom veel vergelijkt met anderen, maar het kan ook zijn dat ze onzeker is over jullie relatie en jouw oprechtheid tegenover haar.
Denk erover na over je vriend(in) hunkert naar aandacht.
Jaloerse mensen trekken van nature vaak de aandacht. Let erop hoe je vriend(in) zich gedraagt waar anderen bijzijn. Een jaloerse vriend(in) zal altijd proberen om in het middelpunt van de aandacht te staan.
Gezonde jaloezie houdt in dat je erkent en herkent dat je deze gevoelens hebt, en ze ook uitspreekt naar je partner. Niet op een beschuldigende manier, maar open en eerlijk. Zo kan het zelfs een compliment voor je partner zijn, wanneer je een steek voelde toen hij of zij onschuldig met iemand anders stond te praten.
Pathologische of ziekelijke jaloezie zou kunnen ontstaan door een slechte hechting aan de ouders tijdens de kindertijd. Ook trauma's uit het verleden kunnen bijdragen aan wantrouwen naar de partner. Daarnaast spelen gevoelens als onzekerheid ook een bijdrage tot ontwikkeling van ziekelijke jaloezie in de relatie.
Allereerst is het belangrijk om te kijken naar de oorzaak van het wantrouwen. Achterdocht en wantrouwen hebben te maken met de (vaak) onbewuste overtuigingen die je over jezelf en anderen hebt. Wil je weer naar een gezonde balans tussen vertrouwen en wantrouwen, dan is het noodzakelijk om je ideeën te onderzoeken.
Als iemand jaloers is, heeft de ander het niet eenvoudig. Bij echte jaloezie wordt er geen moeite bespaard om emotionele chantage toe te passen om de eigen zin door te drijven. Mensen die vaardig zijn in jaloers gedrag geven de ander op subtiele wijze het idee dat hij of zij iets moet doen om de relatie goed te houden.
Wanneer verliefdheid en het gevoel een sprookje te beleven plaats maakt voor een emotionele kwelling en hel. Drama, conflict, twijfel, teleurstelling, verstikkend, gemene woorden, sorry's die niks betekenen,… zijn kenmerken van destructieve relaties.
Claimen is de ander onvoldoende ruimte en vrijheid gunnen wat kan leiden tot een verstikkende relatie. Gevolg is dat de ander zich benauwd of opgesloten kan gaan voelen en het uiteindelijk zo vervelend vindt dat hij/zij afstand gaat inbouwen.
Bezitterigheid is nauw verbonden aan jaloezie, het is een eigenschap die in staat is om relaties kapot te maken, maar ook zeer zelfdestructief kan zijn. Bezitterigheid wordt geassocieerd met angst, wantrouwen en onzekerheid. Het is belangrijk om duidelijk onderscheid te maken tussen liefde en bezit.
wantrouwen (ww) : argwaan koesteren, niet vertrouwen, verdenken. wantrouwen (zn) : achterdocht, argwaan, mistrouwen, verdenking.
Wantrouwen herken je wanneer je in je dagelijks leven niet vertrouwt op wat andere mensen zeggen. Stel dat je met een collega samenwerkt aan een project en je verdeelt de taken. Ondanks dat je collega tien jaar ervaring heeft check je steeds of ze haar werk wel goed doet. Je vertrouwt het niet.
Een behandeling is noodzakelijk om met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis om te leren gaan, vertrouwen in anderen te leren krijgen en een band met hen op te bouwen. Door van “tegen-positie” te veranderen, leer je meer saamhorigheid te durven ervaren.
Valt collega's niet af en zeker niet tegenover anderen of in het openbaar maar spreekt eigen gevoelens direct uit naar de collega die het betreft. Gaat op grond van gelijkwaardigheid om met anderen. Komt afspraken na. Houdt rekening met collega's.
Omhoog en naar rechts kijken is een teken van verveling. Pupillen worden groter als iemand geïnteresseerd is, maar meestal worden ze juist kleiner als iemand verveeld raakt. Het ontwijken van oogcontact betekent meestal dat iemand iets voor je verborgen houdt, dat hij/zij je niet vertrouwd of bang voor je is.
Vorm van zelfgerichtheid, 'narcisme', waarbij iemand op een verhaal van iemand anders alleen maar reageert met het delen van zijn eigen ervaringen.
Jaloezie in een relatie
Jaloerse gevoelens komen naar boven als je het gevoel hebt om je partner te verliezen. Als jij of je partner jaloers is, kan dit de oorzaak zijn van het vernietigen van je relatie. Jaloezie kan namelijk tot vervelend en gevaarlijk gedrag leiden.
Jaliefgevoel wordt beschouwd als de tegenhanger van jaloezie.