Wolven vervullen als toppredator een belangrijke rol in het ecosysteem. Dat blijkt onder andere uit onderzoek aan wolven in Yellowstone National Park in Amerika. Doordat wolven om de paar dagen voedsel nodig hebben, zijn er het hele jaar door kadavers in de natuur.
Wolven hebben invloed op het migratiegedrag van de prooidieren, maar populaties prooidieren kunnen ze niet uitroeien. In streken waar er wolven voorkomen, zijn prooidieren doorgaans alerter en in een goede conditie.
Waar wolven komen, passen grazende dieren hun gedrag aan. Op deze plekken krijgt het bos de kans om te verjongen. En met de terugkeer van de wolf hebben vele dieren weer een natuurlijke vijand. De wolf houdt populaties van reeën, edelherten en zwijnen gezond, omdat hij vooral jaagt op verzwakte en jonge dieren.
Door hun aanwezigheid gaan grote grazers zich anders gedragen en bepaalde plaatsen mijden. Dit zorgt bijvoorbeeld voor meer natuurlijke verjonging van bossen. Ook zijn wolven een constante leverancier van kadavers voor aaseters, zoals bijvoorbeeld voor de raaf.
Wolven staan “aan de top van de voedselketen”. Dat betekent dat ze vooral op andere dieren jagen, maar dat er nauwelijks dieren zijn die een volwassen wolf aan kunnen (hooguit een jong wolfje). De belangrijkste vijand van de wolf is dus de mens.
Wolven proberen vaak een prooi uit te putten door het over lange afstand te laten rennen. Daarnaast vallen oude, zieke, zwakke en jonge onervaren dieren eerder ten prooi aan wolven dan gezonde, volwassen dieren. Wolven eten met name grotere wilde hoefdieren waarbij ree het belangrijkste aandeel van het dieet vormt.
Het woord wolvin staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
[m] - [n] ; jong van bepaalde zoogdieren (o.a. beer, leeuw, vos, wolf).
In Polen, Duitsland, Tsjechië en Slowakije leven ongeveer 1000 wolven, in Italië en de Alpen 200 en in de Balkanlanden zoals Roemenië, Griekenland en de landen van het voormalige Joegoslavië leven tussen de 3000 en 3500 wolven. In West-Europa zijn ook wolven, maar niet heel veel.
De wolf wordt bedreigd door de mens.
Veel mensen zijn bang van de wolf en doden de wolf of sluiten hem op. Het leefgebied van de wolf wordt ook steeds kleiner.
Om te voorkomen dat de wolf helemaal verdween van het continent, tekenden de Europese landen in 1982 een akkoord waarmee de wolf een beschermde diersoort werd. Het dier mocht niet meer worden verjaagd en gedood.
Dit is vooral voor hondenbezitters van belang. Want een wolf kan een hond als concurrent en indringer zien. Aanvallen op loslopende honden komen incidenteel voor. Houdt een hond dus altijd aangelijnd, in een gebied waar wolven leven.
De wolf is voor de mens namelijk niet gevaarlijk. Sterker nog: de wolf is banger voor jou dan jij voor het dier. Jaarlijks gaan miljoenen mensen op (wandel)vakantie naar gebieden waar wolven leven. Veel wandelaars lopen dan ongemerkt vele kilometers door het leefgebied van de wolf.
Het Agentschap Natuur en Bos registreerde in 2020 in totaal 66 aanvallen op kleinvee, met 140 dode, 15 gekwetste en 14 verdwenen dieren als gevolg. De wolf nam vorig jaar hiervan zeker 46 aanvallen voor zijn rekening waarbij 108 dieren gedood werden (waaronder 87 schapen), 7 gekwetst en 8 verdwenen.
De kangal kan wel erg groot worden, wat ook de reden is voor de sterke beet van deze hond. Dit ras heeft namelijk een kracht van 743 psi. De kangal is niet alleen de hond met de sterkste beet, maar ook nog eens het sterkste hondenras ter wereld!
Bij het jagen leggen de wolven soms wel zo''n 60 kilometer per dag af. De wolf vangt zijn prooi door die in de nek te bijten. Bij kleinere dieren schudt hij ze heen en weer totdat de nek breekt.
Wolven kunnen met elkaar praten, onder andere via geluiden. Wolven en honden kunnen grommen en huilen. Een hond kan daarbij ook nog blaffen, een wolf doet dat bijna niet, alleen jonge wolven. Een hond heeft vaak verschillende soorten blaffen voor verschillende situaties.
Wolven hebben het afgelopen jaar 209 schapen gedood. In 2020 waren dat er 291. Dat was een forse toename ten opzichte van 2019, toen er 119 schapen werden doodgebeten.
Door eeuwenlange vervolging heeft de wolf geleerd de mens te mijden. Om risico's te vermijden, zal hij meestal proberen te vluchten voor mensen. Wanneer een wolf in het nauw gedreven wordt, kan hij – zoals elk ander dier – toch aanvallen in een poging om zichzelf te redden.
Om te overleven in de fantastische setting van de roedel moet deze intensieve taak vaak geoefend worden en eenmaal geperfectioneerd, is het mogelijk om langere periodes te slapen nadat er zelfs uren lang gegeten is , de roofdieren slapen of rusten 30% van de tijd.
Hoewel wolven in theorie hoog kunnen springen, blijkt uit onderzoek dat het uit het oogpunt van kostenefficiëntie niet nodig is om een afsluiting te zetten waar roofdieren als wolf en lynx niet over kunnen, maar net voldoende hoog dat ze er niet over willen.
De hoektanden van de wolf zijn 2,5 cm lang en zijn sterk, scherp en lichtelijk gekromd. Met deze hoektanden kunnen ze hun prooi grijpen en vasthouden. De druk die een wolf met de hoektanden kan uitoefenen tijdens het bijten, is 15 MPa. Een wolf kan daarmee het been van een eland in een hap doorbijten.
Dat wolven mensen als prooi zien is vandaag de dag zeer zelden. Tegenwoordig zijn de meeste aanvallen van wolven door het gewend raken aan mensen en dan vooral door het geven van eten aan de wolven.
Bijna het hele jaar rusten en slapen wolven in het gras of tussen de struiken. Maar is het paarseizoen eenmaal begonnen, dan verhuist de hele roedel naar de buurt van het hol. Daar bevalt het vrouwtje van de puppy's of pups en verzorgt ze.
Over het algemeen is er in een roedel wolven een dominant paar (alfa), een individu of een paar dat als tweede stel dient (beta), een paar wolven in de middelrang en één of meerdere in een lagere rang (omega).