De meest voorkomende late gevolgen van een borstkankerbehandeling zijn pijn, oedeem, bewegingsbeperking, fibrose en verminderde cosmetiek. Behandelingen zoals lymfoedeemtherapie, fysiotherapie, hyperbare zuurstoftherapie of pijnstilling lossen het onderliggende probleem niet altijd op.
Als deze klachten langere tijd na de bestraling aanhouden of juist dan ontstaan dan noemen we dit late bestralingsschade. Voorbeelden van late bestralingsschade bij borstkanker zijn pijn, harde plekken in de borst, bewegingsbeperking van de arm, een rode gezwollen borst, gebroken rib of een niet genezende wond.
Bestraling van het hoofd en de nek kan de schildklier beschadigen. Bestraling van het bekken kan de eierstokken bij vrouwen of de testikels bij mannen beschadigen. Problemen die door deze veranderingen worden veroorzaakt, kunnen zich vele jaren na de behandeling ontwikkelen en kunnen vroege menopauze, onvruchtbaarheid, traag werkende schildklier, overactieve schildklier en gewichtstoename omvatten.
Je kunt er nog tientallen jaren na de behandeling last van hebben. Vermoeidheid kan ook na radiotherapie voorkomen. Waardoor dit wordt veroorzaakt is onbekend. Wel is duidelijk dat deze vermoeidheid niet 'tussen de oren zit', maar een echt probleem is voor bijna de helft van de kankerpatiënten.
Heeft bestraling gevolgen op lange termijn? Bestraling kan ook gezonde lichaamscellen beschadigen. Het kan zijn dat je maanden of jaren na bestraling last krijgt van de gevolgen van bestraling. Welke gevolgen dat zijn, hangt af van het gebied dat bestraald is.
De meest voorkomende vroege bijwerkingen zijn vermoeidheid (moe voelen) en huidveranderingen . Andere vroege bijwerkingen zijn meestal gerelateerd aan het behandelde gebied, zoals haaruitval en mondproblemen wanneer er bestralingstherapie op dit gebied wordt gegeven. Late bijwerkingen kunnen maanden of zelfs jaren duren om zich te ontwikkelen.
Bestraling begint in de regel direct te werken. Het effect op foto's of scans is vaak pas na lange tijd te zien (weken tot maanden). Vaak blijven er afwijkingen zichtbaar op foto's doordat er littekenweefsel gevormd wordt. Dit betekent dus niet dat de bestraling niet gewerkt heeft.
Littekenvorming van de long in het behandelde gebied kan maanden tot jaren na de radiotherapiebehandeling optreden. Littekenvorming is meestal permanent en kan ervoor zorgen dat een klein deel van de long inklapt. Dit kan ervoor zorgen dat u meer kortademig wordt en u mogelijk zuurstof nodig hebt.
Een sequela , voorheen bekend als "late effects", is een aandoening die het gevolg is van een ziekte of verwonding in het verleden. Het kan zich in de vroege stadia na een acute fase van een ziekte openbaren of kan later optreden.
Pizza, pommes frites, frituurproducten, gebakken producten, nasi, bami, lasagne, gekruid eten, uien, knoflook, vette producten in het algemeen, groentesoep, champignonsoep.
Chemotherapie veroorzaakt vaak meer systemische bijwerkingen, zoals misselijkheid, braken en vermoeidheid, omdat de medicatie het hele lichaam beïnvloedt. Radiotherapie daarentegen veroorzaakt vaak meer lokale bijwerkingen, zoals huidveranderingen, haaruitval in het behandelde gebied en slikproblemen als de behandeling zich richt op ...
Je kunt moe zijn door chemotherapie of bestraling
Behandelingen als chemotherapie en bestraling maken kankercellen kapot. Maar soms beschadigen ze ook gezonde cellen. Beschadigde cellen moeten weer herstellen en dode kankercellen moeten opgeruimd worden. En dat kost het lichaam energie.
Stralingsziekte verdwijnt meestal een paar weken nadat de radiotherapie is afgelopen. Lage aantallen bloedcellen ontstaan door het effect van straling op bloedcellen die in het beenmerg worden aangemaakt.
Radiotherapie, ook wel bestraling, is een heel effectieve manier om kanker te bestrijden. Het doodt de tumorcellen en geeft het immuunsysteem zo een duwtje in de rug. Het effect heeft echter zijn limieten: sommige cellen weigeren koppig om af te sterven en zijn resistent tegen de behandeling.
Trager dan alzheimer
LATE lijkt qua uiterlijke symptomen heel erg op alzheimer, maar in de hersenen zie je een heel ander beeld en het gaat eigenlijk om een andere ziekte. LATE ontwikkelt zich in een ander gebied van de hersenen dan alzheimer en heeft ook een veel trager verloop.
Hoe lang werkt de bestraling door? Kankercellen sterven geleidelijk af. Zelfs nadat de behandeling is gestopt, gaat de werking van de bestraling nog enige tijd door. Het uiteindelijke resultaat wordt daardoor pas een aantal weken tot maanden na afloop van de behandeling bereikt.
Chronische schade, ook wel chronische stralingsfibrose (RIF) genoemd, ontstaat 4 tot 6 maanden na RT en blijft zich jarenlang ontwikkelen.
Tijdens deze behandeling kunnen hart- en longweefsel vaak aanzienlijke doses straling ontvangen. Doses aan het hart kunnen potentieel leiden tot cardiale effecten zoals pericarditis en myocardiale fibrose . Veelvoorkomende bijwerkingen na longbestraling zijn pneumonitis en longfibrose.
Kan de bestraling nog een keer herhaald worden? Wanneer u een hoge dosis bestraling heeft gehad, kan dit niet meer op hetzelfde gebied in het lichaam herhaald worden. Wanneer we dit wel zouden doen, dan kunnen andere organen, met name het ruggenmerg, onherstelbare schade oplopen.
Neuropathie kan ook ontstaan doordat sommige soorten kanker stoffen afscheiden. Die dan de zenuwen beschadigen. Soms gebeurt dat bijvoorbeeld bij longkanker, een myeloom of een lymfoom.
Bestraling en je spieren en gewrichten
Daardoor kan het gewricht wat stijver worden. Ook spieren in bestraald gebied kunnen wat stijver worden. Soms kun je dan last krijgen van stijfheid en pijn, vooral bij opstarten van bewegingen.
Bijwerkingen beginnen meestal in de tweede of derde week van de behandeling . Ze kunnen tot enkele weken na uw laatste bestralingsbehandeling aanhouden. Veel mensen die bestraling krijgen, hebben last van vermoeidheid en huidreacties.
Voor mensen is gammastraling erg gevaarlijk, omdat het zoveel energie heeft en moeilijk tegen te houden is. Vaak heb je een dik stuk lood of ongeveer een meter beton nodig om de meeste gammastraling tegen te houden. In het menselijk lichaam kan gammastraling veel schade aanrichten.
Bij een zeer hoge blootstelling aan straling kunnen er wel acute gezondheidsproblemen optreden. Denk hierbij aan een rode huid, maar ook aan ernstige verzwakking van het immuunsysteem of beschadigingen van maag en darmen. Zulke hoge blootstellingen moeten dus altijd worden voorkomen.