De oorlog in Afghanistan begon in 2001 en eindigde bijna 20 jaar later, in 2021. De oorlog in Afghanistan was een direct gevolg van de aanslagen van 11 september op meerdere doelen in de Verenigde Staten. Het was de langste oorlog waaraan de Verenigde Staten heeft deelgenomen.
Het Arabische talib betekent oorspronkelijk 'theologiestudent' of 'zoekende, zoeker (in het bijzonder van theologische kennis)'. Inmiddels heeft de meervoudsvorm taliban de specifieke betekenis 'fundamentalistische islamaanhangers in Afghanistan' gekregen.
Vanaf 1 januari 2015 deden Nederlandse militairen mee aan de NAVO-missie Resolute Support. De missie had als doel het veiligheidsapparaat, leger en politie in Afghanistan verder op te bouwen. De missie eindigde in 2021. Meer informatie over de ISAF-missies in Kunduz en Uruzgan vindt u op Rijksoverheid.nl.
In Afghanistan wisselen oorlogen en conflicten elkaar al decennialang af. In grote delen van het land wordt gevochten. Het land kampt daarnaast ook met een humanitaire crisis: naast een dreigend voedseltekort voor 20 miljoen mensen, heerst er aanhoudende ernstige droogte en corona.
De taliban streefden naar internationale erkenning van hun regering. Het emiraat werd echter alleen door Pakistan, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten als wettige regering erkend.
De Taliban staan bekend als een terreurbeweging. Ze zijn streng islamitisch en gebruiken geweld om hun doel te bereiken. Ze willen Afghanistan besturen volgens heel strenge islamitische wetten. Daarin staat bijvoorbeeld dat alle vrouwen een boerka moeten dragen en niet mogen werken.
De missie in Uruzgan begon vrij rustig, maar kreeg vanaf 2007 steeds meer kenmerken van een vechtmissie. In deze jaren kwamen 19 Nederlandse militairen door gevechtshandelingen om het leven. Het totale aantal in Afghanistan omgekomen Nederlandse militairen steeg in 2010 tot 25.
30 augustus 2021: Het Pentagon bevestigt dat de laatste Amerikaanse militairen Afghanistan per vliegtuig hebben verlaten. De twintig jaar die ze in Afghanistan hebben doorgebracht, hebben de Amerikanen bijna 2.500 levens en meer dan 2 biljoen dollar (1,7 biljoen euro) gekost.
Met Finland en Zweden verwelkomt de Navo relatief kleine legermachten. De landen beschikken over respectievelijk 21.500 en 24 duizend soldaten. Alle Navo-landen bij elkaar beschikken over zo'n 3,5 miljoen militairen.
Sharia (Arabisch: شريعة sjarī'a) is een Arabisch woord dat zoveel betekent als "de islamitische wet" of "de wet van God" en het betekent letterlijk 'weg naar de bron', ook: 'gebaande weg', 'wet' en 'rite'. Een Nederlandse term is islamitisch recht.
Uitvoerende macht
Aan het hoofd van de Islamitische Republiek Afghanistan staat de president. Deze wordt rechtstreeks door de bevolking gekozen. Het kabinet bestaat daarnaast uit twee vicepresidenten en 25 ministers. Deze worden aangewezen door de president en vervolgens goed- of afgekeurd door het parlement.
Het door de Taliban gecontroleerde Islamitisch Emiraat Afghanistan, dat het land in handen heeft, gebruikt een wit veld met een zwarte Shahada. De internationaal erkende Islamitische Republiek Afghanistan gebruikt de zwarte, rode en groene driekleur met het nationale embleem in het midden in het wit.
Nederland geeft noodhulp aan de Afghaanse bevolking en Afghaanse vluchtelingen in buurlanden. Daarom blijft het kabinet de situatie in Afghanistan en de regio met veel aandacht volgen. Nederland heeft een bijdrage van € 20 miljoen gedaan aan het Afghanistan Humanitarian Fund.
De productie van windmolens en zonnepanelen is namelijk afhankelijk van koper, en we hebben lithium en kobalt nodig om batterijen te produceren voor bijvoorbeeld smartphones en elektrische auto's. Afghanistan bezit die materialen in overvloed, net als zogenaamde 'zeldzame aardmetalen'.
Zo'n 30.000 Nederlandse militairen hebben in deze periode in Afghanistan gediend. Vanaf het begin van deze missie was het duidelijk dat niemand de gevolgen ervan kon overzien. Sindsdien is Nederland terechtgekomen in een politieke 'groef' waarbij de missie, ondanks alle tegenslagen, keer op keer werd verlengd.
Afghanistan is een van de armste landen ter wereld. 40% van de Afghanen leeft in extreme armoede.
De afgelopen jaren is de beperkte slagkracht van de Afghaanse nationale veiligheidstroepen al veel vaker gebleken, hoewel dat leger met 180.000 troepen vier maal zo groot is als dat van de Taliban.
Er is een groot risico op gevangenneming, gijzeling of mishandeling zowel door de Taliban als door andere groeperingen. Er zijn veel anti-westerse groeperingen in Afghanistan actief. Voor westerse reizigers leidt deze situatie tot grote veiligheidsrisico's.
Met Afghanen in Nederland worden in Nederland levende Afghanen, of Nederlanders van Afghaans afkomst aangeduid. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woonden er per 1 januari 2019 zo'n 49.122 Nederlanders met een Afghaans migratieachtergrond in Nederland.
Doel. Het ultieme doel van Al Qaida is het stichten van een verenigd volk naar het model van het voormalige kalifaat. Al Qaida richt zich daarbij naar eigen zeggen in eerste instantie op islamitische landen die in de ogen van Al Qaida onvoldoende volgens de regels van de islam geleid worden.
Na Pakistan, waar sinds januari al zo'n 28.000 Afghanen asiel hebben aangevraagd, zijn de meeste Afghanen afgelopen decennia naar Iran gevlucht. Mensen steken de grens met Iran soms direct over in het westen, soms gaan ze via de zuidwestelijke provincie Nimruz.
Vóór de 18e eeuw werd Afghanistan aangeduid als Khorasan en nog vroeger als Aryana (ook wel gespeld als Ariana).
De taliban hebben het recht op onderwijs voor meisjes ingeperkt. Toen de middelbare scholen op 17 september 2021 weer opengingen, verboden ze meisjes vanaf de zesde klas om naar school te gaan.