Schooltv: Een bezoek aan Auschwitz - Het bekendste concentratiekamp van de Tweede Wereldoorlog.
Auschwitz-Birkenau
De ergste en meest bekende verzameling van concentratie- en vernietigingskampen is Auschwitz-Birkenau. Auschwitz I begon als een kamp voor krijgsgevangen.
Van de kampen die ik tot nu toe heb bezocht (Westerbork, Vught, Mauthausen, Sachsenhausen, Dachau, Bergen-Belsen en de joodse Ghetto Theresienstadt) is dit duidelijk een waarbij je het meest kunt zien van de gebouwen die er in zo'n kamp aanwezig waren.
In maart 1933 openen de nazi's in de buurt van München het concentratiekamp Dachau.
Het duurde nog steeds vrij lang (ca. 20 minuten), en de bestuurder kon de gevangenen horen roepen en bonzen wanneer ze zich realiseerden dat ze vergast werden.
Het ruikt enigszins naar amandelen, maar niet sterk genoeg om erop te kunnen vertrouwen dat het geroken wordt voor het fataal is. De pellets geven, zodra ze aan de open lucht blootgesteld worden, het blauwzuur af als damp.
Tijdens de bezetting van Nederland duikt de Joodse Anne Frank in 1942 onder voor de nazi's. Na twee jaar wordt ze ontdekt. In 1945 sterft ze in concentratiekamp Bergen-Belsen.
Het aantal overlevenden van Auschwitz wordt geschat op 200 000. Hierbij zijn gevangenen die vanuit Auschwitz naar andere kampen gedeporteerd werden wel meegerekend, ook als die in of op weg naar die kampen om het leven kwamen.
Volgens L. de Jong hebben ongeveer 4.500 joodse kinderen de oorlog door middel van onderduik overleefd (Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog deel 12, pag. 57). Deze getallen doen vermoeden dat waarschijnlijk niet meer dan enkele honderden kinderen de deportatie hebben overleefd.
Toegangskaartjes voor Auschwitz zijn gratis. Wil je een rondleiding met gids, dan kost dit natuurlijk wel geld. Kaartjes moet je van te voren reserveren! Dat kan via visit.auschwitz.org.
Een dagtocht duurt tussen de 6 en 10 uur en kost rond de €35 per persoon. Je kunt ook op eigen gelegenheid naar het concentratiekamp gaan. In dat geval regel je zelf het vervoer en moet je van te voren kaartjes reserveren bij het Auswitch museum.
Eten. Binnenin de kampen kan je niet eten. Aan de ingang van Auschwitz I is er wel een klein winkeltje waar je snacks en hapjes kan kopen, maar het best ga je in het centrum zelf voor een degelijk restaurant. Of je neemt natuurlijk een lunchpakket mee, die je 's middags buiten het concentratiekamp kan opeten.
In het concentratiekamp zijn meer dan zes miljoen mensen opgesloten en - de meesten - ook vermoord. Slechts 196 konden ontsnappen. Vorige maand overleed de oudste ontsnapte: Kazimierz Piechowski (96) die in een auto en met SS-kleren buitenreed.
Gaskamers zijn de afgesloten ruimten in concentratie- en vernietigingskampen waarin grote aantallen mensen, voornamelijk Joden, Sinti en Roma en gehandicapten, door middel van een giftig gas, meestal blauwzuur, groepsgewijs vermoord werden.
Op 27 januari 1945 werd het concentratiekampcomplex Auschwitz-Birkenau bevrijd door het Rode Leger (de Sovjet-soldaten red.). Het ging om de drie hoofdkampen van het complex in de buurt van het stadje Auschwitz (Oświęcim in het Pools).
'Ik ontsnapte uit Auschwitz' is het indrukwekkende levensverhaal van Rudolf Vrba, een Slowaakse Jood die uit Auschwitz ontsnapte en het leven van ten minste 200.000 Joden wist te redden. Een minutieuze beschrijving van de verschrikkingen. In de morgen van 7 april 1944 klinkt alarm door vernietigingskamp Auschwitz.
Bij Zyklon B (of blauwzuurgas) gaat het om een snelwerkend gif, 'eigenlijk bedacht als ongediertebestrijding in gesloten ruimten'. Het gas dringt na inhalatie meteen door tot de uithoeken van het longweefsel, wat leidt tot blokkade van de zuurstofopname.
Hiervoor waren vier gaskamers met bijbehorende crematoria aangelegd. De grootschalige vernietiging van de Europese Joden, de Holocaust, begon in het voorjaar van 1942.
Naast de acht onderduikers, werden ook de mannelijke helpers Johannes Kleiman en Victor Kugler op 4 augustus 1944 opgepakt. Slechts drie van hen overleven de oorlog: Johannes Kleiman, Victor Kugler en Otto Frank.
In 1939 breekt de Tweede Wereldoorlog uit met de Duitse inval in Polen. Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen. Binnen 5 dagen is de strijd afgelopen. De Nederlandse regering gaat in ballingschap en vestigt zich in Londen.
Afhankelijk van de omvang van het bedrijf, de inrichting van de stallen en hoe de dieren uit de stal gehaald moeten worden, neemt dit 1-8 uur in beslag. De gemiddelde kosten bedragen ca € 100.000 per locatie. Dit wordt bekostigd uit het Diergezondheidsfonds.
Op de Wannsee-conferentie in 1942 besluiten de nazi's definitief om de Joden in vernietigingskampen als Auschwitz om het leven te brengen met het gas Zyklon B. De eerste gaskamer is een maand voor de Wannsee-conferentie al in gebruik genomen in Polen. In totaal worden er zes miljoen Joden vermoord door het naziregime.
Wat aten gevangenen? Gevangenen krijgen weinig en slecht eten. Het voedsel bestaat uit waterige koolsoep en brood. Soms is het eten niet eens gaar, andere keren is het bedorven.