Rouwreacties zijn normale, menselijke emotionele reacties. Normale rouwreacties zijn reacties op de dood van een dierbare; en deze normale menselijke reacties komen overeen met de logische verwachtingen die men heeft over dat soort rouwreacties. Toch zijn er vormen van abnormale rouwreacties, ofwel gecompliceerde rouw.
Verlies geeft veel emoties, zoals verdriet, somberheid en boosheid. Ook lichamelijk kost rouwen veel energie. Praten met familie of een goede vriend helpt vaak goed. Blijf goed voor uzelf zorgen als u rouwt: goed eten, slapen en bewegen.
Zo zijn er volgens de Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross 5 fases van rouw. Het rouwproces begint volgens haar met ontkenning en wordt opgevolgd door woede, het gevecht aangaan / onderhandelen, depressie en uiteindelijk aanvaarding.
Verstoorde rouw verwijst in essen- tie altijd naar verschijnselen die veel mensen na nabij verlies ervaren: intens verlangen naar de overledene, moeite om het verlies te accepteren, gevoelens van betekenisloosheid, moeite om alledaagse activiteiten op te pakken.
Zo kun je verdriet voelen, maar ook boosheid, ongeloof of schuld. Daarnaast brengt rouwen ook vermoeidheid, lichamelijke pijn en bijvoorbeeld hoofdpijn met zich mee. Lichamelijke klachten door rouw zijn te verklaren door de schok die het plotselinge verlies bij je teweegbrengt.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Het maakt dat ons werkgeheugen minder kan opslaan dan normaal als we in de rouw zijn, en als wel, dan kost dat meer energie. 'Daardoor hoor je ook vaak dat mensen langere tijd hevig vermoeid zijn na het verlies van een dierbare.
Rouw maakt deel uit van het normale, gezonde leven, terwijl er bij depressie sprake is van een ziekte. Dit verschil is belangrijk omdat het gevolgen heeft voor de behandeling. Wie in de rouw is, kan wel dezelfde klachten hebben als iemand die depressief is.
Rouw en prestatiedrang
Om een verlies te verwerken kan het ook gebeuren dat je niet rouwt, maar jouw uitlaatklep zoekt in prestatiedrang. Zeker als het verlies bestaat uit falen wil dat nogal eens omslaan in prestatiedrang. Dan kan de mentaliteit naar boven komen: “ik zal ze wel eens laten zien, wat ik allemaal kan”.
Hoe lang rouwverwerking duurt is door de verschillende factoren moeilijk te zeggen. Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat mensen na drie maanden na het overlijden van hun partner, pas de ergste fase van rouw doormaken. Na gemiddeld ruim een jaar beginnen partners zich vaak weer beter te voelen.
Rouw is op zijn vijftiende gestopt met school om een gamebedrijf te beginnen. Inmiddels is hij multimiljonair en verdient hij zijn geld onder meer met investeringen in crypto.
Rouw hoort helaas bij het leven en mensen kunnen zich er echt ziek van voelen. Uit recent onderzoek blijkt ook dat 1 op de 10 mensen die een dierbare hebben verloren, een burn-out krijgt door de combinatie rouw en werk.
Herstellen van de schok
Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Anticiperend rouwproces
Dit verwerkingsproces vóór het lijfelijke verlies van een geliefde persoon wordt in de literatuur vaak anticiperende rouw genoemd. Daarbij rouw je niet alleen om het definitieve verlies dat begint met de ziekte van je naaste, maar steeds opnieuw. Vaak herken je deze gevoelens niet als rouw.
Probeer structuur in je dag te houden door op tijd op te staan, drie keer per dag te eten (al is het nog zo weinig), het huishouden te doen en op tijd naar bed te gaan. Probeer stap voor stap het leven weer op te pakken en ga bijvoorbeeld bij iemand langs of maak een wandeling, ook al vind je dat nog een grote stap.
Het roept veel verdriet en onmacht op als je van zo dichtbij meemaakt dat een dierbare zijn of haar gezondheid verliest. Dan ga je rouwen om het verlies van de persoon die hij of zij was en van jullie leven en activiteiten samen. Dit is rouw bij leven. We noemen het ook wel anticiperende rouw.
Iemand kan zich bijvoorbeeld helemaal terugtrekken, opstandig zijn, zich volledig op het werk storten of veel drinken. Sommigen huilen niet, anderen juist heel veel. Het rouwproces is pas voltooid als alle vier de taken zijn voltooid. Hoe lang dat duurt staat niet vast.
Op de vraag hoe lang rouw duurt, of hoe lang je 'mag' rouwen om bijvoorbeeld een partner, vader of kind, bestaat daarom geen eenduidig antwoord. Niet alleen hoe je rouw ervaart kan verschillen, maar ook hoe lang je ermee te maken hebt. Iedereen rouwt dus op een eigen manier en in een eigen tempo.
Rouw als vorm van trauma
Kinderen en jongeren die de dood niet als traumatisch hebben ervaren, kunnen de overledene op een positieve manier herinneren en het overlijden integreren in hun bestaan. Bij traumatische rouw ligt het accent op symptomen van de posttraumatische stress stoornis (PTSS).
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Als je rouwt, heb je vaak ook lichamelijke klachten. Grote vermoeidheid, uitputting en concentratieproblemen horen er vaak bij. Je kunt je gespannen voelen, hoofdpijn hebben of hartkloppingen. Je kunt moeite hebben om goed te slapen en je eetlust kan sterk verminderen of juist erg toenemen.
Als u zich echter vaak verdrietig en somber voelt, en de klachten langer dan twee weken voortduren, kunt u te maken hebben met een depressie. Het is belangrijk de depressieve klachten tijdig te herkennen. Zodra u weet wat er aan de hand is, kunt u er zelf iets tegen ondernemen of u kunt hulp zoeken.