Een tweede manier waarop kazen worden ingedeeld is volgens rijping. De duur van het rijpingsproces bepaalt niet alleen de smaak, maar ook het aroma en de textuur. Hoe korter de rijpingstijd, hoe zachter en smeuïger de kaas. Belegen en oude kazen hebben langer gerijpt en smaken sterker door.
Een 10+, 20+ of 30+ kaas, waar niet teveel zout in zit, past prima in een gezond eetpatroon en zal het afvallen niet in de weg zitten. Het vetgehalte in kaas wordt aangegeven met bijvoorbeeld 45+. De minder vette kazen bevatten meer calcium.
Hoe langer de kaas rijpt, hoe zouter en smaakvoller hij wordt. Na ongeveer 16 weken, ofwel 4 maanden, rijpen noemen we het belegen kaas. Blijft de kaas nog langer liggen dan wordt het na ongeveer 7 maanden rijpen extra belegen kaas genoemd. Hij heeft dan nog meer smaak ontwikkeld, maar nog niet zo sterk als oude kaas.
De meeste Nederlandse kazen zijn harde kazen. Dit betekent dat ze snijdbaar zijn. Het verschil tussen harde en zachte kaas komt door de rijpingsduur en het watergehalte. Zachte kazen zijn kort gerijpt en bevatten meer dan 67% water.
De traditionele oude kazen rijpen tussen de 10 en 12 maanden en zijn doorgaans droog en brokkelig van structuur.
Wetenschappers hebben vermoedelijk de oudste kaas ter wereld gevonden in een Egyptische graftombe. Na een rijping van ruim drie millennia jaar mag het Egyptische kaasje met recht overjarig worden genoemd.
Jonge en oude kaas kunnen beide 48+ zijn, maar oude kaas bevat minder vocht dan jonge kaas. Minder vocht betekent meer droge stof en dus meer vet. Oude kaas is daarom iets vetter dan jonge kaas.
Magere kaas is relatief gezond als broodbeleg
Kaas is niet supergezond, maar bevat wel hoogwaardige wei-eiwitten en melkeiwitten. Kaas is dus alleen gezond als je het met mate eet. Neem bij voorkeur magere (20+ & 30+) kaas, want die bevat relatief weinig verzadigd vet.
Vetgehalte. Brie is een van de vetste kazen die er zijn. Brie is namelijk 50+ of 60+, dit betekent dat 50% à 60% van de kaas uit vet bestaat als je het water uit de kaas weghaalt. Brie heeft dus erg veel vet, en daarvan is ook een hoop vet verzadigd vet.
Veel kazen zijn ook niet vegetarisch, omdat het dierlijke stremsel is gemaakt van de maag van een kalfje. Ook zijn er mensen die geen kaas eten omdat ze een plantaardig dieet volgen (en niet per se vegan zijn,) vanwege hun gezondheid. Veel kazen zijn vrij vet en zout en staan bekend als 'niet per se heel erg gezond.
Aan volwassenen worden 300-450 gram melk(producten) en 40 gram kaas per dag geadviseerd. De aanbevolen hoeveelheid melkproducten is hoger voor tieners en 50-plussers vanwege hun hogere behoefte aan calcium.
Oude kaas bevat namelijk zo'n tien procent meer vet en dus ook meer calorieën dan jonge kaas. In de lang gerijpte kaas zit minder vocht, maar meer droge stof. Het meeste daarvan is verzadigd vet en daar kun je beter niet te veel van eten. Dit vergroot namelijk de kans op hart- en vaatziekten.
Tijdens de Gouda Cheese Awards is De Rotterdamsche Oude 55 weken gerijpt verkozen tot lekkerste oude Goudse kaas van Nederland. Dit is de uitkomst van een onafhankelijke jury van 50 kaasconsumenten die vanwege corona dit jaar thuis proefden en keurden.
Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram. Bovendien bevat kaas vaak veel verzadigd vet, zeker de vette (48+) varianten en veel zout.
Lager vetpercentage
“Als je puur afgaat op de voedingswaarde kan je zeggen dat feta iets minder goed scoort dan mozzarella.” Die voedingswaarden zijn dan vooral de calorieën en het vetgehalte. In kaas zitten veel verzadigde of 'slechte' vetten die het cholesterolgehalte doen stijgen.
Pindakaas bevat maar liefst 28% eiwit, en veel onverzadigde vetten (totaal vet 50% waarvan 80% onverzadigd). Verder is het een rijke bron aan voedingsvezels, vitamine E, vitamine B6, magnesium, phosphorus, zink en koper. Een flinke lijst dus!
Mini Babybel® kaas is een voedzame snack! Mini Babybel® kaas bevat belangrijke voedingsstoffen, zoals eiwitten, calcium en vitamine B12. Eiwitten en calcium ondersteunen de groei van spieren, botten en tanden, terwijl vitamine B12 een bijdrage levert aan het normaal functioneren van het immuunsysteem.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.
Bananen bevatten in vergelijking met andere fruitsoorten meer calorieën en weinig vitamine C. Daarentegen bevatten bananen wel heel veel andere gezonde voedingstoffen, zoals vezels, vitamine B6 en kalium. Dat bananen meer calorieën bevatten, maakt het niet meteen een ongezonde keuze.
5x toch even wat anders
Toch kan je vleeswaren als ham, boterhamworst en kipfilet wel maximaal één keer per dag wel eten. Deze drie soorten vleeswaren zijn namelijk minder vet, alleen bevatten wel zout. Kaas bevat daarentegen veel vetten, dus ook hiervoor geldt niet te veel kaas als je gezond wil eten.
Het eten van ongezouten noten en pinda's verlaagt het LDL-cholesterol, dat slecht is voor de bloedvaten, en verkleint de kans op hart- en vaatziekten.” Andere tips voor verantwoord beleg die het Voedingscentrum meegeeft: Zuivelspread is kant-en-klaar beleg dat ook in de Schijf van Vijf staat.
Mosterd bevat per 100 gram bijna 3,5 gram zout, dat is relatief veel. Het advies voor volwassenen is om niet meer dan 6 gram per dag binnen te krijgen. Omdat er veel zout in zit, is mosterd een minder gezonde keuze.
48+ kaas is lekkerder dan 20+ kaas, maar 20+ kaas is minder vet. De aanduiding 48+ betejent dat er 48% vet in de droge stof zit, dus als je al het vocht uit de kaas zou halen.
Zo zit in 48+ kaas minimaal 30% vet en in 30+ kaas zit gemiddeld 16% vet. Wanneer je let op je gewicht, is 30+ kaas dus een betere keuze, dan bijvoorbeeld oude 48+ kaas. Ook voor je algehele gezondheid is 30+ kaas een betere keuze dan normale kaas omdat kaas vooral verzadigd vet bevat.
Dit is de baas van alle Goudse kazen. Hij is de oudste en heeft het meeste karakter.