Bij emfyseem is er sprake van een permanente beschadiging van de wand van de kleine luchtzakjes in de longen (de zogenaamde longblaasjes). Beschadiging van de wanden van de longblaasjes veroorzaakt een verminderde uitwisseling van zuurstof en koolzuurgas van de longen naar het bloed.
Symptomen van longemfyseem zijn kortademigheid, piepende ademhaling, hoesten, benauwdheid en vermoeidheid. Behandeling van longemfyseem is niet gericht op genezing maar op het voorkomen van verergering van symptomen. Behandeling bestaat uit het stoppen met roken en het slikken van verschillende medicijnen.
Oorzaak longemfyseem
Roken is de meest bekende oorzaak van longemfyseem. De stoffen in tabak tasten de longblaasjes blijvend aan. Als je blijft roken, wordt de ziekte sneller erger. Soms zijn chemische dampen de oorzaak van emfyseem.
Bij longemfyseem worden de longen steeds minder rekbaar (elastisch). Bovendien verdwijnen de tussenschotjes tussen de longblaasjes, waardoor de uitwisseling van zuurstof tussen de ingeademde lucht en het bloed steeds slechter wordt.
Emfyseem. Longblaasjes worden vernietigd. Longen verliezen hun elasticiteit, de longblaasjes scheuren en er ontstaan grote luchtholten. Er is minder longweefsel om zuurstof op te nemen en koolstofdioxide af te geven.
Een longfunctie-test is een onderzoek om te kijken of u COPD heeft. Op een longfoto is dit niet te zien. Bij dit onderzoek meet de praktijkondersteuner hoe goed uw longen werken (de longfunctie): hoeveel lucht u maximaal kunt uitademen na rustig diep inademen.
Lange tijd hoesten is vaak de eerste klacht bij longkanker. Andere klachten die u kunt krijgen: bloed ophoesten, moe zijn, geen zin in eten en afvallen als u dat niet wilt. Longkanker komt vaak door lang en veel roken. Soms ontstaat het bij mensen die nooit gerookt hebben.
Longemfyseem kan niet genezen worden, maar u kunt verergering van de ziekte wel voorkomen, bijvoorbeeld met de volgende adviezen: - Stoppen met roken is het beste wat u voor uw longen kunt doen. Het is nooit te laat om te stoppen. Stoppen met roken is heel moeilijk.
Als je stopt met roken zullen kapotte longblaasjes niet herstellen. Wel zullen de 'goede' longblaasjes weer beter gaan werken. En zodra je niet meer rookt gaan er geen longblaasjes meer kapot. Vanaf het moment dat je niet meer rookt begint het herstel.
Emfyseem wordt gekenmerkt door een progressieve beschadiging van de longblaasjes en hun wanden. De longen verliezen hun elasticiteit en de lucht blijft bij uitademing gedeeltelijk 'gevangen' in de longen.
Je arts stelt vragen over je klachten en voert een lichamelijk onderzoek uit. Dat is echter niet voldoende om een diagnose te stellen. Daarvoor is een longfunctietest (spirometrie) nodig. Je arts laat ook een röntgenfoto of scan van je longen maken om andere aandoeningen uit te sluiten.
Laat geen lucht in je longen achterblijven. Hierdoor kun je bij de volgende ademhaling meer lucht inademen. Laat je middenrif zakken door je buikspieren te ontspannen. Je buikspieren zullen uitzetten als je middenrif omlaag gaat, waardoor je meer ruimte rondom je longen maakt om ze met lucht te kunnen vullen.
Als je als patiënt je goed aan de beweeg- en leefregels houdt, kan COPD heel lang stabiel blijven. Belangrijk is het zoveel mogelijk voorkomen van eerder genoemde longaanvallen. Dat kan dus dankzij telemonitoring en daarbij hebben wij een longaanval-actieplan ontwikkeld.
1 Patiënten in het eindstadium van COPD zijn dan ook doorgaans langdurig ziek, afgewisseld met acute exacerbaties. Hoewel deze exacerbaties ernstig en potentieel dodelijk zijn, overleven deze patiënten meestal veel van dit soort episodes.
De meeste mensen krijgen COPD door jarenlang roken. Maar ook mensen die zelf nooit gerookt hebben kunnen COPD krijgen, bijvoorbeeld door meeroken, luchtvervuiling (waaronder fijn stof), schadelijke stoffen op het werk of een erfelijke ziekte.
"En als je twintig jaar lang een pakje per dag rookt, dan heb je twintig packyears", legt longarts Dekker uit. "Rook je die twintig jaar twee pakjes per dag, dan heb je veertig packyears. En vanaf twintig packyears beginnen de risico's op kanker te komen."
Longverbetering. Heb je regelmatig last van ademhalingsproblemen als astma of bronchitis, dan kan citroenwater je helpen. Uiteraard verdwijnt het probleem niet door enkel dagelijks een glas citroenwater te drinken, maar kan het helpen de luchtwegen te bevorderen.
Bij ernstige vormen komen de longblaasjes met elkaar in verbinding te staan en ontstaan er grote, met lucht gevulde blazen (bullae). Die kunnen het ernaast gelegen gezonde longweefsel samendrukken. Mensen met longemfyseem raken snel vermoeid en kort van adem en lopen het risico aan de aandoening te overlijden.
Oorzaak longemfyseem
Ook kunt u longemfyseem krijgen doordat u chemische dampen of fijnstof inademt. Dit kunt u hebben als u bijvoorbeeld heeft gewerkt met verf of asbest. U heeft dan beroeps-COPD. Ook zijn er mensen waarbij longemfyseem is aangeboren, dit komt door een erfelijk enzymgebrek.
Misschien kan er dan ook iets aan gedaan worden. Het is goed om naar de huisarts te gaan als één (of meer) van de volgende beweringen voor jou geldt: Je hoest (opeens) veel en vaak, en voelt je benauwd. Je hoest veel of vaak, en dit duurt langer dan 3 weken.
Een gezonde manier van leven en de juiste behandeling kunnen invloed hebben op het verloop van de ziekte en hoe ernstig je klachten zijn. Hoe oud je kunt worden met COPD is daarom moeilijk te zeggen. COPD krijg je meestal na je veertigste jaar en vaak zelfs nog later.
Meestal zijn de slijmen helder wit of gelig. Gekleurde fluimen en bloed in de fluimen kan wijzen op infectie of andere aandoening en rapporteert u best aan de huisarts. Een veel voorkomende klacht bij COPD is benauwd zijn of het continue gevoel te hebben van een tekort aan lucht. Sommige hebben een piepende ademhaling.