Een aantal voorbeelden van thema's: liefde, gelijkwaardigheid, religie, gezondheid, culturen, ouderdom, kinderwens, vrouwenrechten, familiesystemen, marketing, management, klimaatproblematiek, psychologie, specifieke werkvelden, pesten, mantelzorg, spiritualiteit, financiën, oorlog… et cetera.
De onderwerpen of het onderwerp van een verhaal kun je vaak in één woord aangeven, bijvoorbeeld liefde, vriendschap, reizen of oorlog [ook dit wordt vaak wel thema genoemd].
Hoe ga je dan te werk? Vaak kun je het onderwerp al vinden zonder de tekst in zijn geheel te lezen . Je kunt kijken naar de titel, de eerste alinea, de tussenkopjes en de plaatjes. Meestal heb je dan al een goed beeld van waar de tekst over zal gaan en kun je dit in één of enkele woorden beschrijven.
Het thema is de algemene noemer waarop een reeks inhoudelijke elementen kan worden teruggebracht of, zoals Drop het definieert 'de kortste aanduiding van het centrale probleem waarover een tekst gaat'.
Het thema van een literair werk is datgene — een indruk, een gezichtspunt, een levensvisie — wat als grote lijn in het werk naar voren komt. Dat thema kan expliciet worden genoemd en uitgedragen, en dan valt het te vergelijken met een boodschap.
Het thema van je boek is het hoofdonderwerp dat als het ware door je hele verhaal heen loopt. Het is waar alles in je boek om draait. Sommige boeken hebben meerdere thema's die met elkaar verweven zijn of in het verlengde van elkaar liggen.
Een thema kun je zien als het hoofdonderwerp van het boek. Denk bijvoorbeeld aan liefde, dementie, moed, vrijheid, etcetera. Een motief is iets in het verhaal wat meerdere keren terugkomt. Dit kan een voorwerp zijn, maar ook een handeling of een gevoel.
Wanneer je in het boek dan terugleest dat een personage zo heerlijk op een bankje zit, dan kan dat het motief zijn om terug te denken aan het thema: die herinnering van vroeger. Het is dus goed om deze twee van elkaar te onderscheiden. Een motief is vaak een aanleiding tot en dus niet het thema.
Elk persoon kan een ander thema zien in een boek en boeken kunnen ook meerdere thema's hebben. Wat blijft is dat het thema meerdere keren in het boek naar voren komt. Heel erg vroeger was het heel duidelijk wat het onderwerp van een boek was. Een voorbeeld is Klucht van de koe van Bredero.
Een verhaal kan meerdere thema's bevatten, zeker wanneer je deze tweede betekenis aanhoudt. Niet alleen kan het bijvoorbeeld twee centrale thema's tegelijk behandelen, maar het thema van een verhaal verschilt ook afhankelijk van de interpretatie van de lezer.
Een thema is een stelling of meer in het algemeen een onderwerp van denken, schrijven en spreken. Thema heet ook de grondgedachte van een kunstwerk of muziekstuk. In het onderwijs is een thema een vertaaloefening bestaande uit losse zinnen, van eigen in vreemde taal of omgekeerd.
Een genre is een structurele kwestie, terwijl het thema een inhoudelijke kwestie is. Het thema is het antwoord op de vraag 'Waar gaat het over? '. Een genre is een categorie en een thema een onderwerp.
Het onderwerp van Saving Private Ryan is bijvoorbeeld oorlog, maar de vraag die de film stelt is specifieker: Wat is de rol van opoffering in een oorlog?Deze vraag en het antwoord dat de film uiteindelijk geeft, vormen samen het thema.
Een thema is de boodschap die de auteur wil dat de lezer begrijpt tegen de tijd dat hij klaar is met lezen. Thema's zijn meestal belangrijke lessen over het leven waarmee de lezer op een tastbare manier contact kan maken. Een goed thema laat een lezer over om verbindingen te maken met de personages en hun eigen leven.
thema (zn) : aangelegenheid, boodschap, gegeven, inhoud, issue, item, kwestie, punt, stof, thematiek, topic, vraag. thema (zn) : materie, onderwerp, vraagstuk.
Het thema is de aankleding, verpakking van het beredeneerde aanbod en zorgt voor verbinding met passende inhouden van deze doelen in een betekenisvolle context. Het is dus belangrijk om vanuit de doelen de activiteiten te bepalen. Maak daarbij gebruik van bronnen die je kunnen ondersteunen voor de verdere invulling.
Thuis in de Kinderboekenweek! Van woensdag 4 t/m zondag 15 oktober 2023 barst hét jaarlijkse leesfestijn voor kinderen weer los. De Kinderboekenweek 2023 staat met het thema 'Bij mij thuis' in het teken van huis, in alle vormen, verschillen en gelijkenissen.
De genres waarin de literatuur wordt opgedeeld zijn zeer talrijk. Men onderscheidt in de praktijk hoofdgenres (lyriek, epiek, dramatiek), subgenres (roman, novelle, verhaal, sonnet, kwatrijn e.d.) en historisch bepaalde genres (dageraadslied, ridderroman, klassiek blijspel e.d.).
Een motto is een kort tekstfragment voorin een boek. Meestal is dit geen zelfbedachte tekst, maar een citaat van iemand anders. Vaak zegt het motto iets over het thema van een verhaal.
Misschien is angst daarom ook een literaire emotie bij uitstek. In de hele letterkundige geschiedenis is angst een terugkerend thema.
Abstracte motieven komen niet expliciet in het verhaal voor, maar die moet je zelf afleiden en proberen te verwoorden. Vaak gaat het om vrij algemene begrippen, zoals eenzaamheid, eeuwigheid, liefde, verlies, verslaving, etcetera.
Met 'motief' wordt meestal verwezen naar een (deel van een) melodie, maar een motief kan bijvoorbeeld ook puur ritmisch zijn. Een bekend voorbeeld is het popnummer We Will Rock You van Queen; het melodieloze ritmische motief 'BOOM-BOOM-BAP' vormt de basis van deze pophit.