Een voorbeeld van een spreekwoord is: "na regen komt zonneschijn". Een voorbeeld van een gezegde is: "een nieuwsgierig aagje". Zoals je wel kunt opmaken uit deze voorbeelden, zie je dat de uitdrukkingen niet letterlijk bedoeld zijn. Je moet ze daarom ook niet op die manier opvatten.
Een uitdrukking heeft net zoals een gezegde vaak een figuurlijke betekenis en bevat (in tegenstelling tot een spreekwoord) meestal geen wijsheden. Voorbeelden van veelvoorkomende uitdrukkingen zijn: Met de Noorderzon vertrekken - Onaangekondigd vertrekken en niks meer van je laten horen.
Een spreekwoord is een zin die een mededeling bevat. Het is dus eigenlijk een mededelingszin in de tegenwoordige tijd. Een spreekwoord drukt altijd een wijsheid uit, zoals 'Als het kalf verdronken is, dempt men de put' en 'De een zijn dood is de ander zijn brood'.
– Wie het Eerst komt, die het Eerst maalt. – Een Ezel stoot zich in het gemeen niet tweemaal aan dezelfde steen. – Voor Geld kun je de duivel doen dansen. – Wie zijn Gat brandt, moet op de blaren zitten.
Spreekwoorden en gezegden zijn beiden uitdrukkingen met een figuurlijke betekenis. Veel spreekwoorden en gezegden bevatten ook beeldspraak. Een voorbeeld van een spreekwoord is: "na regen komt zonneschijn". Een voorbeeld van een gezegde is: "een nieuwsgierig aagje".
(het is makkelijker om iemands vertrouwen te schaden, dan te verkrijgen.) Dit spreekwoord is o zo waar in het opbouwen van relaties zowel in privé als op het werk. Werkrelaties staan of vallen met vertrouwen.
In deze databank kunt u van meer dan 5000 spreekwoorden een korte verklaring vinden. Een overzicht van alle verzamelde spreekwoorden ontbreekt. Onlineversie van het historisch belangrijke spreekwoordenboek van F.A. Stoett in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL).
Reacties. Spreekwoorden ´maak´ je niet, die ontstaan. Ergens gebruikt iemand een bepaalde uitdrukking (meestal een goed te begrijpen metafoor) die blijkbaar breed gevolg vindt, en op de lange lange duur wanneer zo'n uitdrukking blijft en de betekenis vaststaat, spreken we van een spreekwoord.
Op Woorden.org gebruiken we gezegden, spreekwoorden en uitdrukkingen door elkaar.
Een zo'n uitdrukking is: 'waar rook is, is vuur'. Een uitdrukking direct gekoppeld aan roddelen. En als feitelijkheid in zich heeft dat, als er iets naars over iemand wordt verteld is, er vast wel een kern van waarheid bij hoort.
Spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen worden vaak door elkaar gebruikt. Je kunt ze alleen echt goed leren door veel te oefenen en te lezen. Met Slimleren kun je op een leuke manier thuis extra oefenen met de vakken waar jij moeite mee hebt. Zo ben je beter voorbereid en heb je nooit meer stress voor toetsen.
In de betekenis 'iets voor zichzelf houden' of 'zich iets toe-eigenen' bestaat in de standaardtaal in het hele taalgebied de uitdrukking iets in zijn zak steken. (1) De winst mag je in je zak steken. (2) Ivo kon tijdens zijn eerste toernooi toch al drie overwinningen in zijn zak steken.
Frase. (spreekwoord) degene die aan het eind het beste uit de strijd komt is de daadwerkelijke winnaar.
Spreekwoorden zijn korte uitspraken die een wijsheid of levensles bevatten. Vaak proberen spreekwoorden je aan te moedigen tot goed gedrag en keuren ze ongewenste gedrag af. Als je de betekenis van de spreekwoorden niet kent kunnen ze soms voor verwarring zorgen.
Het gezegde is het zinsdeel dat aangeeft welke handeling centraal staat in een zin. Het geeft aan wie of wat het onderwerp is of doet. Het gezegde bestaat uit minstens één werkwoord, dat soms aangevuld wordt met een naamwoord of met andere werkwoorden.
Een hond is zelden ziek maar als 'ie ziek is, is hij heel erg ziek. De gewoonte om eigenschappen van dieren in uitdrukkingen en gezegden te verwerken gaat eeuwen terug. Eigenschappen van dieren vinden wij ook terug in onszelf of we willen ermee vergeleken worden of juist niet.
Spreekwoorden: (1914) Met vuur spelen, d.w.z. iets doen dat zeer nadeelige gevolgen kan hebben; zeer onvoorzichtig handelen.
Frase. Verwijst naar een wet in Deuteronomium 19:21: Leven om leven, oog om oog, tand om tand, hand om hand, voet om voet. Het principe van proportionele vergelding van schade, waarbij de wraak van het slachtoffer beperkt is tot de omvang van de schade die door de dader is toegebracht.
Spreekwoorden: (1914) Als niet komt tot iet, is 't allemans verdriet, of als niet komt tot iet, kent iet zich zelven niet, d.w.z. als iemand van geringe afkomst vrij snel, niet altijd door eigen verdienste, vooruit komt in de wereld, wordt hij dikwijls verwaand (vgl. Spreuken, XXX, 22-23).
Spreekwoorden: (1914) Beter éen vogel in de hand dan tien in de lucht, d.i. het zekere is boven het onzekere te verkiezen; eene gedachte, die op soortgelijke wijze al vroeg in onze literatuur wordt uitgedrukt.
Als er één schaap over de dam is, volgen er meer. Betekenis: als één persoon iets nieuws geprobeerd heeft, durven anderen ook wel. / wanneer eerst maar iemand voorgaat in een zaak, waartoe men moeilijk kon besluiten, dan volgen anderen zijn voorbeeld wel na.
wat de boer niet kent, dat eet hij niet. (=Mensen houden niet van (zijn bang voor) wat ze niet kennen.)