Bij vulkaanuitbarstingen komt vloeibare steen als lava uit de aarde. Wanneer lava nog in de aarde zit, heet het magma. Magma komt uit de aardmantel of uit het onderste deel van de aardkorst.
De temperatuur van de magma ligt meestal tussen de 650 en 1100 graden Celcius. De meeste magma stolt onder het aardoppervlak waarbij stollingsgesteente ontstaat. Magma kan ook tijdens een vulkaaneruptie aan de oppervlakte komen. Dan heet het lava.
Magma of lava
De hete vloeistof in een vulkaan wordt magma genoemd. Komt diezelfde vloeistof buiten de vulkaan, dan heet het lava. Er kunnen tijdens een uitbarsting zelfs hele rotsblokken uit een vulkaan schieten, zo groot als vrachtwagens! Dat zijn stukken lava die al helemaal afgekoeld zijn.
Magma bestaat meestal uit vloeibare silica met daarin opgeloste ionen van alkalimetalen (zoals natrium en kalium), aardalkalimetalen (zoals magnesium en calcium) en ijzer. Magma's en lava's worden ingedeeld naar de hoeveelheid silica, van felsisch (silica-rijk) tot mafisch (silica-arm).
Wanneer de aardkorst heel dun is, komt het vloeibare gesteente (magma genoemd) dicht bij het oppervlak. Dat is een magmahaard, een soort grot. In deze grot kan een druk ontstaan die het magma omhoog perst. Het magma wordt naar de opening van de vulkaankrater geperst via een grote pijp.
Het is een soort kringloop, op de ene plaats komt er materiaal uit de aarde, op de andere plaats gaat er materiaal de aarde in. Het gaat dus nooit 'op' en er ontstaan geen holle plekken in de aarde.
Dit zijn bijvoorbeeld sommige metalen, zoals staal en titanium en kristallen van kwarts of zirkoon.
Maar het verder afkoelen van een dikke lavastroom kan heel lang duren. Bedenk dat lava een temperatuur heeft van ongeveer 1000°C, soms wat minder soms wat meer. Berekeningen hebben aangetoond na een uur de korst van de lavastroom al afgekoeld is tot ongeveer 400°C; dat is met een tempo van ongeveer 15°C per minuut.
Serao geloofde dat lava een mengsel van zand en aarde was, dat was gesmolten door de hitte van het vulkanische vuur. Hij beschreef "een stroom van vurige lava" in vergelijking met het water en de modder die na hevige regen van de vulkaan afstromen.
In principe is er bijna geen lava op de aarde. Lava ontstaat namelijk pas wanneer magma het aardoppervlak bereikt. Magma zit vooral onder de aardkorst in de aardmantel. Maar slechts een klein deel van de aardmantel bestaat uit magma.
Heel vroeger had Nederland wel een werkende vulkaan. Deze Zuidwalvulkaan ligt nu goed verstopt, op meer dan 2000 meter onder de bodem van de Waddenzee, in de buurt van Vlieland.
De temperatuur van een magma of lava hangt af van zijn samenstelling, en kan variëren tussen iets minder dan 600 °C en 1250 °C. Basaltisch magma/lava is de meest voorkomende soort en kent ook de hoogste temperaturen: ongeveer 1000 - 1250 °C. Magma's met een andere samenstelling zijn iets minder heet.
Wat gebeurt er als lava in de zee terechtkomt? De lava komt in het water terecht waarna er in de eerste plaats heel wat witte stoom te zien is. Op dat moment komen er ook (schadelijke) zoutzuurgassen vrij. Daarnaast is er sprake van een thermische explosie omdat de zee heel snel opwarmt.
1. Vesuvius. Via de Etna is de stap richting de Vesuvius – de beroemdste vulkaan die wij kennen – snel gezet. De Vesuvius ligt aan de westkust van het vasteland van Italië.
Vuurberg. Een vulkaan is een berg die in verbinding staat met het binnenste van de aarde. Daarbinnen is het bloedheet, zó heet dat in de mantel steen smelt. Dat vloeibare gesteente heet magma en ligt niet gewoon stil.
Chili staat met meer dan 1500 vulkanen op de zesde plek van de lijst omtrent landen met de meeste vulkanen wereldwijd (2017) na de Verenigde Staten, Rusland, Indonesië, IJsland en Japan.
Op het Indonesische eiland Java is een indrukwekkend natuurverschijnsel te bewonderen. Van de vulkaan Kawah Ijen in het oosten van het eiland stroomt blauwe lava. De blauwe vloeibare massa druipt langs de stenen van de vulkaan naar beneden. De kleur ontstaat door de gesmolten sulfiet die er in de grond zit.
De uitbarsting zal tot een einde komen, niet wanneer de magmakamer leeg is, maar wanneer het systeem opnieuw stabiel is. Dit betekent dat genoeg magma en/of gas is uitgebarst om de druk in de magmakamer te verminderen. Als de druk vermindert, zal de bewegingsnelheid van het magma in de vulkaanpijp of -spleet verlagen.
De lavaplant: een kleine kamerplant in lavagesteente
De lavaplant is een verzamelnaam voor verschillende plantensoorten die groeien in lava. Lava (scoria) is een vulkanisch gesteente dat wordt gewonnen vanuit de aardbodem. Het bevat van zichzelf veel mineralen en is dus een ideale bodem voor de plant.
De zon ligt op zo'n 149.598.000 km van de aarde. Dat is dus best wel ver. En dat is maar goed ook. De zon is namelijk heet, erg heet.
Volcán Acatenango. Met een hoogte van 3976 meter is de Volcán Acatenango de hoogste vulkaan van Guatemala. Deze slapende variant ligt op een kleine vijftien kilometer van Antigua. Beklim de vulkaan en blijf er een nachtje op slapen.
Lava is vloeibaar, maar je kan er niet in verdrinken. Dit geldt voor elke mob. Lava kan gebruikt worden om items te laten verdwijnen. Het textuur van de zon verandert wanneer je in lava zit.
Diamant is het hardste materiaal op aarde. Diamant wordt vaak gevonden op plekken met gestolde lava. Dit komt doordat vloeibaar diamant houdend gesteente door vulkaanuitbarstingen onder enorme druk naar de oppervlakte worden geperst. Door erosie kan het diamant houdende materiaal worden meegenomen door wind en water.
Volgens Wikipedia ligt de temperatuur van lava tussen 700 en 1200 °C (973 tot 1473 K). Het smeltpunt van diamant bij ongeveer 100.000 atm is 4200 K, wat veel hoger is dan de temperatuur van lava. Het is dus onmogelijk voor lava om een diamant te smelten. Een diamant is koolstof en brandt net als houtskool.