Een moedervlek (naevus) is een bruinzwarte huidvlek. Zo'n vlek ontstaat wanneer een bruine kleurstof (pigmentcellen) zich ophoopt in je huid. De meeste mensen hebben wel een paar moedervlekken. Gemiddeld zo'n 20 à 30, maar het kunnen er ook honderden zijn.
Een gezonde moedervlek heeft gelijkmatige grenzen. Dit betekent dat de randen schoon zijn en cirkelvormig of ovaal. Gezonde moedervlekken hebben allemaal dezelfde kleur, meestal bruin. Een ongezonde moedervlek kan zwart zijn of veel verschillende kleuren hebben.
ABCDE-regel voor melanoom
Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand. Color/kleur: de vlek of moedervlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren. Diameter: de vlek of moedervlek is groter dan 5 millimeter. Evolving/evolutie: de vlek of moedervlek jeukt, bloedt of verandert.
Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken
nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop. wondjes die niet goed genezen. bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
Dat is niet meteen reden tot zorgen. Soms jeukt de huid rondom een moedervlek en kunt u niets anders doen dan eraan krabben. Door het krabben kan de moedervlek opengaan en een beetje gaan bloeden.
Gewone moedervlekken zijn zichtbaar als bruine of zwarte vlekjes. Meestal zijn ze vlak, maar ook wel eens verheven of duidelijk bol of hobbelig. Ze kunnen in grootte, vorm of kleur nogal van elkaar verschillen. Kenmerkend is dat de vorm en kleur regelmatig zijn.
U kunt niet zelf een moedervlek weghalen. Een moedervlek zit diep in de huid en moet met de juiste medische kennis en zorg worden weggehaald. Het zelf weghalen van een moedervlek kan niet alleen littekens geven, maar kan ook gevaarlijk zijn wanneer deze niet goed wordt verwijderd.
Overmatige stress kan resulteren in 'stress uitslag' of netelroos. Netelroos bestaat uit verhoogde, roodkleurige plekjes of striemen. Het kan jeuken, soms ook tintelen of een brandende sensatie oproepen. Al treedt netelroos in de meeste gevallen op in reactie op een allergene stof.
Een melanoom op tijd herkennen is belangrijk. Meestal verschijnt er plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin vaak op een moedervlek, maar valt vaak op door een snelle groei, een grillige vorm of meerdere kleuren.
Ouderdomsvlekken komen evenveel bij mannen en vrouwen voor. Hoewel de meeste vlekken pas na je 50ste jaar ontstaan kun je ze soms ook op jongere leeftijd zien verschijnen, vanaf je 30ste jaar al. Ouderdomsvlekken zijn onschuldig en zullen later nooit kwaadaardig worden.
Hoe herken ik een kwaadaardige moedervlek ? De moedervlek mag niet a-symmetrisch groeien; d.w.z de ene helft ziet er anders uit dan de andere helft van de vlek. Een moedervlek mag niet van kleur of kleursamenstelling veranderen. Bij een melanoom zien we vaak verschillende tinten, bruin, zwart, wit, blauw of rood.
Wat is de overleving van melanoom? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 90 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Voor de puberteit komt het melanoom uiterst zelden voor. Daarna kan het op elke leeftijd ontstaan, maar meestal bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Het aantal patiënten met een melanoom is de laatste vijftien jaar sterk toegenomen, mogelijk vanwege een toegenomen blootstelling aan ultraviolette straling.
Bij de vroegdiagnostiek van melanomen inspecteert de huisarts de huidafwijking op kenmerken die op maligniteit kunnen wijzen. Hierbij komen veel kenmerken uit de klinische diagnostiek van AN aan bod, die men echter anders moet wegen: Asymmetrie: grilligheid van vorm pleit voor een melanoom.
Een moedervlek is een opeenhoping van pigmentvormende cellen in de huid. De meeste pigmentcellen – die onze huid beschermen tegen uv-straling – zijn gelijkmatig over de huid verspreid, maar door een onschuldige stoornis hopen ze zich op met een vlekje als resultaat.
Normale moedervlekken zijn vaak rond of ovaal en hebben 1 of 2 kleuren, bijv. donkerbruin en lichtbruin. Ook is de kleurverdeling van een normale moedervlek symmetrisch en egaal te noemen.
Vaak verdwijnen ze na een tot drie weken weer vanzelf, volgens het Huidfonds.
Dit is de meest voorkomende vorm van het melanoom. In ongeveer 75% van alle gevallen van melanoom betreft het de superficieel spreidende vorm. Zoals de naam al zegt groeit deze vorm eerst in horizontale richting voordat het de diepte in gaat. Dit groeiproces kan maanden tot enkele jaren duren.
Een melanoom kan ontstaan uit een bestaande moedervlek of plotseling uit pigmentcellen in een voorheen 'gave' huid. Een melanoom komt steeds vaker voor, vooral bij mensen met een blanke huid. In Nederland worden per jaar bijna 3000 nieuwe melanomen (ongeveer 10% van alle gevallen van huidkanker) ontdekt.
Petechiën (purpura of puntbloedingen) herken je als kleine puntjes in de huid die je niet kunt wegdrukken. Het zijn kleine onderhuidse bloedingen die lijken op rode uitslag. Petechiën is het meervoud van petechia, al wordt dit woord bijna nooit gebruikt.
Stressuitslag verschijnt vaak als verhoogde rode bultjes, netelroos genaamd. Ze kunnen elk deel van het lichaam aantasten, maar vaak zien we stressuitslag op het gezicht, de nek, de borst of de armen. Netelroos kan variëren van kleine puntjes tot grote striemen en het kan zich vormen tot clusters.
Heb je geregeld tintelingen in je handen, armen, schouders en nek, of in die lichaamsdelen een koud of verdoofd gevoel, dan kan dat wijzen op te veel stress. Houdt de stress aan, dan kan dit gevoel verergeren tot pijn. Er wordt dan vaak gesproken van RSI (Repetitive Strain Injury).
Voor het verwijderen van goedaardige moedervlekken uit cosmetisch oogpunt, kunt u terecht op het cosmetisch spreekuur van de dermatoloog. Er is geen medische reden om een goedaardige moedervlek te verwijderen. Maar moedervlekken die goedaardig zijn kunnen soms wel als ontsierend worden ervaren.
- Bij het verwijderen van moedervlekken door de afschaafmethode kan een klein restje van de moedervlek achter blijven. Deze rest kan later weer wat gaan groeien en dan wordt de moedervlek weer zichtbaar.
Ook na een shave-excisie kan er een klein littekentje achterblijven. Er is altijd een kleine kans dat de moedervlek terugkomt.