Een tropische cycloon, ook wel orkaan, cycloon, tyfoon of taifoen, is een tropische storm waarvan de windsnelheden de orkaandrempel, windkracht 12, overschrijden. Dat houdt in dat er windsnelheden voorkomen van meer dan 63 knopen, ongeveer 117 kilometer per uur.
Een orkaan is een enorme wervelstorm waarin windsnelheden voorkomen van boven de 117 km/uur. Het zijn enorme weersystemen die soms wel meer dan 1000 km in doorsnee zijn. Zware orkanen kunnen voor veel schade en slachtoffers zorgen. Orkanen moeten niet verward worden met tornado's.
Er is een botsing tussen warme lucht (van de zee) en koude lucht. Door deze botsing ontstaat er een lagedrukgebied . Dit 'gebied' gaat door wind vervolgens draaien en gaat steeds harder waaien. Bij het ontstaan van een orkaan verdampt er niet zomaar wat water, maar miljoenen liters zeewater.
Kenmerken van een orkaan
Zo heeft hij een warme kern: de warmste lucht bevindt zich in het midden, in het eventueel aanwezige oog. Verder is sprake van grote onstabiliteit dus er ontstaan constant zware buien. Tot slot moet er een gesloten circulatie zijn. De stroming rond een orkaan wordt niet onderbroken.
In het kort: een orkaan kan je het beste zien als een gebied met op grote schaal veel regen en veel wind. Een tornado is een wervelwind van meestal enkele tientallen tot enkele honderden meters breed. Hij is zichtbaar als 'slurf' en komt soms voor bij zeer sterke onweersbuien.
Wanneer storm
Een zware storm bereikt windkracht 10 en een en zeer zware storm windkracht 11. Windkracht 12 staat voor een orkaan. Een echte orkaan komt in ons land zelden voor en dat is maar goed ook.
De levensduur bedraagt gewoonlijk 5-10 dagen, maar is soms veel langer. In 2002 had Kyle een levensduur van 22 dagen; Ginger hield het in 1971 28 dagen vol. De meeste tropische orkanen komen tot ontwikkeling in een gebied tussen 5 en 20 graden noorder- of zuiderbreedte.
Zoek op tijd beschutting in hogergelegen gebouwen, dus in woningen boven het overstromingsniveau. Voor degenen die huis en haard niet kunnen of willen verlaten – of simpelweg eigenwijs zijn of te laat reageren op de actuele omstandigheden – volgen enkele belangrijke tips om een orkaan te overleven.
De orkaan Wilma is de sterkste orkaan die ooit is gemeten. Dat heeft het Amerikaanse Nationale Orkanen Centrum (NHC) woensdag bekendgemaakt. De storm was de afgelopen 24 uur al aangezweld tot orkaan van de zwaarste en ,,potentieel catastrofale'' categorie 5.
Als orkanen aan land komen is er geen warme opstijgende lucht meer van de zee. Hierdoor neemt de orkaan in kracht af. Als een orkaan weer op zee of in de oceaan komt kan de kracht weer toenemen.
Verlaat de route die de orkaan volgt, als dat mogelijk is. Orkaanwaarschuwingen worden meestal 24 uur van tevoren gegeven als ze verwacht worden. Blijf weg van de kust en van rivierbanken. Bescherm ramen en zorg voor een veilige plek voor voorwerpen die buiten staan en weggeblazen kunnen worden.
Tornado's komen vooral in het centrale deel van Verenigde Staten voor, gemiddeld zo'n duizend per jaar. In Nederland bereikt een windhoos zelden de kracht van een Amerikaanse tornado. In de twintigste eeuw gebeurde dat slechts enkele malen.
De kans dat een echte orkaan naar Europa komt is heel klein doordat de temperatuur van het zeewater te laag is bij Europa. Warm water is de brandstof voor een orkaan.
"Dat is eigenlijk heel simpel", vertelt Nicolien Kroon van Buienradar. "Warmte en vocht is de voeding voor een orkaan. Het zeewater moet daarom een minimale temperatuur van 27 graden hebben, wil een orkaan zich kunnen voeden", legt Kroon uit. "In Nederland hebben wij dat nooit.
Afgelopen seizoen raasden in vier dagen tijd drie stormen over ons land: Dudley, Eunice en Franklin. Storm Eunice staat in de top 3 zwaarste stormen in ruim vijftig jaar. In een deel van het land waarschuwden we 18 februari 2022 met een code rood. De eerste storm van het seizoen was Corrie.
Daar staat windkracht 11, oftewel zeer zware storm. De zwaarste windstoot die in Nederland ooit is gemeten, bedroeg 162 kilometer per uur, op 6 november 1921 in Hoek van Holland.
De wind en het water vernielen veel. Daarom bouwen ze in een gebied waar vaak orkanen zijn extra stevige huizen, met een kelder om te schuilen. Boven land neemt de wind snel af. Dit komt doordat de lucht boven het land kouder is dan boven de zee.
De schade die een orkaan of tropische cycloon aanricht is vooral het gevolg van de bijkomende stormvloed. Die is te wijten aan de sterke wind en lage luchtdruk. Het overgrote deel van de stormvloeden aan de oostelijke kusten van de Verenigde Staten wordt veroorzaakt door orkanen.
De schaal maakt onderscheid in vijf verschillende categorieën gebaseerd op windsnelheid, barometrische druk en de hoeveelheid stormvloed. Het U.S. National Hurricane Center classificeert orkanen van categorie 3 en groter als grote orkaan.
Tornado: Een tornado kan zo´n 15 a 20 minuten flink huishouden en “sterft.” De levensduur van een tornado is kort met een maximale lengte van een uur. Orkaan: Een orkaan is veel krachtiger. Tijdens het ontstaan van een tropische orkaan op zee, voed de orkaan zich met alle energie op zee.
En zolang de tornado bestaat, bestaat het oog ook. Als de tornado beweegt, beweegt het oog mee. Dat betekent dat ook die BIC, die immers leeft in het oog van de lichttornado, robuust is en het licht dus langere tijd gevangen kan blijven.
Boven zee is die wrijving vele malen minder aanwezig, waardoor het langs de kust vrijwel altijd harder waait. De meest windluwe plaats in ons land is Arcen met een jaargemiddelde windsnelheid van ongeveer 11 km/uur. Vlieland is het meest winderig met een gemiddelde windsnelheid van ongeveer 28 km/uur.
Op 6 februari viel in een groot deel van het land tussen 20 en 50 millimeter. Vlissingen noteerde een uurgemiddelde van windkracht 9 en daarmee was de tweede officiële storm van 2022 een feit en de eerste van februari.