In Amerika is het gebruikelijk dat u in restaurants een fooi geeft. De obers ontvangen een zeer bescheiden salaris, deze medewerkers zijn mede afhankelijk van fooien die de klanten geven. De gemiddelde fooi ligt rond de 15% van de rekening, 10% als u een slechte service heeft gehad en 20% als u bijzonder tevreden bent.
In Amerika is het heel normaal om fooi te geven. Vaak heb je de keuze om zelf het bedrag te bepalen, maar geen fooi geven is eigenlijk niet toegestaan. Bijna in elke situatie gelden ongeschreven regels omtrent fooi: in de taxi, in een restaurant en zelfs bij de kapper.
De vuistregel is vaak 5 tot 10 procent van het bedrag. Althans als je uit eten gaat. ,,Als je een drankje doet op het terras is vaak naar boven afronden al genoeg”, zegt Anne-Marie van Leggelo, directeur van Het Etiquette Bureau. ,,En bij een hotel is de fooi meegerekend in de prijs.
De trend is echter dat de tip omhoog gaat, je ziet tegenwoordig als 'aanbeveling' op de bon vaak 18% of 20% genoemd. Zeker in luxe restaurants is 20% gebruikelijk, in chique en dure tenten in New York wordt zelfs 25% verwacht.
Ongeacht of je in New York bent, of aan de Westkust van Amerika, het geven van een fooi is geen extra beloning maar een wezenlijk onderdeel van hun salaris. In de horeca verdienen medewerkers een minimumsalaris (of net iets meer) en vullen de fooien het salaris aan tot een modaal inkomen.
Dat hangt, zoals gezegd, van het land af, maar ook van het soort hotel of accommodatie. Gemiddelde bedragen voor verschillende landen: Amerika: afhankelijk van de accommodatie 2 tot 5 dollar per dag.
In sommige landen kun je beter geen fooi geven. In Japan, Singapore, China of Vietnam kun je je geld beter in eigen zak houden als het fooi betreft. Het horecapersoneel in deze landen waarderen het namelijk niet als je wat extra's geeft en kunnen dit zelfs als beledigend opvatten.
Hoewel het niet verplicht is, is fooi voor horecapersoneel toch een leuk extraatje. In Nederland is de vuistregel vaak 5 tot 10 procent van het bedrag.
In hotels is het niet verplicht om fooi te geven, tenzij u voor langere tijd in het hotel verblijft, of van extra services gebruik heeft gemaakt. Wel wordt het gewaardeerd als u de piccolo, portier of roomservice een paar euro fooi geeft. Taxichauffeurs kunt u 1 à 2 euro fooi geven of de rekening afronden.
Een fooi is in Turkije niet verplicht, maar men is wel gewend aan fooien in restaurants. Ze rekenen hierdoor stiekem wel op 5 tot 10%. Bij een taxirit is dit overigens geen gewoontegoed, al ronden de meeste toeristen het bedrag netjes naar boven af. In Italië gelden dezelfde taxi-regels.
Bij twijfel: 10 procent
Doorgaans is 10% de veiligste keuze. En in o.m. Duitsland, België, Scandinavië en Spanje ben je al met 5% even goede vrienden. Maar omdat fooien ook ter plaatse nogal kunnen verschillen, blijft de beste tip: vraag het een local!
Fooi geven is niet verplicht, maar het wordt wel gewaardeerd. Zeker wanneer het eten bijzonder lekker was of de service beter dan normaal, is een extraatje geven een mooi compliment. Je kunt dan 5 tot 10 procent van de gehele rekening aanhouden. Overigens geldt dat in de meeste landen alleen voor een avondeten.
Als je tevreden bent met je verhuizers is het gebruikelijk fooi te geven. Hoeveel is afhankelijk van de grootte van je verhuizing en wat je wilt/kunt missen. Richtlijn is € 15-20 pp voor een hele dag.
Over het algemeen is het geven van fooien in Japan niet verplicht, omdat de servicekosten al bij de rekening zijn inbegrepen. Ze kunnen zelfs schrikken als ze de fooi zien, dus het is beter om ze niet in een ongemakkelijke situatie te brengen door erop aan te dringen toch een fooi aan te nemen.
"Je geeft zo'n 15 tot 20 procent in een restaurant en ook taxichauffeurs, bezorgers, kappers of na een schoonheidsbehandeling geef je een fooi." In China en Indonesië is een fooi juist helemaal niet gebruikelijk, vertellen expats Wynne Zhou en Crystal Paruntu.
In de horeca is het gebruikelijk om 10 procent fooi te geven. "Maar het moet niet, het is een gevoelskwestie. Vind je bijvoorbeeld de service niet oke, dan zou ik het niet doen. En op sommige plekken tip je minder snel, zoals in een snackbar.
Fooien zijn niet belast in de loonbelasting omdat ze geen loon vormen, maar worden wel als belastbaar inkomen gezien voor de inkomstenbelasting. Je moet je ontvangen fooi dus wel als inkomen opgeven als je belastingaangifte doet.
Als er op uw werk dus een fooienpot is waar iedereen zijn fooi in moet doen, waarna de opbrengst onder de werknemers zal worden gedeeld, dan bent u ook verplicht om uw fooi af te staan. Zou u dat niet doen, dan maakt u zich schuldig aan diefstal c.q. verduistering en kan ontslag op staande voet volgen.
Volgens Lindner is het goed om de vuistregel aan te houden dat je 10 procent fooi geeft als het goed was. Maar in Nederland zegt Lindner dat je het ook prima kunt maken om geen fooi te geven. "Het is echt een extraatje", zegt hij.
Meestal 1 of 2 euro. Dit doe ik omdat ik vroeger zelf pizzas heb bezorgd en ik nog weet hoe lekker het was om een extratje te krijgen. Soms had ik meer fooi dan salaris aan het einde van de maand.
Fooi geven wordt meestal gemotiveerd als een beloning voor 'extra service'. Oftewel als aanmoediging voor horecapersoneel om hun best voor je te doen. Waarom andere beroepsgroepen het zonder fooi moeten doen? Fooi geven heeft ook iets neerbuigends.
Het korte antwoord is dat er geen regels zijn in Italië en dat het geven van fooi niet verplicht is en ook niet gebruikelijk. Dat komt deels omdat het Italiaanse bedienend personeel niet zo afhankelijk is van fooien als in bijvoorbeeld VS, en deels omdat het op sommige plaatsen al bij de rekening is inbegrepen.
Regels over fooi
Er bestaan ook geen wettelijke regels voor. Wel zijn er eerdere uitspraken vanuit de Hoge Raad die vaststellen dat de fooien die ontvangen worden door medewerkers ook van die medewerkers zijn. Als werkgever mag je dus nooit fooi inhouden. Geef je werknemers in ieder geval waar ze recht op hebben.