Bij mensen met een narcistische persoonlijkheid kunnen we onderscheid maken tussen kwetsbaar narcisme en grandioos narcisme. Bij kwetsbaar narcisme zien we vooral iemand die woedend reageert of overstuur raakt bij onrechtmatige behandeling, moeite heeft met het ontvangen van kritiek, en overgevoelig is voor falen.
Een verborgen narcist is overgevoelig (met name voor kritiek), voelt zich met regelmaat onbegrepen, is passief-agressief en voelt zich veilig als hij of zij macht heeft over anderen. Vaak heeft een verborgen narcist onpersoonlijke en/of stroeve relaties met zijn of haar omgeving.
Een neiging tot narcisme is vooral genetisch bepaald. Antisociaal gedrag: geeft anderen de schuld als iets niet lukt. Is licht ontvlambaar als hij niet krijgt waarop hij meent recht te hebben. Van het duistere drietal hangt narcisme volgens Delroy Paulhus het minst samen met criminaliteit.
Vaak zeggen narcisten dingen bewust om je te raken of onzeker te maken of houden. Als je hier vervolgens op ingaat, komt het geregeld voor dat ze zullen ontkennen dat ze dit ooit gezegd hebben en dat je dingen hoort die er niet zijn of dat jij dingen verdraait.
Voorbeelden van triggeren en overreacties:
Een man wordt verbaal grof wanneer zijn kind per ongeluk een voorwerp breekt. Een vrouw beschuldigt haar echtgenoot van een affaire als hij vijf minuten te laat thuiskomt. Een moeder verwerpt haar dochter, omdat ze na het ontvangen van een verjaardagscadeau niet bevalt.
Ook in bed. De meeste narcisten leven in de volle overtuiging dat ze onweerstaanbaar zijn in bed en dat hun bedpartner maar al te graag bereid is om aan hun fantasien te voldoen. Dit is overigens een reden waarom narcisten zo slecht om kunnen gaan met kritiek, krenking en met afwijzing. Ook in bed.
Narcisten gebruiken deze zinnen om je uit balans te halen, in verwarring te brengen waardoor je twijfelt zodat je alle aandacht op de narcist richt in plaats van op jezelf en op je eigen leven. Wat alle narcisten zeggen: “Ik heb dat nooit gezegd!” en: “Jij verdraaid ook echt alles wat ik zeg.!”
Een narcist valt juist op mensen met prachtige eigenschappen
Narcisten vallen op gevoelige en empathische vrouwen en mannen. Mensen met prachtige eigenschappen en waarden als zorgzaamheid, respect, eerlijkheid, openheid. Zorgzaamheid, bijvoorbeeld, zorgt ervoor dat je oog hebt voor de behoefte van anderen.
Mensen met narcisme zijn vaak veel energie kwijt aan hun gevoel van minderwaardigheid en hebben weinig oog voor anderen en hun eigen gevoelens. Toch voelen ze zich ook speciaal en uniek, waarbij ze vanuit hun minderwaardigheid kunnen denken dat ze bepaalde dingen niet hoeven doen, gewoon omdat ze er recht op hebben.
Narcisten hebben geen normale relatie met geld. Ze kunnen je om geld vragen, zelfs wanneer ze de belangrijkste kostwinnaar zijn of een goed betaalde baan hebben. Ze zullen niet snel hun partner mee uit eten nemen. Zuinig zijn is prima, maar pathologisch zijn over geld niet.
Narcistische mensen spiegelen dus continu. Met als doel: nooit ontmaskerd te worden. Als ze denken dat je nooit weg zult gaan, komt de ware negatieve aard naar boven. Ergens zou je kunnen denken: als hij/zij mij slecht behandelt dan sta ik dus dichtbij en beteken ik heel veel.
Je moet je voordoen alsof je dood bent voor hem. Vanaf vandaag kan hij niets meer over jou te weten komen, hij kan niet meer achterhalen hoe je je voelt, wat je aan het doen bent, of je er wel of niet mee zit etc etc. Negeren, wordt verteld, is het ergste wat je een narcist kan aandoen.
Dat er heel weinig narcisten zijn die daadwerkelijk zelfmoord plegen komt doordat de ware Zelf eigenlijk al afgestorven is bij dit type narcist. Het valse Zelf kan hierdoor niet anders dan emoties, gedrag en reacties van anderen te kopiëren en verbuigt of vertaalt dat naar eigen gebruik.
Wanneer de narcist iets niet bevalt, als hij zijn zin niet krijgt, of zijn ego wordt gekrenkt, dan kan hij je straffen door je soms uren of soms zelfs dagen te negeren en geen woord te zeggen. Deze vorm van de passief-agressieve soort woede noemen we de zogenaamde "stilte behandeling".
Narcisten houden van ruzie maken. Ze zullen je porren, uitlokken en provoceren. Als je niet hapt vinden ze dat frustrerend, omdat hun behoefte niet bevredigd wordt. Na een tijdje zullen ze boos worden, dan verveeld raken en uiteindelijk laten ze het los (in ieder geval met jou).
Hij voelt zich superieur aan anderen en eist bewondering en respect, zonder het te verdienen. Een narcist is buitengewoon moeilijk om mee te leven, hij eist het beste van alles en verwacht dat je continu aan zijn behoeften voldoet.
Manipulatie; Gaslighting, hoe de narcist jou gek maakt!
Hij is eigenlijk bezig met het verstoren van je eigen realiteitsgevoel. Jij gaat twijfelen aan je eigen gevoel, uitspraken en herinneringen. Wat jij ervaart wordt onderuit getrapt door de narcist op zo'n gemene wijze dat jij gaat twijfelen aan jezelf.
Nogmaals: Het antwoord op de vraag “kan een narcist van zijn kind houden?” luidt dus nee. Een narcist houdt alleen van diens eigen imago. Iedereen die daar tegenin gaat is in hun ogen een monster, zelfs als het de eigen kinderen zijn.
Wanneer een narcist klaar met je is zal hij of zij meestal niet moedig genoeg zijn om je te confronteren. In plaats van dat hij of zij je in de ogen kijkt en afsluiting biedt wanneer de relatie aan het einde is, zal hij of zij je toegang tot hem of haar blokkeren en gewoon aannemen dat je het snapt.
Een narcist kan beslist niet tegen kritiek. Je kunt ze dus pakken door in het bijzijn van anderen te bekritiseren. Doe dit vooral niet op een beledigende manier, want dan zal de groep zich tegen jou keren.
Narcisten bieden hun excuses niet aan omdat ze geen schuldgevoel hebben. Narcisten hebben geen empathie. Hierdoor kunnen ze gewoon niet begrijpen waarom de andere persoon gekwetst is of waarom hij zich ergens zorgen over maakt.
Ze kunnen niet om zichzelf lachen, al leent de situatie zich er voor. Narcisten zijn hooggevoelig, maar niet ten opzichte van anderen. Ze zijn alleen gericht op zichzelf. Als een narcist meent dat jij hem/haar uitlacht, kan dit zich weer gaan uiten in een woede-uitbarsting.
Twijfelen aan hun eigen waarnemingsvermogen, denken dat het aan henzelf ligt en luisteren niet naar hun intuïtie. Zij geven hun grenzen niet of onvoldoende goed aan. Zijn in de loop van hun leven onzeker geworden over zichzelf. Vaak ligt de gezinssituatie uit hun jeugd daar aan ten grondslag.