Burgerlijke StandIn bijbelse tijden hadden Joden geen achternamen. Mannen en vrouwen werden aangeduid met hun voornaam, vaak aangevuld met een patroniem, oftewel een naam verwijzend naar hun vader. Om een voorbeeld te geven: Mozes ben David, of Mirjam bat Aäron.
Oorsprong van Joodse namen
We kennen maar drie achternamen die in het algemeen Joods zijn, namelijk Levy, Cohen en Israël. Veel Joodse namen hebben een Duitse oorsprong door de Oostenrijks-Hongaarse wet uit 1787, die Joden verplichtte een permanente achternaam van het gezin te registreren.
Monosyllabische, beschrijvende namen zoals Schwartz (zwart), Weiss (wit), Roth (rood), Gross (groot), Klein (klein) en Stark (sterk) komen het meest voor bij Joden van Hongaarse afkomst.
The Jewish surname Meijer is a re-spelling of the Jewish personal name Meyer or Meir, as though it were the Dutch occupational or status name.
Op de website Jewish Genealogical research in the Netherlands vindt u genealogisch en historisch onderzoek over personen van Joodse afkomst in Nederland. Hier kunt u per plaats zoeken tussen allerlei Joodse stambomen.
Joden moesten dichter bij christelijke cultuur komen
Daarom moesten ze achternamen bedenken. Na 1787 voerden andere Duitstalige staten dezelfde regel in, en de namen verspreidden zich via het Jiddisch, de op het Duits gebaseerde taal die vrijwel alle joden in Midden- en Oost-Europa onderling spraken.
Vos is een Nederlandstalige achternaam.
Diernamen aannemen was voor de Asjkenazische Joden ook vrij gewoon. Er komen namen voor zoals de Beer, de Wolf, Schaap, de Leeuw, Gans, de Hond.
Simon is een jongensnaam die waarschijnlijk de Griekse vorm is van de Hebreeuwse naam Simeon. Deze naam is afkomstig van het woord 'sjema' of 'sjemang' dat 'luisteren, verhoren' betekent. Ook kan de vorm Simon ontstaan zijn onder invloed van de Griekse naam Simoon, die 'met een stompe neus' betekent.
Peereboom en Van Thijn zijn twee van de oudste Zaans-joodse namen. In 1829 was al een Peereboom als groenteventer werkzaam in Zaandam. Saartje was de kleindochter van Levij Salomon van Thijn, loot van de bekendste joodse slagersfamilie.
Frank is een voornaam, één uitleg is dat Frank een Germaanse naam is, die is afgeleid van de volksnaam van de Franken.
De Vries is een van oorsprong Nederlandse familienaam. De naam duidt op een Friese afkomst of iemand met Friese wortels.
De voornaam Jakob is afgeleid van de Joodse aartsvader Jakob. De Hebreeuwse naam יַעֲקֹב (Ya'aqov) is volgens het Bijbelboek Genesis 25:26 iets als 'hij die de hiel greep'.
Herkomst en betekenis Naomi
Naomi is een Hebreeuwse naam, de betekenis is 'lieflijkheid' of 'aangenaamheid'. Naomi is bekend uit de Bijbel, zij was de schoonmoeder van Ruth.
Het geslacht Citroen was een Amsterdams Joods geslacht. De “stamvader” van het geslacht, Roelof (1782 – 1814), handelde in groente en fruit en koos, bij de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811, de naam Limoen(e)man. De volgende generatie vond deze achternaam maar niets, en de naam Citroen werd beter gevonden.
Herkomst en betekenis Abel
Abel is een Hebreeuwse naam en betekent 'adem'. De naam is afgeleid van het woord 'hevel', dat 'adem' betekent. Ook kan het een vleivorm zijn van de naam Abe. Die naam betekent 'door adel schitterend'.
Ezra is een naam die afstamt van het Hebreeuwse woord voor 'hulp', in het Grieks en Latijns is dat esdras. In de Bijbel is Ezra een priester, onder zijn leiding kwam het volk Israël weer terug in Jeruzalem en hij zorgde ervoor dat het volk een nieuwe herstelde relatie met God kreeg.
Tirza is een Hebreeuwse meisjesnaam die 'bekoorlijkheid' betekent. In de Bijbel komt deze naam voor als persoonsnaam, maar ook als de naam van een stad.
De oorsprong van de naam Deen is voornamelijk Arabisch, waar het een belangrijke religieuze en culturele betekenis heeft.
Elias is een jongensnaam. Het is een erg Joodse naam en de meeste mensen met de naam Elias zijn dan ook oorspronkelijk Joods. De naam komt van Eli.
De naam Leo heeft een rijke geschiedenis en een Latijnse oorsprong. Het is afgeleid van het Latijnse woord 'leo', wat 'leeuw' betekent. Deze naam werd vaak gebruikt in de Romeinse cultuur en geschiedenis, wat bijdraagt aan zijn klassieke en tijdloze karakter.
Toen Joden uit Oost-Europa zich in ons land vestigden brachten ze vreemde namen in hun bagage mee. Sommigen werden als vanzelf Nederlands: Moischel (Moosje) werd Mossel, Herschel Heertje, Borensztajn Barnsteen, Eisenmann Azijnman, Kurt Koord, Fischel (kleine Ephraim, zie Misjpoge 13:113-116) Vissel, Aronson Erwteman.
De plaatsnaam Leeuwen wordt verklaard uit hlaiw = '(graf)heuvel'. Als familienaam van joodse burgers verwijst Van Leeuwen naar de naam Levie.
mening, als zoude de naam DANIËLS een kenmerkende en exclusieve Joodse naam zijn. Niets is echter minder waar; tot de dragers van die naam behoren zowel R.Katholieke, als Protestantse families en niet zeer talrijke Joodse!