Voor een normaal en relatief snel brood houd je een warme temperatuur van 20-30 °C aan. Het brood laten rijzen duurt dan ongeveer een uur. Wil je het brood langer laten rijzen, dan verlaag je de temperatuur. Zorg dat je het brooddeeg opnieuw goed afdekt om uitdrogen te voorkomen.
Vorm een bal van het deeg en leg die in een heel licht met olie ingevette kom. Dek af met een vochtige, schone theedoek of vershoudfolie en zet op een warme, tochtvrije plek. Laat het deeg rijzen tot het in volume is verdubbeld. De tijdsduur is afhankelijk van de temperatuur.
Re: deeg rijzen in de oven
Volgens mij kan je je deeg prima op kamertemperatuur laten rijzen, zeker met gist. Je moet wel zorgen dat je begintemperatuur van je deeg in orde is, dwz na het kneden moet het een graad of 26 zijn. Als je het dan goed afgedekt wegzet rijst het echt wel, ook al koelt het langzamerhand af.
Een deeg dat een te lange rijs heeft gehad kan in gaan zakken tijdens het bakken, ook kan het deeg extreem plakkerig worden waardoor het niet meer te bewerken is (dit noemen we ook wel overfermentatie).
Rijzen. Een deeg dat niet wil rijzen kan twee oorzaken hebben: het deeg is niet goed of lang genoeg gekneed, of het staat in een te koude omgeving. Als het deeg goed gekneed is dek je de kom af met folie of een schone theedoek en zet je deze op een tochtvrije plek. Minimaal op kamertemperatuur, maar liefst iets warmer.
Goed gerezen brood veert langzaam terug wanneer het wordt aangeraakt en vult de inkeping met uw vinger in ongeveer 10 seconden. Het deeg moet luchtig en wankel aanvoelen, maar niet zo vol lucht dat het breekbaar is. Overgerezen deeg zal helemaal niet terugveren als het wordt gepord.
Waarom wordt geadviseerd een natte theedoek op de kom te leggen waarin brooddeeg rijst? Gist in brooddeeg heeft onder andere vocht nodig om te kunnen groeien. Als je geen vochtige theedoek over de kom legt, wordt de bovenkant van het deeg droger en harder. Het deeg rijst dan minder goed.
Ja, het is mogelijk om het rijsproces te vertragen door het deeg in de koelkast te bewaren. In de avond doe je alle voorbereidingen zoals het kneden en 1e en 2e rijs, daarna gaat het deeg de koelkast in en de volgende ochtend (of later) haal je het deeg er uit en geef je het nog een narijs en kan je het daarna bakken.
Waarom moet een brooddeeg meerdere keren rijzen? Niets moet, je kan het deeg na één keer rijzen ook bakken. Dus na het kneden het deeg direct vormen en daarna laat je het deeg rijzen en als het voldoende gerezen is bak je het. Maar dat levert niet een mooi (hoog) en lekker brood op met een fijne kruim.
In principe is dat geen probleem. Je kan het brood de eerste keer laten rijzen zoals je het altijd zou doen. Kneed het deeg dan een tweede maal en laat het de tweede keer rijzen in de koelkast. Het deeg zal wat minder snel rijzen omdat het op een lagere temperatuur rust.
Laat het brooddeeg de hele nacht in de koelkast staan. Het aantal uur luistert niet heel nauw. Bij mij ligt het meestal tussen de 12 en 14 uur. Het deeg rijst gewoon door in de koelkast.
Hoe wordt ons brood luchtig gemaakt? Met rijsmiddelen creëer je luchtbelletjes in een deeg of beslag zodat het gebak of brood luchtiger wordt. Traditioneel wordt hiervoor desem of gist gebruikt. Bij het maken van desembrood voegen bakkers geen gist toe, maar een moederdeeg.
Wanneer water en meel worden gemengd, start er een proces dat uiteindelijk leid tot glutenontwikkeling. Het geeft het brood zijn structuur en elasticiteit. Als het deeg niet voldoende gekneed is of als er niet genoeg glutenontwikkeling heeft plaatsgevonden, kan het brood inzakken tijdens het bakken.
Een zelfgebakken brood is (meestal) goedkoper dan een brood van de warme bakker. In de prijs van een zelfgebakken brood zitten namelijk geen kosten voor de arbeidstijd of de verkooptijd, zoals dat het geval is bij de warme bakker.
Verwarm de oven voor op boven- en onderwarmte op 220˚C. Zet de oven, met hetelucht, 20˚C graden lager. Bakken: Snijd het brood eventueel in met een scherp mes. Bak het brood gedurende ongeveer 20 minuten op 220˚C, zet dan de oven terug op 200˚C .
De beste condities voor het rijzen van deeg voor je brood is een omgevingstemperatuur van iets boven de 30 °C, maar zeker niet lager dan 27 °C. Nog belangrijker dan de temperatuur is de relatieve luchtvochtigheid. Liefst is die 80% of iets hoger.
Als je het brood uit de oven haalt, bakt de waterdamp in het deeg het brood verder af.Als je de stoom laat ontsnappen, wordt het brood droger. Laat het dus volledig afkoelen voor je het aansnijdt. Zelfgebakken brood wordt bovendien sneller oud dan dat uit de winkel waardoor het ook sneller kruimelig wordt.
Vers gistdeeg moet ongeveer 30 minuten rijzen in de koelkast. Als het deeg te lang rijst, zal het bij bakken plat worden. Het is dus gevaarlijk om gistdeeg in de koelkast te bewaren.
Een deeg dat je koelt is een stuk steviger en kouder. Het plakt minder of niet, is makkelijk te verwerken en loopt -afhankelijk van de receptuur- nauwelijks uit.
Een handige tip is het gebruik van je oven om deeg te laten rijzen. Zet het deeg in de oven en doe alleen het ovenlampje aan. Dit maakt al snel een aangename temperatuur voor je deeg en je kunt het in zomer en winter toepassen. Maar leer vooral goed te kijken naar je deeg.
Mijn advies: trek wel minstens een paar uur uit voor de warming up. Als jouw deeg met ongeveer 4 tot 7 graden uit de koeling komt, dan is het echt niet met een half uurtje lekker op temperatuur. Twee uur opwarmtijd is het minimum, vaak is langer (een uur of 4 tot 6) beter.
Met de keukenmachine deeg kneden
Voeg eerst je deeg toe aan de kom van je keukenmachine met deeghaak. Zet de keukenmachine op een lage snelheid. Laat de machine het deeg 6-7 minuten kneden tot het volledig gemengd is.
Bakken met patentbloem
De gewone bloem uit de supermarkt is prima, maar heb je de keus, kies dan voor patentbloem. Patentbloem bevat meer eiwitten en is hierdoor perfect voor het bakken van brood, cakes en taarten. Bak je koekjes? Kies dan voor het beste resultaat voor gewone bloem.
Een vaatwasser is natuurlijk vochtbestendig en goed geïsoleerd, en dus perfect als rijskast! Een bakje heet water verwarmt de ruimte en brengt tevens de luchtvochtigheid omhoog. Wat een mooi idee om je kapotte apparatuur zo te recyclen!