Een ernstig gebrek is een gebrek waardoor de hechtheid van de woning in gevaar komt en dat alleen met kostbare ingrepen valt te herstellen. De garantie voor een dergelijk gebrek loopt af 10 jaar na oplevering.
ernstige gebreken, waarvan sprake is als de hechtheid van een gebouw wordt aangetast, of als het huis niet meer geschikt is voor zijn bestemming. Voor deze gebreken is aannemer na aansprakelijk gedurende 20 jaar na afloop van de onderhoudsperiode.
Verborgen gebreken zijn gebreken die je pas na de koop van het huis ontdekt. Denk aan een ernstige lekkage in de badkamer. Als eigenaar ben je hiervoor zelf verantwoordelijk. In principe komen alle kosten voor het oplossen van (verborgen) gebreken na de overdrachtsdatum voor jouw rekening.
Het moet gaan om gebreken die je zelf niet had kunnen opmerken en die de verkoper ook niet heeft gemeld. Bijvoorbeeld, als er een grote scheur in de muur zit, had je dit wel kunnen zien toen je de woning ging bezichtigen. Dit is dus geen verborgen gebrek.
Bewijzen verborgen gebreken maar hoe? Als koper dien je dus te bewijzen dat de verkoper bewust of onbewust gebreken niet heeft gemeld. Ofwel deze heeft verzaakt in zijn of haar mededelingsplicht. Ook dien je verborgen gebreken in kaart te brengen als koper voordat je een (geronde) klacht indiend bij verkoper.
Als verkoper blijf je aansprakelijk voor gebreken gedurende twee jaar nadat de koper het gebrek heeft gemeld, of redelijkerwijs had kunnen melden. De koper kan die termijn steeds verlengen door de verkoper eraan te herinneren dat hij hem aansprakelijk houdt voor het gebrek.
Voorbeelden van gebreken die het normale gebruik van een woning in de weg zouden kunnen staan, zijn bijvoorbeeld ernstige vocht- en schimmelaantasting, ernstige constructiegebreken, funderingsproblemen, de aanwezigheid van niet hecht gebonden asbest of (bodem)vervuiling met gevaarlijke stoffen.
Wanneer u een huis heeft gekocht, verwacht u niet dat het dak lekt. Niet alleen een daklekkage, maar ook een rot dak kan als verborgen gebrek optreden. In dat laatste geval bent u nog verder van huis.
Welke gebreken moet ik aan een koper melden? Laat ik maar duidelijk zijn: Alle gebreken waarvan je weet dat die er zijn. Dus zowel zichtbare als onzichtbare gebreken. De koper heeft een onderzoeksplicht maar daar kan jij je niet achter verschuilen.
Soms merkt u na de levering dat iets niet in orde is aan uw koopwoning. Als u dit voor de overdracht niet had kunnen ontdekken, is het een verborgen gebrek. Soms is verkoper 'aansprakelijk' voor het gebrek. Dat betekent dat hij het gebrek moet repareren, of de reparatiekosten moet betalen.
Een zichtbaar gebrek is een gebrek dat door een normaal oplettende koper bij de bezichtiging van het huis had kunnen worden geconstateerd. Denk bijvoorbeeld aan zichtbare scheuren in muren. Voor dergelijke gebreken zal de verkoper in het algemeen niet aansprakelijk zijn.
Bouwkundige gebreken zijn gebreken die niet met het blote oog zijn waar te nemen, maar die naar buiten komen nadat u het huis al hebt gekocht. U kunt de verkoper hier in veel gevallen achteraf op aanspreken.
Voor verborgen gebreken die binnen vijf jaar na aankoop ontdekt worden, kan de verkoper – en in sommige gevallen de makelaar – nog aansprakelijk gesteld worden. Op voorwaarde dat de koper nog niet eerder op de hoogte was van het gebrek en dat is aan te tonen dat het is ontstaan voordat de eigenaar de woning betrok.
Onderhoudsgebreken. Als huurder bent u verantwoordelijk voor het dagelijkse onderhoud van de huurwoning. De verhuurder is verantwoordelijk voor andere onderhoudsproblemen, zoals een lekkage, onvoldoende ventilatie van vochtige ruimtes of achterstallig onderhoud.
Verborgen gebreken worden opgenomen in het koopcontract. Het kan zijn dat een afspraak in het koopcontract op belangrijke onderdelen de wettelijke regels over de verborgen gebreken opzijzetten. Het is mogelijk om een aantal clausules op te nemen in de koopovereenkomst die aansprakelijkheid uitsluiten.
De aannemer is nu ook al op basis van het Burgerlijk Wetboek 20 jaar aansprakelijk voor verborgen gebreken. Van deze termijn mag je afwijken, en dit gebeurt ook in veel algemene voorwaarden in de bouw, zoals de UAV of de AVA. De termijn is dan 5 jaar voor verborgen gebreken en 10 jaar voor ernstige gebreken.
U wilt er dan ook niet aan denken dat u na de aanschaf te maken krijgt met onvoorziene problemen. Soms kunnen deze verborgen gebreken worden genoemd, wanneer deze voorafgaand aan de verkoop aanwezig waren, maar pas daarna zichtbaar werden. Voorbeelden zijn daklekkage, houtworm, asbest, maar ook een kapotte cv-ketel.
Mededelingsplicht verkoper
Als de verkoper op de hoogte is van een gebrek dat het normaal gebruik van de woning in de weg staat, dient hij dit aan de koper mee te delen. Doet hij dat niet, dan is de verkoper in beginsel aansprakelijk voor de schade die de koper vanwege het verborgen gebrek lijdt.
Als een geleverd huis niet geschikt is voor normaal gebruik, dan is de verkoper in principe aansprakelijk voor de gebreken die dat normaal gebruik verhinderen. De wet maakt echter een uitzondering voor gebreken die bij een koper bekend waren of bekend hadden kunnen zijn.
Oordeel. Omdat de lekkage heeft geleid tot aantasting van de draagconstructie, is er sprake van een ernstig gebrek.
Een typisch voorbeeld van een verborgen gebrek is opstijgend vocht, in zoverre het niet zichtbaar is (bijvoorbeeld door loshangend behang, schimmelvorming op een zichtbare plaats of een muffe geur, … enzovoort), of scheuren in de muren door een slechte fundering.
Vochtproblemen vormen steevast een onderdeel van verborgen gebreken. Denk aan een barst waarlangs water naar binnen vloeit, doorslaand vocht of een lekkage achter een muur die op het moment van de bezichtiging niet zichtbaar was.
Uit vaste rechtspraak volgt dat 'normaal gebruik' erop neer komt dat in de woning kan worden gewoond op een voldoende veilige manier, met een redelijke mate van duurzaamheid en zonder dat het woongenot wezenlijk wordt aangetast.
De verborgen gebreken die vaak voorkomen zijn asbest, (dak)lekkage, kapotte riolering, houtworm, verslechterde isolatie en ongedierte. Verborgen gebreken van een huis zijn ongemakken aan het huis zelf waardoor het huis niet meer bewoond kan worden in de loop van jaren.
Met een ouderdomsclausule wordt de aansprakelijkheid voor de verkoper beperkt mochten er zich na verkoop (verborgen) gebreken voordoen. Het gaat hierbij alleen om gebreken die niet bij de verkoper bekend waren ten tijde van de verkoop.