Sterren bewegen natuurlijk niet alleen naar ons toe of van ons af, maar ook zijwaarts. Die beweging is dus te 'zien' aan de hemel (door iedere paar jaar nauwkeurige positiemetingen te doen met telescopen) en deze beweging wordt de eigenbeweging van de sterren genoemd.
Als je tijdens een heldere, maanloze nacht vanaf een donkere plek gedurende langere tijd naar de sterrenhemel kijkt, is de kans groot dat je een 'vallende ster' ziet. Het is alsof een sterretje met vrij hoge snelheid langs de hemel schiet. Het verschijnsel duurt meestal niet langer dan een paar seconden.
Natuurlijk staan de sterren en de planeten zelf ook niet stil: ze lijken zich langzaam aan de hemel te verplaatsen als gevolg van de draaiing van de aarde. Maar soms zie je een object met vrij hoge snelheid tussen de sterren door bewegen.
'Vallende sterren'
Zij komen met een snelheid van meer dan 70.000 kilometer per uur de atmosfeer van de aarde in. Daar valt de meteoroïde uit elkaar. Door de energie van de botsing vertoont de atmosfeer een lichtspoor, op 75 tot 100 kilometer boven de aarde. Dat is de meteoor, of de 'vallende ster'.
Vallende sterren zijn door de eeuwen heen altijd beschouwd als een omen van een magische bevestiging. Als we tegenwoordig naar de nachtelijke hemel kijken en een vallende ster zien, zeggen we dat die ons geluk brengt. Door het zien van een vallende ster, krijg je de bevestiging dat je dicht bij je bestemming bent.
Wanneer ze in de baan van de dampkring komen vallen de meteoren uit elkaar en verbranden ze. Dit verschijnsel wat een lichtspoor oplevert speelt zich zo een 75 tot 100 kilometer boven de aarde af. Wanneer wij dit vanaf de grond waarnemen spreken we van een vallende ster.
Het licht van een ster die laag boven de horizon staat, moet een langere weg door de dampkring afleggen. Daarom zullen die sterren meer flikkeren. Een ster die hoog aan de hemel prijkt, fonkelt veel minder. Planeten en de zon fonkelen niet aan de hemel.
IJzermeteorieten zijn vaak glanzend en hebben vaak gladde kuiltjes die lijken op duimafdrukken in klei. Steenmeteorieten zijn matter en ook een beetje ruw. Meteorieten zijn ook vaak een beetje magnetisch. Om te testen of het een meteoriet is, kun je er een magneet bij houden om te kijken of hij de meteoriet aantrekt.
Hierdoor noemen sterrenkundigen deze meteorenzwerm de Perseïden. In de late avond en nacht van 12 op 13 augustus zie je de meeste meteoren aan de sterrenhemel doordat de aarde dan het stoffigste deel van het komeetspoor doorkruist.
De ruimte tussen de planeten is niet volledig stofvrij. Daarom kun je op een donkere nacht elk uur wel enkele meteoren zien. Maar als de aarde door een heuse stofwolk gaat, krijg je een mooi spektakel. Dan zie je onder gunstige omstandigheden soms tientallen vallende sterren per uur: een meteorenzwerm (film).
Elk type ster in het universum kan in botsing komen. Als ze nog 'levend' zijn, waarmee bedoeld wordt dat er nog kernfusie in plaats vind, maar ook als ze 'dood' zijn, betekenend dat kernfusie is stilgevallen.
Een meteoor is hetzelfde als een vallende ster, dat wil zeggen een lichtverschijnsel aan de hemel. Een meteoriet is daarentegen tastbaar: het is een steen die uit de lucht is komen vallen. De twee verschijnselen hebben natuurlijk wel alles met elkaar te maken.
Een ster die vlak bij de Poolster staat, beschrijft in de loop van een etmaal een klein cirkeltje, en zal dus altijd boven de horizon blijven. Sterren die op grotere afstand van de Poolster staan beschrijven grotere cirkels. Gedurende een deel van hun schijnbare dagelijkse beweging staan ze onder de horizon.
Over Algol. Op dit moment kun je de ster Algol 's nachts zien knipperen. Elke 69 uur daalt zijn helderheid tot slechts 30 procent van zijn normale niveau, en tien uur later is hij weer op vol vermogen. De naam Algol betekent 'demon' in het Oudarabisch en zijn gedrag houdt astronomen al bezig sinds de oudheid.
Dit boek geeft antwoord op de vraag hoe de sterren en sterrenbeelden heten die we in onze streken 's nachts aan de hemel zien staan. Daartoe zijn 48 sterrenkaarten opgenomen: voor elk van de 12 maanden telkens één van de westelijke, noordelijke, oostelijke en zuidelijke sterrenhe… Welke ster is dat ?
De Fukang Meteoriet - €1,7 miljoen
Een echt zeldzame vondst, omdat wetenschappers denken dat maar 1% van alle meteorieten die op aarde zijn gevallen pallasieten zijn. Deze meteoriet wordt geschat op 4,5 miljard jaar oud, wat betekent dat deze steen bijna dezelfde leeftijd heeft als onze planeet, of zelfs ouder.
Maar een enkele keer zijn het stukken groter dan een auto en dat is dan als een vuurbol aan de hemel zichtbaar met een fel lichtend spoor waar vaak kleuren in te zien zijn. Er breken vaak eerst kleine stukken af en meestal spat het laatste stuk met een donderende explosie uit elkaar.
Als je meent een meteoriet gevonden te hebben, moet vooraf in elk geval letten op de volgende dingen: Probeer eerst zelf een 'gewone verklaring' te vinden voor de vondst; bedenk dat de kans dat het echt om een meteoriet gaat, erg klein is.
Dat komt door twee dingen: de Zon en de lucht om ons heen. De Zon is een ster net als alle andere, alleen staat de zon veel dichterbij. Daardoor lijkt de Zon wel 10 miljard maal helderder dan de helderste sterren aan de hemel. De lucht om ons heen verstrooit veel van het zonlicht.
Sterren knipperen door stofdeeltjes in de atmosfeer
Tot het licht op de atmosfeer stuit, zo'n honderd kilometer boven je. Daar krijgt het licht van de ster het toch een beetje moeilijk, omdat in de dampkring overal obstakels zijn. Dat zijn luchtmoleculen, maar ook talloze stof, vuil- en vochtdeeltjes.
'Kleine sterren kunnen wel honderd miljard jaar oud worden. Grote worden 'maar' één miljard jaar oud. ' Het proces van verbranding duurt dus zelfs bij heel grote sterren nog ontzettend lang.
Kies een waarneemplaats met een vrije blik op de hemel, liefst zo donker mogelijk. De achtertuin is meestal donkerder dan de straatkant. Maar de beste locaties vind je buiten bebouwde - verlichte - gebieden. Hoe afgelegener, hoe minder lichtvervuiling, waardoor je ook de 'zwakkere' meteoren kunt zien.
Tussen 03.00 en 04.00 bereikt de meteorenzwerm Perseïden namelijk zijn hoogtepunt. In dat uur zijn er zo'n tien vallende sterren te zien. Ieder jaar bereikt de meteorenzwerm op hetzelfde moment het hoogtepunt.