Astigmatisme doet zich voor wanneer het oogoppervlak (het hoornvlies) of de lens daarachter niet rond is, maar ovaal, zoals een rugbybal. Hierdoor wordt het licht dat het oog binnenkomt vervormd, zodat het niet correct op het netvlies valt, met een wazig beeld als gevolg.
Als je astigmatisme hebt, heb je problemen met ver én dichtbij zien. Dat komt omdat het hoornvlies niet rond is, maar ovaal. Vergelijk het met een rugbybal, in plaats van een voetbal. Dit vervormt je beeld: een rond voorwerp zie je dan eerder ovaal.
Gevolgen van astigmatisme
U ziet wazig en onscherp, zowel van ver als dichtbij. De beelden zijn vervormd. U hebt last van hoofdpijn, vermoeidheid, en rode, branderige ogen.
Wees gerust: astigmatisme is een veelvoorkomende afwijking aan het oog. En het is makkelijk te corrigeren met contactlenzen of met een bril. Astigmatisme wordt ook wel een cilindrische afwijking genoemd.
Hoe herken je het? Bij een cilinderafwijking kun je wazig zien, moeite hebben met zien veraf en dichtbij en het gevoel hebben dat je niet goed kan focussen.
Ook kan de cilinder (astigmatisme) veranderen of toenemen bij bepaalde oogaandoeningen. Deze veranderingen kunnen van tijdelijk (wisselend) of blijvend van aard zijn.
Er zijn drie opties om astigmatisme te corrigeren: een bril, contactlenzen of een ooglaserbehandeling. Een bril of contactlenzen kunnen astigmatisme corrigeren (samen met bijziendheid of kortzichtigheid, indien nodig). Als alternatief kan laseren het astigmatisme corrigeren en u een helder zicht geven.
Astigmatisme, of een cilinder, is een vaak voorkomende aandoening die op elke afstand wazig of vervormd zicht kan veroorzaken. Het kan zich op elke leeftijd voordoen en vaak zijn mensen met astigmatisme ook bij- of verziend. In Nederland heeft bijna de helft van de mensen met een bril voor zichtcorrectie astigmatisme.
De mogelijke gevolgen zijn talloos en omvatten symptomen zoals hoofdpijn, nekpijn tot duizeligheid of dubbel zicht. Brandende of jeukende ogen zijn een ander symptoom. Deze zijn niet alleen het gevolg van het dragen van de verkeerde bril. Droge lucht kan ook de reden zijn.
Vaak neemt het astigmatisme in de loop van de eerste levensjaren af en verdwijnt geheel. In een aantal gevallen blijft het echter bestaan. Cilindrische brillenglazen kunnen dit corrigeren. Vaak gaat astigmatisme gepaard met hypermetropie (verziendheid) of myopie (bijziendheid).
Een cilinderafwijking (astigmatisme) wordt meestal gecorrigeerd met cilindrisch brillenglas, harde contactlenzen of speciale torische zachte contactlenzen. Een cilinderafwijking is ook goed te corrigeren met een ooglaserbehandeling of lensimplantatie. We corrigeren dan meteen ook eventuele verziendheid of bijziendheid.
Astigmatisme kan worden verholpen met cilindrische brillenglazen. Dit zijn glazen die in een bepaalde richting een groter brekend vermogen hebben dan in de richting er loodrecht op. Deze richting wordt uitgedrukt in graden.
Je ooglens kan niet alle stralen bundelen op het netvlies achter in je oog. Er ontstaan twee brandpunten, ieder met een eigen sterkte. Het verschil tussen deze 2 sterktes heet cilinder. Cilinderafwijking komt ook voor als je verziend of bijziend bent.
Herken de alarmsignalen van een oogziekte!
regelmatig flitsen of vlekken ziet. zicht in korte tijd erg achteruit is gegaan. dubbelziet met één oog. rechte lijnen opeens als golven ziet.
Ga in een een comfortabele positie op een stoel zitten en houd uw hoofd recht. Kijk vervolgens zo ver mogelijk twee of drie seconden lang in elke van de vier richtingen: omhoog, omlaag, links en rechts. Herhaal dit driemaal. Belangrijk: beweeg alleen uw ogen, niet uw hoofd.
1) Myopie astigmatisme: één oog of beide ogen lijden aan bijziendheid. De persoon ziet de verafgelegen voorwerpen wazig, maar staat scherp. 2) Hypermetropie astigmatisme: één oog of beide ogen lijden aan verziendheid. De persoon ziet de voorwerpen wazig, maar verafgelegen voorwerpen scherp.
Macula degeneratie is een oogaandoening waarbij schade ontstaat aan het centrale gedeelte van het netvlies: de gele vlek (oftewel de macula lutea). Als u macula degeneratie heeft, is uw beeld vervormd. Ook ziet u niet meer scherp en centraal minder details. Middenin uw beeld zit dus een wazige, vervormde vlek.
Lenzen met een cilinder (ook wel torische lenzen) zijn contactlenzen voor mensen met een cilinderafwijking. Dit noemen we ook wel astigmatisme. Normaal gesproken is het hoornvlies mooi rond, zoals een bal, waardoor lichtstralen precies op het netvlies vallen.
Wanneer je een nieuwe bril aanschaft, hebben je ogen enige tijd nodig om te wennen aan de nieuwe bril. Je kunt je in het begin een beetje duizelig, uit balans of het gevoel hebben dat je onscherp ziet. Dat is normaal. Neem vooral de tijd om te wennen en te rusten wanneer je je nieuwe bril of contactlenzen draagt.
Naast het wazige zicht, omvatten de symptomen duizeligheid, hoofdpijn, vermoeidheid of misselijkheid (bijvoorbeeld bij traplopen, omdat het zichtveld wazig wordt).
Bijziend en verziend Myopie
Naast bijziend, is er ook verziend. Bij bijziendheid komen de lichtstralen die het oog binnenvallen voor het netvlies samen, bij verziendheid achter het netvlies. Dit geeft problemen met dichtbij zien, zoals lezen, maar bij oudere mensen ook met verzien.
Waarom een maximumleeftijd voor ogen laseren? Strikt gezien staat er geen ouderdomsgrens op een laserbehandeling. Wel is het zo dat mensen vanaf de leeftijd van 45 jaar presbyopie of ouderdomsverziendheid ontwikkelen, waardoor men een leesbril nodig heeft.
De prijs is namelijk afhankelijk van de behandelaar, de lasermethode en de complexiteit van de oogafwijking. Hoeveel het je precies kost, weet je pas als je je ogen laat onderzoeken. Gemiddeld liggen de kosten voor ogen laseren tussen de 1.300 en 1.900 euro per oog.