Een tropische cycloon, ook wel orkaan, cycloon, tyfoon of taifoen, is een tropische storm waarvan de windsnelheden de orkaandrempel, windkracht 12, overschrijden. Dat houdt in dat er windsnelheden voorkomen van meer dan 63 knopen, ongeveer 117 kilometer per uur.
Wanneer storm
Een zware storm bereikt windkracht 10 en een en zeer zware storm windkracht 11. Windkracht 12 staat voor een orkaan.
Het windstille gebied in het centrum van een orkaan wordt het oog genoemd. Het oog heeft meestal een diameter van 30 tot 60 kilometer, maar het kan variëren van 8 tot meer dan 200 kilometer. In het oog is het windstil, regent het soms een beetje en is het vaak onbewolkt.
Twee Amerikaanse boeren, een in 1928 en een in 1951, omschreven het oog als een hoge wand van wolken. Daarin bliksemde het steeds en kleine orkanen probeerden zich met een sissend geluid los te rukken. Even was het windstil, je kon zelfs een glimp van de blauwe lucht opvangen en toen raasde de storm verder.
Het oog van een krachtige tropische cycloon is een regio van veelal rustig weer in het midden van die cycloon. Het is een min of meer rond gebied met een diameter van meestal 30 tot 65 km. Windsnelheid en bewolking in het oog zijn gering of niet aanwezig.
De snelheid bij tornado's is veel hoger dan bij orkanen, en de wind kan het in extreme gevallen bereiken de 500 kmh. In het geval van orkanen overschrijdt de windsnelheid zelden de 250 km / u.
Tornado: Een tornado kan zo´n 15 a 20 minuten flink huishouden en “sterft.” De levensduur van een tornado is kort met een maximale lengte van een uur. Orkaan: Een orkaan is veel krachtiger. Tijdens het ontstaan van een tropische orkaan op zee, voed de orkaan zich met alle energie op zee.
De orkaan Wilma is de sterkste orkaan die ooit is gemeten. Dat heeft het Amerikaanse Nationale Orkanen Centrum (NHC) woensdag bekendgemaakt. De storm was de afgelopen 24 uur al aangezweld tot orkaan van de zwaarste en ,,potentieel catastrofale'' categorie 5.
Een orkaan is een enorme wervelstorm waarin windsnelheden voorkomen van boven de 117 km/uur. Het zijn enorme weersystemen die soms wel meer dan 1000 km in doorsnee zijn. Zware orkanen kunnen voor veel schade en slachtoffers zorgen.
Het systeem wordt een orkaan genoemd als de windsnelheid boven de 32 m/s komt. Men spreekt van een sterke orkaan bij windsnelheden van 50 m/s of meer.
Een storm begint als een storing in de zone die warme van koude lucht scheidt. Het front is constant in beweging, en warme lucht wordt omhoog gestuwd terwijl de druk vlak bij het oppervlak daalt.
Boven zee is die wrijving vele malen minder aanwezig, waardoor het langs de kust vrijwel altijd harder waait. De meest windluwe plaats in ons land is Arcen met een jaargemiddelde windsnelheid van ongeveer 11 km/uur. Vlieland is het meest winderig met een gemiddelde windsnelheid van ongeveer 28 km/uur.
De gemeten windsnelheden zijn meestal tussen 120 en 250 kilometer per uur en soms meer dan 400 kilometer per uur. Tornado's hangen samen met onweersbuien in vochtige lucht en sterke wind op enkele kilometers hoogte.
Op KNMI-weerstation Cabauw, bij Lopik, werd een windsnelheid van 145 kilometer per uur gemeten. Niet eerder werd in ons land zo ver landinwaarts zo'n zware windstoot gemeten. Bij de storm begin 1990, de zwaarste ooit in Nederland, werd uiteindelijk zelfs orkaankracht 12 gehaald, iets dat in ons land zelden gebeurt.
Al bij windkracht 7 gevaarlijk
Bij de proeven bleek dat een lege lichte combinatie al bij windsnelheden van 55 km/u (windkracht 7) gaat kiepen. Een volgeladen doet dat pas bij 74 km/u (windkracht 8).
Spreekt het weerbericht over windkracht 8 (een stormachtige wind), dan is de verwachting dat de windsnelheid gemiddeld over tien minuten tussen 17,2 en 20,7 meter per seconde (62-74 kilometer per uur) ligt.
"Dat is eigenlijk heel simpel", vertelt Nicolien Kroon van Buienradar. "Warmte en vocht is de voeding voor een orkaan. Het zeewater moet daarom een minimale temperatuur van 27 graden hebben, wil een orkaan zich kunnen voeden", legt Kroon uit. "In Nederland hebben wij dat nooit.
Tijdens de zwaarste storm van de 20e eeuw, op 7 september 1944, zijn in Vlissingen windstoten voorgekomen van naar schatting 175 km/h. Op 5 november 1948 trok een windhoos toevallig precies over de windmeter op Vlieland: resultaat was een windstoot van 202 km/h, de hevigste windstoot ooit in Nederland gemeten.
De laatste storm van betekenis die we in Nederland hadden, was Ciara die op zondag 9 februari 2020 over het land trok. Ook toen werd flink wat schade aangericht en was er in de loop van de dag flink wat overlast door de harde wind.
De Tri-State Tornado was een tornado die op 18 maart 1925 de Amerikaanse staten Missouri, Illinois en Indiana trof. De tornado staat bekend als de dodelijkste en zwaarste tornado uit de geschiedenis van de Verenigde Staten, waarbij de windsnelheid 416 km/uur haalde.
Probeer in ieder geval nóóit weg te rijden van de storm, deze kan snelheden van wel 200 kilometer per uur bereiken dus daar is geen ontkomen aan. Het beste is om gewoon uit je auto te stappen. Zoek greppels en riolen langs de weg. Als je hier in gaat liggen ben je veilig voor naderende draaikolken.
Eerst ontstaan onweersbuien die uitgroeien tot een tropische storm. Wanneer de windsnelheden in de storm boven de 117 km/uur komen, wordt van een orkaan gesproken. De buien in de orkaan ontstaan doordat grote massa's vochtige warme lucht met grote snelheid opstijgen tot zo'n 16 kilometer hoogte.
In Amerika komen vaak tornado's voor. Warme, vochtige lucht van de oceaan botst daar op droge woestijnlucht uit Mexico en koude lucht uit Canada. In Nederland is de kans op zo'n verwoestende storm erg klein, omdat de omstandigheden hier anders zijn.
Verwoestend natuurverschijnsel niet precies voorspelbaar
Het gebied waar een tornado zich gaat ontwikkelen is vaak voorspelbaar maar niet de precieze plaats en het exacte tijdstip. Door die voorspellingen kunnen mensen voor de kick een tornado opzoeken.