Iedere eigenschap en persoonlijke kwaliteit heeft zijn valkuil. Je kunt valkuilen nog het beste vergelijken met slechte eigenschappen. Een valkuil is dan ook een eigenschap of kwaliteit die je te veel, of als destructief talent, inzet en laat zien.
Zoals hierboven in het kernkwadrant van behulpzaam is uitgelegd, is de valkuil van behulpzaam zijn om jezelf op te offeren. Je staat te veel klaar voor anderen waardoor je jezelf vergeet. Je bent loyaal, betrokken, gehoorzaam en 'nee' zeggen doe je niet snel.
Gedrevenheid is een kernkwaliteit. Wanneer je doorslaat omdat je niet van stoppen weet dan ben je in de valkuil van fanatisme terechtgekomen. Dat is niet sterk! Wanneer je leert om jouw gedrevenheid goed in te zetten dan weet je ook van ophouden en ken je de grens.
Dan wil je betrouwbaar zijn, maar je komt er zelf mee in de problemen. De valkuil van betrouwbaar is er dus wel. Wanneer je te betrouwbaar bent, word je naïef of kwetsbaar. Misschien soms te degelijk, dogmatisch, te principieel of zelfs saai of te braaf.
Vriendelijkheid wordt een valkuil waarin je jezelf kwijtraakt. Psychologe Jacqui Marson heeft in haar jarenlange praktijk veel met deze andere kant van vriendelijkheid te maken. Het is erg lastig om los te breken van vertrouwde gedrags- en denkpatronen die de belangen van een ander boven de eigen belangen stellen.
De valkuil van geduld is er ook en misschien herken je die wel: teveel tijd nemen en geen notie nemen van deadlines. te langzaam werken en niet begrijpen dat er druk is bij anderen of dat er deadlines zijn gesteld. dood gemoederd aan het werk gaan terwijl anderen in de stress zitten omdat iets af moet.
Valkuil: Onderdanig
Door je trouwe opstelling naar andere toe kun je jezelf gemakkelijk wegcijferen ten gunste van die ander. Waarbij je over je eigen grenzen heen gaat. Anderen kunnen hierdoor gemakkelijk misbruik maken van jouw loyaliteit en trouw.
een groot ego: egocentrisch of egoïstisch. profiteren graag van een ander. denken veel aan zichzelf en zijn niet gericht op een ander. willen best wat voor een ander doen als ze er maar beter van worden.
Je slechte eigenschappen zijn bijvoorbeeld dat je ongeduldig en chaotisch bent of moeilijk nee kan zeggen. Maar bekijk het eens vanuit een ander perspectief. Deze eigenschappen tonen ook aan dat je gedreven bent en een hart voor de zaak hebt.
Alle zaken waar je goed in bent of die je helpen om het beter te doen in het leven zijn jouw sterke punten en dingen die verbetering nodig hebben of je beperken om jouw beste zelf te zijn worden beschouwd als zwakke punten.
Om erachter te komen wat jouw competenties zijn is het handig om terug te kijken op je loopbaan. Pak je cv er eens bij en kijk er goed naar. Bekijk waar je met veel plezier hebt gewerkt. En kijk welke functies of werkzaamheden je leuk vond om te doen en waar je goed in bent.
Als leergierige heb je echter een valkuil waar je makkelijk in stapt. Je zet je nieuwe kennis en vaardigheden nauwelijks in, omdat het meer gaat om het proces van leren dan in de praktijk brengen ervan. Tenminste als je het gevoel hebt dat het niet goed genoeg is.
Voorbeelden van valkuilen bij luisteren:
je wilt een goede indruk maken en onderbreekt je gesprekspartner/klant en maakt diens zin af. je voelt je onzeker wanneer je manager aangeeft dat hij niet veel tijd heeft. je denkt dat je korting moet geven omdat de klant over prijzen begint te praten.
Betrokkenheid heeft ook een valkuil en dat noem ik: emotionele over-betrokkenheid. In dat geval is het moeilijk om los te laten. Je hebt je zo verbonden met jouw werk, of je voelt je zo verbonden met een situatie of met een persoon dat je snel over jouw eigen grens gaat of toestaat dat anderen over jouw grenzen gaan.
Valkuil: Naïef
Maar wat als je te optimistisch bent en je de realiteitszin uit het oog verliest. Het gevaar is dat je zaken te rooskleurig stelt en daarmee ook teleurgesteld als het niet uitwerkt zoals jij hebt bedacht.
De valkuil voor zorgzaam is bemoederend of te zorgzaam zijn. Overzorgzaam komt voort uit een overmatige gerichtheid op de ander. Je wilt dat het goed gaat met die ander. En je spant zich volop in om dat te bewerkstelligen.
Ongezonde nieuwsgierigheid: valkuil
wanneer je onbescheiden iemand het hemd van het lijf vraagt en vragen stelt waar je niks mee te maken hebt. wanneer je een bemoeial wordt en indringt in iemands privacy. wanneer je vraagziek wordt, ook naar zaken die niet tot jouw verantwoordelijkheid behoren.
Wanneer je een hoog inlevingsvermogen hebt is het gevoelloos oordelen over een ander een echte allergie voor je. Ook is een hoge mate van onverschilligheid in dit geval een echte allergie voor je. Door zelfbescherming kun je in een allergie terecht komen waardoor je overprikkeld kunt raken.
We noemen die kwaliteiten ook wel kernkwaliteiten. Het zijn de eigenschappen die tot je kern behoren, ze maken je tot wie je bent. Het zijn dus de eigenschappen die bij je opkomen als je aan iemand denkt of als je iemand omschrijft. Gemiddeld heeft een mens zo'n vijf tot zeven kernkwaliteiten.
Een kernkwaliteit is 'hoe je bent' en dat is wat anders dan hoe je soms 'doet'. Anders gezegd: je kunt je anders gedragen dan hoe je eigenlijk bent. Je doet je soms anders voor dan hoe jij de dingen voelt en ervaart. En dat kan gevolgen hebben voor jouw communicatie en hoe je overkomt op anderen.
De valkuil van enthousiasme
Dat zal gebeuren wanneer je als overdreven uitbundig overkomt op anderen. Of wellicht ben je soms overweldigend. De omgeving wil je dan temperen. Eigenlijk zegt men: 'doe niet zo onstuimig' en 'reageer eens wat nuchterder'.