Het Waals gewest is overwegend Franstalig, maar vormt geen eenvormig Franstalig gebied. Wallonië herbergt een grote variatie aan talen en streektalen. Er worden zowel Romaanse als Ripuarische streektalen gesproken.
Het Waals (Walon) is een Romaanse streektaal die in het grootste deel van Wallonië gesproken wordt door een deel van de bevolking. Waals wordt ook gesproken in de regio Givet in het Franse deel van de Ardennen. Volgens schattingen zijn er in totaal 600.000 sprekers.
Anders dan in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het onderwijs van het Nederlands in Wallonië niet verplicht. Op de meeste lagere scholen kunnen de leerlingen ervoor kiezen vanaf de vijfde klas. In het middelbaar moet vanaf het eerste jaar minstens één vreemde taal worden gekozen.
De taalgrens is de taalkundige grens tussen het Noordelijke Nederlandstalige gebied in het Vlaamse Gewest, het Zuidelijke Franstalige gebied in het Waalse gewest, het Zuidelijke Duitstalige gebied in het Waalse Gewest en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
het Franse telsysteem vertoont kenmerken van een vigesimaal systeem. In een dergelijk systeem wordt er niet per 10 geteld (zoals in een decimaal systeem) maar per 20. Een behoorlijk aantal talen in de wereld maakt van een dergelijk systeem gebruik.
Personen die regionaal Frans spreken worden heel vaak verward met diegenen die Waals spreken. Ze vertegenwoordigen echter een volledig andere taalkundige realiteit. De Petit Robert beschouwt het Waals nog als een “regionale verscheidenheid van het Frans in België”. Taalkundig gezien is dit niet correct.
Van de ruim 11 miljoen Belgen spreekt ongeveer 60 procent Nederlands. Nederlands is de officiële taal van Vlaanderen en van het tweetalige Brussel waar ook Frans wordt gesproken. Duits is de derde officiële taal in België.
In Vlaanderen is het Frans verplicht als tweede taal in het onderwijs. In Waalse scholen is het Nederlands momenteel niet verplicht. Als gevolg daarvan hebben de Walen moeite met de eerste landstaal.
België is niet twee- of drietalig. Dat zou immers betekenen dat op elke plek in het land zowel Frans als Nederlands wordt gesproken, zowel door de bevolking als door de overheid. België is ingedeeld in drie eentalige taalgebieden en het tweetalige Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Het Belgisch-Nederlands, meestal Vlaams genoemd, is een variant van het Nederlands zoals die in België gebruikt werd en nog steeds wordt, en onderscheidt zich van het Standaardnederlands door haar accent en enkele typische woordkeuzen.
Dat heeft allemaal te maken met die zware overstromingen in juli, in het oosten van ons land. In de Waalse gemeente Angleur kunnen de leerlingen uiteindelijk toch weer naar school, maar in Pepinster, één van de zwaarst getroffen gebieden, kan niet iedereen terug naar zijn eigen school.
Het Vlaams wordt niet als officiële taalbenaming erkend, hoewel die benaming officieus wijdverspreid is en vroeger als officieel gold in de plaats van Nederlands. Toen werd daarmee een afwijzing aangegeven van het Nederlands als taal van een 'vreemde' natie.
In het noorden, het huidige Nederland, ontwikkelde het Nederlands zich verder tot een moderne standaardtaal. In het zuiden, het huidige België, werd het Frans dominant als cultuurtaal, ook in de oorspronkelijk Nederlandstalige provinciën, en vond er voor het Nederlands nog geen verdere standaardtaalontwikkeling plaats.
De taal van de Statenbijbel, die dus Belgische invloeden heeft, gaf richting aan de officiële taal van het Nederlands. Kortom: Je kunt niet zeggen Nederlands of Belgisch was eerder. Ze zijn beide uit het Nederduits ontwikkeld.
Het Vlaams kreeg een plaats naast het Frans in de rechtspraak en in 1883 werd het recht op onderwijs in het Vlaams ingevoerd. Met de uitvaardiging van de gelijkheidswet van 1898 werd het Nederlands en het Frans gelijkgesteld. Hiermee werd België dus officieel tweetalig.
Er zijn ongeveer 24 miljoen Nederlandstaligen. Ongeveer 17 miljoen van hen wonen in Nederland, 6,5 miljoen in België, en 400.000 in Suriname. Daarmee is het Nederlands een van de 40 meest gesproken talen in de wereld. Als je bedenkt dat er wereldwijd meer dan 6000 talen gesproken worden, dan scoort het behoorlijk hoog.
Verplichte taal
De situatie bij ons is dat Frans verplicht is als eerste vreemde taal in Vlaanderen vanaf tien jaar en dat blijft een hoofdvak tot achttien jaar", legt Van der Velde uit. "In Wallonië kan je kiezen of je Engels of Nederland doet.
Vanuit hun calvinistische cultuur hebben Nederlanders geleerd om niets voor elkaar te verbergen. Daarom praten ze luid en doen ze hun gordijnen niet dicht. Ze hebben een doorgedreven praatcultuur ontwikkeld.
Cultuurverschillen tussen België en Nederland worden vaak onderschat. Belgen denken in de regel niet zo positief over Nederlanders: ze zijn lomp, arrogant, onbeschoft en te expliciet. Andersom denken Nederlanders vaak wel positief over Belgen: ze zijn in hun ogen creatief, levenslustig, grappig en bourgondisch.
De Fransen en de Nederlanders zeggen dat de Belgen een beetje domniet slim, niet intelligent zijn.
Belgisch-Nederlands, Zuid-Nederlands of Vlaams is de aanduiding voor woorden, uitdrukkingen en grammaticale constructies die alleen in de Vlaamse variant van het Standaardnederlands algemeen voorkomen.
In de Franssprekende delen van Zwitserland en België hebben 70, 80 en 90 wel 'eigen' getalnamen, namelijk: septante (zeventig), octante (tachtig) en nonante (negentig).