De voornaamste zoute smaken zijn natriumchloride (keukenzout), kaliumchloride, ammoniumchloride (salmiak) en lithiumchloride. Deze stoffen vervallen in ionen in het speeksel en de Na+ en Li+ ionen veranderen de lading in de receptorcellen in de tong om zo een reactie op gang te brengen.
De zoute smaak van keukenzout blijkt grotendeels afkomstig te zijn van de natriumcomponent; het chloridegedeelte levert vermoedelijk alleen een indirecte bijdrage aan de zoutimpressie. De smaakcellen signaleren zout vooral via honderden minuscuul kleine poriën in het celmembraan, de zogenaamde ionkanalen.
De sporen van diverse mineralen, deeltjes klei en andere afzettingen geven de zoutkristallen hun kleur. Geraffineerd (gezuiverd) keukenzout bevat nauwelijks iets anders dan natriumchloride. Het is daarom wit van kleur. Ongeraffineerde zoutsoorten kunnen iets anders smaken dan geraffineerd zout.
Zeekraal is te verkrijgen in poedervorm. Het groeit in zout water en heeft daarom een zoute smaak. Doordat het minder natrium bevat dan gewoon zout, is het een stuk minder schadelijk.
Recent onderzoek aan de Universiteit van Miami wijst uit waarom: naast de vier primaire smaken zoet, zout, zuur en bitter bestaat er nog een vijfde smaak: umami. Wat je ruikt en proeft, bepaalt hoe iets smaakt.
Zout, pittig, zuur, vet, umami, bitter en zoet zijn de zeven smaken die je wilt gebruiken in de keuken.
Amerikaanse onderzoekers hebben ontdekt dat de mens naast de basissmaken zoet, zuur, zout , bitter en umami, een zesde smaak kan onderscheiden. Het gaat om koolhydraten die we aantreffen in brood, aardappelen, pasta en rijst.
Nestlé's MAGGI gaat voor minder zout. Zout speelt een belangrijke rol in voeding op het gebied van smaak, textuur en houdbaarheid. Nederlanders krijgen echter nog steeds meer zout binnen dan het door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen maximum van 6 gram per dag.
Voordeel zout
Zout is een natuurlijk mineraal dat oorspronkelijk uit de zee komt en is één van de vijf basissmaken die we kunnen waarnemen met onze tong. Naast je tong spelen geur, ogen en hersenen een belangrijke rol bij het waarnemen van smaak.
Leonard Hofstra is hoogleraar cardiologie bij Amsterdam UMC en weet alles over zout en wat het voor invloed heeft op de gezondheid. Volgens hem maakt het voor de smaak niet uit welk soort je eet. "Als je een blinde smaakproef doet, zou je er niet uitvissen of je keukenzout of zeezout eet.
Het meeste zout krijg je binnen via vleeswaren, kaas, brood, soepen in blik of pak, kant-en-klaarmaaltijden, pizza's, sauzen en snacks. Fabrikanten voegen zout niet alleen toe vanwege de smaak, maar ook voor de houdbaarheid en structuur van een product.
Tijdens het kauwen ga je na ongeveer twintig tot dertig seconden een andere smaak ervaren dan de eerder vernomen zoet en zuur; ietwat hartig. Dat is umami.
Zout is natuurlijk geen kruid en geen specerij. Het wordt wel nagenoeg altijd gebruik bij koken en bakken, maar je kunt er ook veel te veel van binnenkrijgen. Dan kan het zelfs schadelijk zijn, maar je kunt ook niet zonder.
Zoete etenswaren
Van etenswaren die een zoete smaak oproepen, is kristalsuiker waarschijnlijk de bekendste. Verder kun je denken aan honing, koekjes, vla, banaan of bijvoorbeeld een rijpe aardbei.
Te weinig zout (minder dan 6 gram per dag) is volgens een nieuwe studie ook niet goed voor het hart. Of je nu een normale bloeddruk hebt of een verhoogde bloeddruk, te weinig zout zou het risico op hart- en vaatziekten verhogen. De meeste Belgen eten meer dan 6 gram zout per dag.
Welke kaas bevat minder zout? Alle jonge kazen, en dan met name de boerenkazen, hebben een lager zoutgehalte. Dit geldt bijvoorbeeld voor Maaslander, maar ook voor Emmentaler 45+ kaas, Milner, hüttenkäse, Leerdammer kaas en Goudse boerenkaas.
In Aromat zat altijd melkpoeder, maar tegenwoordig zijn er ook vegan varianten. Het is een 'smaakverfijner' en ik gebruik het vooral graag in plaats van zout om vegan kaassauzen lekker hartig te maken. Deze is 'zonder smaakversterkers', maar er zit wel gistextract in. De natriumarme variant is ook vegan.
Ingrediënten. Zout, smaakversterker (E621, E631, E627), MELKSUIKER, aardappelzetmeel, palmvet, ui, specerijen (knoflook, kurkuma), aroma's (bevat SELDERIJ). Kan gluten en ei bevatten.
Zeezout bevat vergeleken met gewoon keukenzout een klein beetje meer mineralen, zoals bijvoorbeeld magnesium en calcium. Dit is zo weinig dat het (bij normale consumptie) niet bijdraagt aan het halen van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden.
Zoet, bitter, zout, zuur en umami; iedereen ter wereld proeft deze vijf basissmaken.
In de enge zin van het woord is smaak de rechtstreekse gewaarwording die eten of drank oproept in de mond. Daarvoor beschikken we over smaakpapillen. Dit zijn groepjes cellen op de tong en achterin de mondholte waarmee we 5 basissmaken kunnen waarnemen: zoet, zuur, zout, bitter en umami (hartig).