Het lichaam heeft een natuurlijk ritme dat onze slaap-waakcyclus reguleert. Dit ritme wordt onder andere beïnvloed door factoren als licht en donker. Een perfecte tijd om naar bed te gaan, is wanneer we van nature moe beginnen te worden. Dit is meestal ergens tussen 8 en 11 uur 's avonds.
Optimale inslaaptijd. Het ideale tijdstip om naar bed te gaan is tussen 22.00 en 23.00 uur. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 88.000 volwassenen uit het Verenigd Koninkrijk, die bijna 6 jaar zijn gevolgd. Zowel eerder als later in slaap vallen, gaat gepaard met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Ons lichaam heeft een natuurlijk circadiaans ritme dat onze slaap-waakcyclus reguleert. Dit ritme wordt beïnvloed door externe factoren zoals licht en donker. Een goede tijd om naar bed te gaan is vaak wanneer ons lichaam van nature slaperig begint te worden, meestal ergens tussen 20:00 en 23:00 uur.
De meeste volwassenen slapen gemiddeld 8 uur per nacht. Kortslapers zijn al na 6 uur uitgerust. Langslapers hebben 10 uur slaap nodig. Wanneer je ouder wordt, verandert je slaappatroon.
Moet je morgen om 7 uur op? Dan kruip je best om 21.46 uur of 23.16 uur je bed in. Of toch volgens een populaire online slaapcalculator. Die houdt rekening met hoe snel je in slaap valt en berekent dat je vijf of zes slaapcyclussen moet kunnen doorlopen om 's ochtends als een frisse, uitgeslapen mens uit bed te rollen.
Onderzoek door o.a. de universiteiten in Birmingham en Surrey in het Verenigd Koninkrijk en de universiteit van Monash in Australië, heeft namelijk uitgewezen dat je je veel fitter en gelukkiger voelt wanneer je wat eerder opstaat. Bovendien word je er gezonder en productiever door.
Probeer elke avond rond dezelfde tijd naar bed te gaan en elke ochtend rond dezelfde tijd op te staan. Je hersenen houden van regelmaat. Als je het lastig vindt om overdag fit te blijven kan één kort dutje van maximaal 20 minuten tussen 12 uur en 15 uur helpen om weer wat fitter te worden.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen die vroeg gaan slapen en op tijd opstaan meer levenskwaliteit genieten. De optimale bedtijd is een uur of tien. Zo kun je om een uur of zes opstaan en aan het begin van de dag dingen doen die goed voor je zijn – zoals bewegen, mediteren, gezond ontbijten en je dag organiseren.
Onder te veel slapen bedoelen we langer dan 9 uur per nacht slapen. Wanneer je regelmatig langer dan 9 uur per nacht slaapt, kan dit ook nadelige gevolgen hebben op de gezondheid. Het is dus mogelijk om te veel te slapen.
Slaaphygiëne. De perfecte nachtrust ziet er volgens wetenschappers als volgt uit: een duur van circa acht uur, een korte inslaaptijd, 20% diepe slaap, 20% REM-slaap en minder dan 5% wakker gedurende de nacht. Het is ook mogelijk om korter te slapen en evengoed die percentages van diepe- en REM-slaap te halen.
De totale slaaptijd per nacht bepaalt de hoeveelheid uren die u in bed mag liggen. Ga niet langer in bed liggen dan die totale slaaptijd, met een minimum van 5 uur. Sta elke dag op dezelfde tijd op, ook wanneer u slecht geslapen heeft.
Hoewel er enige genetische variatie is, hebben de meeste volwassenen tussen de 7,5 en 8,5 uur slaap per 24 uur nodig om optimaal te functioneren. U kunt uw optimale slaaptijd vinden als u meerdere dagen (bijvoorbeeld tijdens een vakantie) inplant om uzelf zo lang mogelijk te laten slapen.
Het ideale slaapritme is zeker persoonsgebonden. Toch wordt in het algemeen een normaal slaapritme naar voren geschoven dat in wezen voor iedereen goed is: 7 tot 9 uur slaap, waarbij we op een min of meer vast uur gaan slapen en op een vast uur opstaan.
Uit onderzoek blijkt dat personen die meestal langer dan 7,5 uur slapen, al in de gevarenzone komen. Langer slapen gaat ten koste van de levensverwachting. Gebleken is dat langer dan 9 uur slapen per nacht in dat opzicht veel slechter is, dan een nachtrust van niet meer dan 4 uur.
Delayed Sleep Phase Disorder kan voorkomen bij "nachtbrakers" wanneer de voorkeurstijd voor slaap doorgaans na 2 uur 's nachts is met een wektijd na 10 uur 's ochtends . Dit resulteert in moeite met in slaap vallen en wakker worden op tijden die gunstig zijn voor school en werk.
Hoe laat slapen als je 6 uur moet opstaan? Het wordt aanbevolen om 7-8 uur slaap te krijgen. Als je om 6 uur wilt opstaan, is het goed om rond 10-11 uur 's avonds naar bed te gaan.
Exacte cijfers zijn niet bekend, maar de langste slaap ooit ligt vermoedelijk ergens tussen de 20 en 23 uur. Dan word je onvermijdelijk wakker omdat je dorst hebt of moet plassen. Dat zie je bijvoorbeeld bij het Kleine Leving Syndroom, ook wel Sleeping Beauty Syndrome genoemd.
Meestal wordt aangeraden om ongeveer 10 tot 20 minuten te slapen. Bij sommige mensen heeft een dutje van 5 minuten al een gunstig effect. Wie langer dan een half uur slaapt, loopt de kans om in diepe slaap te komen en versuft wakker te worden ('slaap inertia') en heeft langere tijd nodig om weer actief te zijn.
Fout. Dat kan niet, toont Amerikaans onderzoek. De verstoorde stofwisseling die slaapgebrek veroorzaakt, is met een paar extra weekenduren niet ongedaan te maken. Slaap werkt niet alleen in op de stofwisseling.
Om te herstellen van de vermoeidheid van de vorige dag, moet een volwassene ongeveer 7,5 uur slapen (wat overeenkomt met 5 cycli). Als je bijvoorbeeld 's morgens om 6 uur moet opstaan, is het aangeraden om rond 22u30 te gaan slapen.
Mensen die lijden aan een stoornis in de gevorderde slaapfase hebben een 'vroege' circadiane klok. Ze voelen zich slaperig en willen vroeg in de avond (18.00-21.00 uur) naar bed en worden vroeg in de ochtend wakker (02.00-05.00 uur).
Energie en productiviteit
Als je meteen uit bed komt en direct aan de slag gaat, stimuleer je je lichaam om actief en alert te worden. Dit helpt om je energielevel te verhogen en je productiviteit te verbeteren. Mensen die vroeg opstaan, hebben vaak meer tijd om hun dag te plannen en hun taken efficiënt te doen.
Als je 's ochtends nog moe bent, betekent dat dat je te kort of niet goed genoeg geslapen hebt en jouw slaapdruk niet volledig is afgenomen. In feite heb je dus een slaaptekort, daarover lees je hier meer. Ook kan het zo zijn dat je een avondmens bent.
Het idee is eenvoudig: door dagelijks om 5 uur 's ochtends op te staan, kun je de extra tijd benutten voor persoonlijke groei, productiviteit en gezondheid. Hoewel dit ritme voor sommigen aanzienlijke voordelen biedt, zijn er ook potentiële nadelen om te overwegen.
Onderzoek uitslapen
Als je normaliter goed slaapt en ineens in een slaaptekort komt, stijgen de stressniveaus in je lijf. Een beetje bijslapen – de onderzoekers benadrukken dat je niet langer dan een uur moet blijven liggen dan normaal – laten de stressniveaus weer dalen.