De oorzaak van slaapwandelen is niet geheel bekend.Vermoed wordt dat bij een slaapwandelaar de wisselwerking tussen slaap en waak niet geheel goed verloopt. Dit kan ook verklaren waarom slaapwandelen vaker voorkomt bij kinderen dan bij volwassenen, aangezien de hersenen van kinderen nog volop in ontwikkeling zijn.
Globaal gezien kunnen we stellen dat slaapwandelen vrij onschuldig is. Het leidt uiterst zelden tot gewelddadig gedrag. Voor de meeste gevallen van slaapwandelen is geen behandeling nodig (4). De vensters sluiten en de buitendeuren op slot doen kan een slaapwandelaar beschermen tegen gevaarlijke situaties.
Slaapwandelen is een stoornis waarbij iemand fysieke activiteiten uitvoert, terwijl die persoon slaapt. Je kan er op elke leeftijd last van krijgen. De precieze oorzaak weten onderzoekers nog niet. Wel weten ze dat er een genetische aanleg kan zijn.
Op zich kan het geen kwaad, maar men zal waarschijnlijk wel verward wakker worden. Daarom is het beter om iemand die aan het slaapwandelen is rustig naar zijn bed te begeleiden. Op zich is slaapwandelen onschuldig, het enige gevaar is dat ze zich kunnen kwetsen aan objecten in de omgeving.
Hij/zij bevindt zich immers in een diepe slaap. Ook kunnen slaapwandelaars schrikken, verward raken of zelfs boos en agressief worden als je ze wakker maakt. Het is dan ook beter om een slaapwandelaar terug naar bed te leiden, aangezien het soms gevaarlijk kan zijn om te slaapwandelen.
Een op de 30-50 volwassenen heeft (bij periodes) nog last van slaapwandelen. Kinderen die slaapwandelen kunnen een normaal leven lijden. Belangrijk is te voorkomen dat kinderen zich bezeren tijdens het slaapwandelen.
Het gebeurt meestal in de eerste uren van de nacht tijdens diepe, NREM slaap. Een slaapwandelsessie kan van slechts enkele minuten tot een uur duren, waarbij de slaapwandelaar zich niets kan herinneren wanneer hij wakker wordt.
Kenmerken van slaapwandelen
Je kind gaat rechtop zitten in bed en heeft zijn ogen open, maar is niet wakker. Het ene kind blijft in bed, het andere gaat ook rondlopen. Peuters lopen meestal rustig rond, oudere kinderen kunnen onrustiger zijn. Het slaapwandelen kan een paar minuten tot een half uur duren.
Rustig naar bed brengen
Het idee dat u een slaapwandelaar niet wakker mag maken, is een fabeltje. U hoeft iemand niet bruut te wekken. Het beste is om de slaapwandelaar rustig naar bed te begeleiden. Zorg dat er geen spullen rondslingeren op de grond, waarover de slaapwandelaar kan struikelen.
'Ze zijn niet bij bewustzijn, dus wat je tegen ze zegt dringt niet goed door. Dat is ook de reden dat slaapwandelaars zich vaak niet (goed) herinneren wat ze gedaan hebben. Sommige mensen worden vrij makkelijk wakker als het licht aangaat, of als ze aangeraakt worden.
Hoewel veel slaapstoornissen (zoals slaapwandelen) in specifieke slaapfases voorkomen, lijkt praten in je slaap op willekeurige momenten op te treden. Het gebabbel heeft dus ook niet per se te maken met wat je op dat moment droomt, zoals sommige mensen weleens denken.
Slaapwandelen bij je kind
Bij kinderen komt slaapwandelen een stuk vaker voor dan bij volwassenen. Het kan op iedere leeftijd voorkomen, maar het gebeurt het vaakst in de leeftijdscategorie 11 - 14 jaar oud.
Parasomnie is een verzamelnaam van klachten en verschijnselen van ongewenst gedrag tijdens uw slaap. U doet iets onverwacht, het lijkt of u wakker bent. Denk bijvoorbeeld aan tandenknarsen, praten in uw slaap, bedplassen of slaapwandelen.
Bijna 30 procent van de deelnemers rapporteerde minstens één nachtelijke wandelervaring in hun leven. Bij meer dan 3,5 procent gebeurde dat zelfs in het afgelopen jaar. Een kleine groep gaf aan dat ze er regelmatig mee te maken krijgt, met 1 procent die twee of meer keer per maand slaapwandelt.
Bij insomnie (langdurige slapeloosheid) is cognitieve gedragstherapie de meest effectieve en veilige behandeling.
Waarom mensen in hun slaap praten, kan met verschillende oorzaken te maken hebben.Zo kan het voortkomen uit stress, depressie, slaapproblemen, consumptie van alcohol, en ziekte [3]. Ook kan het kijken van een spannende, indrukwekkende of emotionele serie of film het praten in de slaap versterken.
Soms gaat het plotseling wakker worden gepaard met een schreeuw.Meestal treden deze aanvallen op tijdens de diepe slaap, in de eerste helft van de nacht. Nachtangst komt meer voor bij kinderen dan bij volwassenen. Meestal komt het voor bij kinderen tussen de twee en de zes jaar en vaker bij jongens dan bij meisjes.
Bij een slaaptekort van minder dan drie dagen zul je merken dat je bloeddruk stijgt en je prikkelbaar en duizelig wordt. Ook is het mogelijk dat je gaat hallucineren.
Slaperigheid overdag kan leiden tot een verslechtering van concentratie en reactievermogen. Meestal voelen mensen de slaperigheid wel aankomen, maar kunnen ze die uiteindelijk niet onderdrukken. Als je veel en/of lange dutten doet, bestaat het risico op omkering van het dag/nacht ritme.
Bij psychoses kan het slaapritme ernstig verstoord raken.Meestal slapen deze mensen te kort omdat ze moeilijk in slaap vallen of te vroeg wakker worden. Ook worden ze tijdens de slaap vaker wakker. Dranken met cafeïne erin en alcohol zijn vaak voorkomende oorzaken van slaapstoornissen.
Bij het in slaap vallen of bij het wakker worden hebben veel mensen verwarrende ervaringen. Ze zien, horen, voelen of ruiken dingen die er op dat moment niet zijn. Als dit bij het inslapen gebeurt wordt dit een hypnagoge hallucinatie genoemd.
Magnesium speelt een belangrijke rol bij slaap. Het mineraal is onlosmakelijk verbonden met veel processen in ons lichaam en speelt ook een rol bij onze nachtrust. Magnesium helpt namelijk bij de productie van melatonine, ons 'slaaphormoon'.