De exacte oorzaak van tandenknarsen en kaakklemmen is moeilijk te achterhalen. Slaapstoornissen, stress, alcoholgebruik, roken, bepaalde medicijnen en drugs (bijvoorbeeld XTC) worden in verband gebracht met knarsen en klemmen.
Het advies bij een gespannen kaak is dan ook om rust te nemen. Maak tijd om te ontspannen, een warm bad of een lange wandeling doet vaak goed en kruip op tijd in je bed. Slaap is het beste medicijn. Probeer te achterhalen hoe het komt dat je last hebt van kaakklemmen.
De pijnklachten door kaakklemmen
Als je klemt met je kaken, kan dit diverse pijnklachten geven, variërend van pijn in je kaken of in je gebit (soms denk je dat je minstens een gat in je tanden hebt), pijn in je oren, hals, nek, of uitstraling naar je hoofd wat zich uit in hoofdpijn.
Dit bitje wordt ook wel een splint of opbeetplaat genoemd. Deze zorgt ervoor dat de boven- en onderkaak elkaar niet meer raken, waardoor de eigen tanden en kiezen deze krachten niet meer op hoeven te vangen. Tandenknarsen en klemmen gebeurd meestal zonder symptomen.
Een 'knarsetanden bitje' van de tandarts wordt gevormd door middel van een opbeetplaat. Het bitje wordt ook wel een splint genoemd. Hoewel een mouthguard van de tandarts meestal een goede fit heeft, kan het ongeveer 3 weken duren voordat het klaar is en variëren de kosten tussen de €250 en €350.
Kaakklemmen is het stevig op elkaar klemmen van de kaken, zonder te schuiven. Het kan zowel 's nachts als overdag voorkomen. Wanneer u merkt dat u uw kaken hard op elkaar klemt en u ze vervolgens ontspant, kunnen uw kaken beurs aanvoelen. Dit kan gepaard gaan met lichte kiespijn.
Duw uw duim zachtjes tegen uw wang. Beweeg dan uw duim van beneden naar boven over de spier achter in uw mond. Gebruik de vingers van dezelfde hand om de beweging aan de buitenkant te begeleiden. Ook met de wijsvinger kunt u naar de holte net achter de laatste kies gaan en hier met de tip van de vinger rustig masseren.
Temporomandibulaire dysfunctie (TMD) is een aandoening die veel voorkomt. De aandoening zorgt ervoor dat de functionaliteit van de kaak minder wordt. Denk hierbij aan kauwen of het openen van de mond. Naast een beperking kan het zelfs ook pijn doen.
De ontstekingsreactie kenmerkt zich door pijn, roodheid, warmte, zwelling en functieverlies. Een ontstekingsreactie kan uitgelokt worden door een infectie, denk aan bacteriën of schimmels, maar ook door kneuzingen, (zon)verbranding, auto-immuunreacties of irriterende stoffen en nog vele andere oorzaken.
Bij de meeste mensen nemen de klachten na verloop van tijd weer af en kan de mond weer zonder noemenswaardige hinder worden gebruikt. Om uw klachten te verminderen is het belangrijk dat u de kaakgewrichten en de kauwspieren zo veel mogelijk rust geeft.
Wanneer de twee helften van het kaakgewricht niet goed glijden, kan de kaak zo nu en dan 'op slot' raken. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals een trauma, spierspasme of een ziekte zoals tetanus. Ook schiet de kaak 'op slot' wanneer u uw mond te ver open doet, bijvoorbeeld tijdens het geeuwen.
Bij last van stress kunt u de volgende klachten ervaren:
Versnelde afbraak van het steunweefsel van tanden en kiezen. Mondzweren. Mondbranden. Droge mond.
Voorbeelden van een protrale tongpers:
Logopedie (OMFT) is geïndiceerd om de oorzaak van de afwijkende gebitsstand weg te nemen. Met OMFT zal ook de kans op relaps bij een orthodontische behandeling (met afwijkend tonggedrag) afnemen.
Pijnstillers
Pijnstillers als ibuprofen en paracetamol kunnen helpen de pijn in de kaken en ongemakkelijkheid te verminderen.
Chronische overbelasting van het kaakgewricht – bijvoorbeeld door tandenknarsen tijdens het slapen of veelvuldig op kauwgom kauwen – is de oorzaak van deze vorm van artrose. Tijdens het tandenknarsen schuren de tanden en kiezen over elkaar of ze worden stevig op elkaar geklemd.
Kaakpijn is pijn in of rond uw kaak. De pijn komt door problemen met het kaakgewricht of de kauwspieren. Andere klachten die u kunt hebben zijn hoofdpijn, oorpijn of een krakende kaak. De pijn komt vaak doordat u uw kaak aanspant.
Er zijn meerdere oorzaken mogelijk. Het kan zijn dat u uw kauwspieren verkeerd gebruikt of misschien knarsetand u 's nachts. Het kan ook zijn dat u veel klemt met de kaken, zonder dat u zich daarvan bewust bent. Eén van de meest voorkomende oorzaken is dat u uzelf mondgewoonten heeft aangeleerd.
Bij secundaire of gerefereerde oorpijn ligt de oorzaak op afstand van het oor, en straalt de pijn uit naar het oor. Pijn in het kaakgewricht, tandpijn en nekpijn kan men in het oor voelen. Ook bij aandoeningen van de keel, de tong of het gehemelte kan de pijn naar het oor uitstralen, bijv. bij een keelontsteking.
De kaakfysiotherapeut, ook wel orofaciaal therapeut genoemd. Kan u helpen bij klachten in het hoofd/ hals gebied en het kauwstelsel. De kaakfysiotherapeut geeft uitleg over het functioneren en gebruik van het kauwstelsel, daarnaast geeft de kaakfysiotherapeut ook adviezen voor een juist hiervan.
Voortdurend de tanden op elkaar houden wordt ook al gedefinieerd als klemmen want in rust raken de tanden elkaar niet. (De lippen zijn gesloten maar er is altijd 1 à 2 mm tussen de tanden) Als je dit leest en jezelf erop betrapt dat je tanden elkaar raken, ben je al aan 't klemmen.
De oorzaak van tandenknarsen
Vaak heeft dit met oververmoeidheid of stress te maken. Daarnaast kan het een gewoonte zijn, bijvoorbeeld wanneer tandenknarsen na een periode van langdurige stress ontstaat. Je lichaam is dan zo gewend geraakt aan het tandenknarsen dat je hiermee door blijft gaan.
De gevolgen van bruxisme
Tandenknarsen kan veel nadelige gevolgen hebben. Je tanden en kiezen kunnen erg beschadigen. Bijvoorbeeld door afslijting of door het afbreken van stukken glazuur of vulling. Het barsten van de tand of kies zelf behoort ook tot de gevolgen, maar dit komt minder vaak voor.
De gemiddelde kosten van uw kunstgebit in 2022 bedraagt € 1.291,-. Uw basisverzekering vergoedt 75% van de kosten voor uw volledige prothese, oftewel € 968,25. Het overige deel van 25% van € 322,75 valt onder de wettelijke eigen bijdrage. Dit bedrag betaalt u uiteindelijk zelf.