overmatig alcoholgebruik; bijwerkingen van geneesmiddelen; overdreven gebruik van mondspoelmiddelen; droge mond, bij mondademhaling, bepaalde medicatie, aandoeningen van de speekselklieren, tijdens de zwangerschap of menopauze.
Een pijnlijke tong, met branderig gevoel, gaat vaak gepaard met een droge mond of een witte aanslag op de tong. Het is van belang om alle symptomen tijdens het controlebezoek aan de tandarts te melden. Zo kan er in combinatie met hygiëne en voedingsgewoonten een nauwkeurigere diagnose worden gesteld.
Mondbranden betekent letterlijk een branderig gevoel in de mond. Soms zijn er alleen klachten aan de tong en dat heet tongbranden. Veel mensen tussen de 40 en 70 jaar hebben er last van. Vaak is er geen duidelijke oorzaak voor de klacht en zijn er in de mond geen afwijkingen te zien.
Een enkele maal lijkt de sensatie van een branderig gevoel in tong of mond te worden veroorzaakt door het gebruik van met name ACE-remmers, zoals captopril. Ook van nicotinezuuresters (nicorandil, acipimox, xantinolnicotinaat) en het conserveermiddel sorbinezuur is dit beschreven.
Een gezonde tong is roze. Wanneer er een overmaat aan hitte in het lichaam is, zal de tong rood zijn. Is er koude, dan is hij bleek of zelfs paarsachtig. Daarnaast kijk je naar de kleur op specifieke delen van de tong, die daarmee iets vertellen over blokkades in de organen die ermee verbonden zijn.
Klachten en symptomen bij ziekten van de tong
De klachten bij tongproblemen zijn verschillend. Vaak is er sprake van pijnklachten, een zwelling of een branderig gevoel. Soms verandert ook het uiterlijk van de tong bijvoorbeeld door een verkleuring (meestal wit of rood) of gladde plekken op de tong.
Het oppervlak van je tong is groot en vaak ook een beetje ruw, vooral aan de achterkant. In deze groeven is het voor bacteriën en andere micro-organismen gemakkelijk om zich te nestelen. Gelukkig kan je deze witte aanslag weghalen, waardoor de tong weer roze van kleur wordt en tevens de adem verbeterd.
Vaak verdwijnen klachten van tong- en mondbranden spontaan, maar soms kan het enkele jaren duren.
Bij last van stress kunt u de volgende klachten ervaren:
Bloedend tandvlees. Versnelde afbraak van het steunweefsel van tanden en kiezen. Mondzweren. Mondbranden.
Wat moet ik doen als ik denk dat ik last heb van Burning Mouth Syndrome? Bezoek eerst uw tandheelkundig team voor een controle. Zij kunnen dan achterhalen of het probleem een tandheelkundige oorzaak heeft, zoals een niet goed passende gebitsprothese of een zeer droge mond.
U heeft last van een branderig gevoel in uw tong en/ of mond. Dit wordt tong- en mondbranden genoemd.
Bij een tongontsteking krijg je last van een branderig of tintelend gevoel aan de tong. Je tong kleurt rood of donkerpaars, of krijgt witte uitslag. De smaakpapillen op de tongrug kunnen glad en pijnlijk zijn. Daarnaast zwelt je tong op, waardoor je pijn kan krijgen bij het spreken en slikken.
Heb je geregeld tintelingen in je handen, armen, schouders en nek, of in die lichaamsdelen een koud of verdoofd gevoel, dan kan dat wijzen op te veel stress. Houdt de stress aan, dan kan dit gevoel verergeren tot pijn. Er wordt dan vaak gesproken van RSI (Repetitive Strain Injury).
Bij klachten van droge mond denkt men in de eerste plaats aan een geringe productie van speeksel. Zo zijn stress en angst gekende oorzaken van een droge mond. Stress remt de uitscheiding van speeksel uit de speekselklieren. Medicijnen liggen echter het vaakst aan de basis van klachten van droge mond.
Een droge mond ontstaat door te weinig speeksel. Het kan zijn dat je te weinig speeksel maakt, bijvoorbeeld door uitdroging, een ontstoken speekselklier of door bepaalde medicijnen. Het kan ook zijn dat het speeksel te snel uit je mond verdwijnt.
Hoe herken je een mondschimmel? Een Candida schimmelinfectie (spruw) is vaak te herkennen aan witte, soms pijnlijke, plekjes op de tong, de binnenkant van de wang of tegen het gehemelte. De witte aanslag op de tong kan een branderig gevoel geven. Ook zie je soms rode verkleuringen op het mondslijmvlies.
Voedselresten en de daarbij behorende bacteriën kunnen namelijk gemakkelijk op de tong blijven zitten wegens de structuur van de tong. Deze aanwezige bacteriemassa zal minder worden wanneer de tong goed gereinigd wordt. Wanneer er minder bacteriën op de tong zitten zal de kans op een slechte adem verminderen.
Hoe houd je de tong en gezondheid in balans
Een goede mondhygiëne is de eerste stap naar een gezonde tong. Poets je tanden én je tong minstens tweemaal per dag. Bij voorkeur na het tandenpoetsen je mond spoelen met mondwater. Maak gebruik van een tongschraper, superhandig hulpmiddeltje om je tong goed mee te reinigen.
Droge mond
Dan wordt er te weinig speeksel aangemaakt en hebben bacteriën een streepje voor, waardoor witte aanslag op de tong zich makkelijker kan ontwikkelen. Een droge mond kan tal van oorzaken hebben. Zo zijn sigaretten, alcohol en koffie nefast voor de speekselproductie.
Het hoeft niet erg te zijn als je tintelingen en gevoelloosheid ervaart nadat je op je arm hebt gelegen. Als het weer snel wegtrekt, kan het meestal weinig kwaad.
Tintelingen of een doof gevoel
Je hebt een doof gevoel of een tintelend, branderig of juist koud gevoel. Soms voel je al pijn bij een lichte aanraking. En buig je je nek naar voren? Dan kun je een soort schok langs je rug, armen en benen voelen.
Wat is een onrustig gevoel? Een onrustig gevoel ervaar je door het hebben van een snelle hartslag en een hoge ademhaling. Het wordt vaak veroorzaakt door het hormoon cortisol, dat een stofje afgeeft waardoor je energielevel snel toeneemt.