De levensverwachting van patiënten met schizofrenie ligt zo'n 20-25 jaar lager dan de gemiddelde levensverwachting van de algemene bevolking.
Uit de resultaten komt naar voren dat schizofrenie geassocieerd blijkt met een kortere levensverwachting: mannen bereiken een voorspelde leeftijd van gemiddeld 59,9 jaar, terwijl dat bij vrouwen 67,6 jaar is. De metabole ontregeling wordt, zoals gezegd, als belangrijke oorzaak gezien van de kortere levensverwachting.
Bij de specifieke classificatie schizofrenie is het beloop wat ongunstiger. Tussen de 10-15% van de patiënten met die diagnose herstelt volledig wat betreft symptomen en functioneren en ongeveer 16% houdt chronische klachten met beperkingen in functioneren.
Helaas is schizofrenie niet te genezen. Voor behandeling van schizofrenie is het van groot belang dat zo snel mogelijk de juiste diagnose gesteld kan worden. De behandeling is vervolgens gericht op het verminderen van de psychotische verschijnselen, en het verlagen van de intensiteit van deze verschijnselen.
Schizofrenie kenmerkt zich door de volgende psychotische verschijnselen: Hallucinaties: dingen horen, zien, ruiken voelen, proeven die anderen niet waarnemen. De hersenen zijn 'autonoom' actief en misleiden degene die het overkomt. Wanen: stellige overtuigingen die bizar zijn en niet passen in de culturele context.
Gemiddeld krijgt iets minder dan 1% van de bevolking de diagnose schizofrenie. In Nederland gaat het om circa 130.000 mensen. Het moge duidelijk zijn dat deze mensen niet allemaal gevaarlijk zijn. Integendeel, mensen met schizofrenie zijn vaker slachtoffer dan dader van moord en geweld.
Veelvoorkomende symptomen van schizofrenie zijn wanen, hallucinaties en denkstoornissen, verstoring van aandacht, gebrek aan emoties, en geheugenstoornissen. Daarnaast komt ook depressie veel voor en is het risico op zelfdoding zo'n 10%.
Behalve op effectieve rehabilitatieprogramma's moeten patiënten in het beschermd en begeleid zelfstandig wonen een beroep kunnen doen op goede psychologische, psychiatrische en somatische behandeling. Daarvoor moeten goede verbindingen worden gelegd met het ambulante ggz-behandelaanbod voor mensen met schizofrenie.
De stadia van schizofrenie
Zoals wij in het vorige hoofdstuk al hebben gezien, is schizofrenie waarschijnlijk een levenslang bestaande aandoening die al voor de geboorte begint als een stoornis in de ontwikkeling van de hersenen.
Het is een ziekte: zoals iedereen lichamelijk ziek kan worden, kan iedereen ook psychotisch worden. Met de juiste medicijnen is de ziekte onder controle te krijgen. Er zijn ook mensen die erin slagen wat van hun leven te maken ondanks hun ziekte.
Bij schizofrenie zijn de symptomen zes maanden lang ononderbroken aanwezig. Een episode bij de schizofreniforme stoornis duurt nooit langer dan zes maanden. De symptomen zijn vaak hetzelfde als bij schizofrenie, maar niet lang genoeg aanwezig om schizofrenie vast te stellen.
De aanleg voor schizofrenie is in je genen aanwezig. Dit erf je dus van je ouders. Maar dat betekent niet dat je ook altijd last krijgt van psychoses. Wat er in je omgeving gebeurt speelt namelijk ook een rol.
Schizofrenie is een multifactoriële aandoening: zowel genetische als omgevingsfactoren spelen een rol bij het ontstaan. Schizofrenie is naar schatting voor 60-80% erfelijk bepaald. (zie ook de achtergrondinformatie over psychiatrische aandoeningen.)
Gevolgen. Onbehandeld is schizofrenie een ziekte die tot veel lijden (bij patiënt en omgeving) kan leiden en arbeidsongeschiktheid kan veroorzaken. De stoornis heeft niet alleen gevolgen voor de cognitie, maar veroorzaakt meestal ook chronische problemen op het gebied van gedrag en emotie.
Schizofrenie wordt een hersenziekte genoemd omdat er een verstoring is opgetreden in de informatieverwerking in de hersencellen. Deze verstoring wordt ook wel neurobiologische ontwikkelingsstoornis genoemd.
Bij mensen met schizofrenie met depressieve verschijnselen, eventueel in combinatie met negatieve symptomen, moet overzetten naar amisulpride, clozapine, olanzapine, quetiapine, aripiprazol en sulpiride overwogen worden.
Na 2 tot 6 weken wordt duidelijk of antipsychotica goed werken bij u. U kunt al wel eerder last krijgen van bijwerkingen, zoals u suf en slaperig voelen, een droge mond en problemen met vrijen. Werkt het medicijn bij u? Dan krijgt u waarschijnlijk het advies om het een jaar lang te slikken.
Mensen wonen in een kamer in een instelling of wooninitiatief. De bewoners worden ondersteund in de dagelijkse activiteiten. Er is een stabiele omgeving, dagelijkse regelmaat en zinvolle dagbesteding en begeleiding bij het huishouden en het maken van sociale contacten.
Wat is het? Schizofrenie is een ernstige en chronische psychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door langdurige of terugkerende psychoses. Een psychose is een toestand waarbij een persoon het normale contact met de werkelijkheid verliest. Schizofrenie heeft vaak een veranderlijk verloop.
Soms is psychotherapie een onderdeel van de behandeling. Bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie. Daarbij leert u anders omgaan met het horen van stemmen. Dat helpt om er meer controle over te krijgen.
Er kunnen veel verschillende symptomen zijn bij schizofrenie, die vaak ook nog in allerlei combinaties voorkomen. Dit maakt het moeilijk om schizofrenie vast te stellen. Over het algemeen zijn er vijf groepen waarin verschijnselen kunnen worden ingedeeld.
Er is pas sprake van een schizoaffectieve stoornis als je naast psychoses ook last hebt van andere symptomen die kenmerkend zijn voor schizofrenie. Een belangrijk kenmerk van schizofrenie is het verliezen van het contact met de werkelijkheid, bijvoorbeeld door psychoses, wanen of hallucinaties.
Het kan tijdelijk uw leven heel erg veranderen. Het lukt veel mensen toch om goed om te gaan met de psychose, en om bijvoorbeeld werk en studie weer op te pakken. Sommige mensen krijgen één keer een psychose, en daarna nooit meer. Andere mensen krijgen vaker psychoses.