Humanisme staat voor waarden als vrijheid, verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en waardering voor de kracht van diversiteit. Het is ook een esthetisch streven: de kunst om de mooie, fijnzinnige en aantrekkelijke kanten van het mens zijn te ontwikkelen.
Humanisten vinden dat we als mens fundamenteel vrij zijn, en ook dat we verbonden zijn met anderen. Het gaat erom dat je in je leven steeds meer leert om goed zelf na te denken, je eigen keuzes te maken en menswaardig samen te leven met anderen.
Humanisten zijn er in soorten en maten; zo onderscheidt men rationalisten, spiritualisten, agnostici en atheïsten. Overeenkom- stig in deze opvattingen is dat de mens en zijn handelen centraal staat. Dit is van meet af aan het centrale uitgangspunt geweest (Boelaars, 1997).
Humanisme is een filosofische en ethische houding die de waarde van mensen benadrukt en in het algemeen de voorkeur geeft aan kritisch denken en bewijs (rationalisme en empirisme) boven acceptatie van dogma of bijgeloof.
Humanisme staat voor waarden als vrijheid, verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en waardering voor de kracht van diversiteit. Het is ook een esthetisch streven: de kunst om de mooie, fijnzinnige en aantrekkelijke kanten van het mens zijn te ontwikkelen.
Mensen gingen zich pas in de renaissance (15e en 16e eeuw) voor het eerst humanist noemen. Beroemde humanisten uit de renaissance zijn de kunstenaars Leonardo da Vinci en Michelangelo. Zij namen de mens als studieobject in plaats van de natuur of religieuze afbeeldingen.
Het humanisme is een levensbeschouwing die uitgaat van de waardigheid van mensen en haar inspiratie vindt in menselijke vermogens. Humanisten gaan ervan uit dat mensen zelf zin en vorm aan hun leven geven. Zij willen de vrijheid hebben om op een manier te leven waar je zelf achterstaat.
Naar schatting een half miljoen Nederlanders hangt de humanistische ideeën aan. In Nederland zijn tal van humanistische organisaties actief, onder meer op het gebied van onderwijs, ontwikkelingssamenwerking, vrijwilligerswerk, uitvaartbegeleiding en mensenrechten.
De moderne georganiseerde humanistische beweging begint in Nederland in het midden van de negentiende eeuw met de oprichting van vrijdenkersvereniging De Dageraad. De leden, onder wie schrijver Multatuli en later Anton Constandse, zijn anti-godsdienstig en bestrijden kerken. Enkel de mens zelf staat centraal.
De term humanisme werd in 1808 voorgesteld door de Duitse filosoof Friedrich Immanuel Niethammer als Humanismus en had aanvankelijk een pedagogische betekenis.
De jaarlijkse algemene vergadering van de internationale humanistenkoepel (Humanists International) brengt humanistische vertegenwoordigers van over de hele wereld samen.
Het Humanistisch Verbond strijdt voor een menswaardig levenseinde voor iedereen, en we stimuleren het gesprek over de dood. Want bij een goed leven hoort een goede dood.
De belangrijkste momenten zijn de geboorte, het volwassen worden, het huwelijk en de dood. Essentieel bij een ritueel is dat het ons gewone leven stillegt en ruimte maakt voor reflectie om daarna verder te gaan, dat het een reeks betekenisvolle handelingen omvat en dat het om een gemeenschappelijke beleving gaat.
In een huisvandeMens kan je terecht voor gesprekken en informatie. Gesprekken en info over bijvoorbeeld een waardig levenseinde, wilsbeschikkingen, levensbeschouwelijke onderwerpen en de waarden van het vrijzinnig humanisme.
Naast kennis en inzicht in het humanisme, opvoeding en onderwijs, is de opleiding gericht op het verwerven van praktische vaardigheden op deze terreinen.
Erasmus is een van de grootste denkers uit de geschiedenis van de Nederlanden. Hij is humanist, priester, theoloog, filosoof en schrijver. Zijn bekendste werk is Lof der zotheid. In deze satire uit hij kritiek op machthebbers in de politiek en de katholieke kerk.
Het vrijzinnig humanisme is een 'niet-confessionele' levensbeschouwing, dat wil zeggen: ze baseert zich niet op een geloof, ze kent geen 'heilige boeken' of eeuwige waarheden.
Humanisten waren geschoold in grammatica, retorica, geschiedenis en filosofie. Ze waren vooral geïnteresseerd in het studeren van de klassieke Griekse en Latijnse literatuur. Door het lezen van deze bronnen herontdekten ze de Griekse filosofie, waarin meer aandacht werd besteed aan het wereldlijke en de menselijkheid.
Humanisten streven naar een samenleving waarin iedereen een kans heeft op een goed leven met betekenisvol werk, economische welvaart, goed onderwijs, aandachtige zorg, een rijk cultureel leven en een schone en diverse leefomgeving. Humanisme gaat over mensen maar heeft ook aandacht voor de natuur en dieren.
De organisatie heeft een netwerk van circa 160 afdelingen over heel Vlaanderen en Brussel en telt meer dan 10.000 leden. Ze is aangesloten bij deMens.nu, de Europese Humanistische Federatie (EHF) en de International Humanist and Ethical Union (IHEU).
Erasmus was een humanist
Erasmus was een van de eerste humanisten. Een humanist vindt dat je goed moet nadenken over hoe je met mensen, de wereld en jezelf omgaat: altijd met zorg en aandacht. Dat was toen een nieuwe manier van denken.
Op allerlei terreinen – zoals de literatuur, muziek, architectuur en schilderkunst – vond, globaal tussen 1350 en 1620, een sterke oriëntatie plaats op de klassieke oudheid. Verder kenmerkte de Renaissance zich door een focus op de mens als individueel en uniek wezen: het humanisme.
De Europese renaissance begon in het Italiaanse Florence, waar rijke en machtige mensen opdrachten, zoals de familie di Medici, gaven aan kunstenaars en architecten om hun stad en hun huizen mooier te maken.
De renaissance staat letterlijk voor de wedergeboorte van de klassieke cultuur. Vanaf de vijftiende eeuw ontstond een beweging van geleerden, kunstenaars en edellieden die zich ontevreden voelden over de manier waarop hun maatschappij funktioneerde.